MEХANİKA

F0
A =
m
ω
270
2 2 2 2 2
( ω - ω ) + 4γ
ω
0
2
0
- ω
2
- 2iγω
Bul kompleks sandı eksponentalar ja’rdeminde ko’rsetiw qolaylı:
A
F
iϕ
A = A e ,
(29.50)
0
0
0 = ,
m 2 2 2 2 2
( ω0 - ω ) + 4γ
ω
2γω
2γω
tgϕ
= = .
2 2
ω - ω ω - ω
2
0
1
2
0
(29.50a)
(29.50b)
Biz qarap atırg’an ten’lemenin’ sheshimi bollg’an (29.48) kompleks tu’rde to’mendegidey
bolıp jazıladı:
al onın’ haqıyqıy bo’limi
i(
ω t+
δ)
x = A e ,
(29.51)
0
x = cos( ω t + δ)
(29.52)
tu’rinde alınadı. ω arqalı sırtqı ku’shtin’ o’zgeriw jiyiligi, ω 0 arqalı sistemanın’ menshikli
jiyiligi belgilengen.
Solay etip sırtqı garmonikalıq ku’shtin’ ta’sirinde grmonikalıq ostsillyator sol ku’shtin’
jiyiligindey jiyiliktegi garmonikalıq terbelis jasaydı. Bul terbelislerdin’ fazası menen amplitudası
ta’sir etiwshi ku’shlerdin’ qa’siyetinen ha’m ostsillyatordın’ xarakteristikalarınan g’a’rezli
boladı. Ma’jbu’riy terbelislerdin’ fazasının’ ha’m amplitudasının’ o’zgerislerin qarayıq.
Amplitudalıq rezonanslıq iymeklik. Ornag’an ma’jbu’riy terbelislerdin’ amplitudasının’
sırtqı ku’shtin’ jiyiliginen g’a’rezliligin sa’wlelendiretug’ın iymeklik amplitudalıq rezonanslıq
iymeklik dep ataladı Onın’ analitikalıq an’latpası (29-50a) an’latpası bolıp tabıladı. Al onın’
grafikalıq su’wreti to’mendegi 29-8 su’wrette keltirilgen:
Amplitudanın’ maksimallıq ma’nisi sırtqı ma’jbu’rlewshi ta’sirdin’ jiyiligi ostsillyatordın’
menshikli jiyiliginde (yag’nıy Ω ≈ Ω0 sha’rti orınlang’anda) alınadı.
29-8 su’wret.
Amplitudalıq rezonanslıq iymeklik. U’lken
emes so’niwlerde rezonanslıq jiyilik ω rez tın’
ma’nisi menshikli jiyilik ω 0 din’ ma’nisine
jaqın.