Akciğer Kanserlerinde Tanı Yöntemleri - Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Akciğer Kanserlerinde Tanı Yöntemleri - Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Akciğer Kanserlerinde Tanı Yöntemleri - Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Prof. Dr. Günay Aydın<br />
ve mortalite oranında etkisi olmadığı düşünülmüştür. Bu konudaki çalışmaların yeterince<br />
olgunlaşmamsı nedeniyle henüz taramalarda önerilmemektedir.<br />
Tümör belirteçleri tarama, tanı, prognoz ve izleme amacı ile kullanılmaktadır. Ancak<br />
akciğer kanserlerinde tanıya ilave katkıları olmadığından klinik pratikte yararı yoktur.<br />
Yüksek risk grubu olgularda, son yıllarda floresan bronkoskop kullanarak yapılan fotodinamik<br />
incelemeler erken tanı için umut verici niteliktedir.<br />
Balgam sitolojisi, bronkoskopi,transtorasik iğne aspirasyonu (TTİA), torasentez ve<br />
plevra biyopsisi yaygın olarak kullanılan tanısal yöntemlerdir.<br />
Balgam sitolojisi<br />
<strong>Akciğer</strong> kanserinde bronş lümenine dökülen malign hücreler, sekresyona karışarak balgam<br />
içersinde dışarı atılır. Balgam hastadan en kolay elde edilebilen materyeldir. Balgam<br />
çıkaramayan hastalarda ise %15 serum fizyolojik ve %20 propilen glikol karışımı inhalasyonu<br />
ile yardımcı olunabilir. Sabah ilk balgamın plastik kap içersinde taze olarak labratuvara<br />
ulaştırılması, daha sonra getirilecekse buzdolabında bekletilmesi gerekir. Etil alkol<br />
içerisinde taşınmasıda uygun olur. Bu sitolojik değerlendirme ayrı günlerde 3 kez tekrar<br />
edilmelidir. Postbronkoskopik balgamın sitolojik incelemesi de tanıya önemli katkılar<br />
sağlayabilir.<br />
Balgam ve/veya diğer örneklerde sitolojik inceleme akciğer kanserleri tanısında önemlidir.<br />
Deneyimli sitolog tarafından yapılan incelemelerde yanlış pozitiflik oranı çök düşük<br />
olup, %1-3 arasındadır. Balgamın sitolojisinin tanı değeri tümörün lokalizasyonu (santral,<br />
periferik) ve balgam örneğinin uygun koşullarda korunması ile ilgilidir. Perife-rik bronş<br />
kanserlerinde %50 civarında olan sitoloji pozitifliği, santral bronş kanserlerinde %80’lere<br />
ulaşır.<br />
Bronş lavaj sıvısında olduğu gibi balgam örneğinde difucosylated Lewis X antijen, 31kilodalton<br />
protein ve ras ailesi (N-, Ha-, Ki-ras) onkogenleri gibi moleküler tanı belirleyicilerin<br />
tespiti için immunohistokimyasal analiz yapılması tanı duyarlılığını arttırmaktadır. Ancak<br />
bu testlerin özgüllüğü yüksek olmasına karşın duyarlığı düşüktür.Bu nedenle erken tanı<br />
ve taramalarda henüz kullanılmamaktadır.<br />
Bronkoskopi<br />
Endoskopik muayene akciğer kanseri tanısında en önemli yöntemdir. Bronkoskopi<br />
aracılığı ile tümörün lokalizasyonu, yaygınlığın belirlenmesi, evreleme ve insitu kanserlerin<br />
tespitinin yanısıra endobronşiyal tedavilerde yapılabilir. Rijid ve fiberoptik olmak üzere<br />
iki çeşit bonkoskop kullanılır. Rijid bronkoskobun görüş alanı trakea, ana bronşlar ve<br />
lob bronşlar ile sınırlı iken fiberobtik bronkoskopla segment ve subsegment bronşlarında<br />
bulunan lezyonlarda değerlendirelebilir. Rijid bronkoskopun birçok alanda kullanım<br />
endikasyonu devam etmekle birlikte uygulama zorluğu ve yalnız santral lezyonların<br />
142