MEХANİKA

More documents

Recommendations

Info

Tap sol sıyaqlı 15-1 su’wret. Esaplaw sistemasın δ r = δε shamasına jılıstırıw. Lagranj-Eyler ten’lemesin tu’rinde jazıp (bul jerde i = 1, 2, ... , N ) 110 ∂L ∂L ∂L ∂L = i + j+ k . ∂v ∂vx ∂vy ∂vz ∂L − ∂r i d dt ∂L = 0 ∂v i ⎛ d ∂L ⎞ δL = ∑ ⎜ ⎟ δε = 0 i ⎝ dt ∂v i ⎠ ekenligine iye bolamız. δ ε shaması ıqtıyarlı bolg’anlıqtan ∂L Sonlıqtan ∑ = const . Biraq ∂v an’latpasınan i i ekenligi kelip shıg’adı ha’m sog’an baylanıslı d dt ⎛ ∂L ⎞ ⎜ ⎜∑ ⎟ = 0 . ⎝ i ∂vi ⎠ 2 m vi L=∑ −U ri 2 i L miv v = ∂ ∂ i i 15-2 su’wret. Esaplaw sistemasın δϕ mu’yeshine burıw. ( ) (15.1)
∑ i 111 m v = const . i i Juwmaq: ken’isliktin’ bir tekliliginen impulstin’ saqlanıw nızamı bar boladı. Biraq bir a’hmiyetli eskertiwdi esten shıg’armaw kerek. Joqarıda paydalanılgan tu’rlendiriwler bir birinen g’a’rezsiz u’sh δε x , δεy , δεz parametrlerin o’z ishine qamtıydı. Usıg’an sa’ykes impulstin’ p , p , p u’sh proektsiyası bar boladı. saqlanatug’ın x y z 2. Ken’isliktin’ izotroplıg’ı: fizikanın’ nızamları esaplaw sistemasın turaqlı mu’yesh δφ ge burg’anda o’zgerissiz kaladı (o’lsheytug’ın a’sbaptı o’lshew na’tiyjelerin o’zgertpey burıwg’a boladı, usı jag’dayda basqa fizikalıq sharayatlardın’ o’zgermey qalıwı kerek, 15-2 su’wret). Esaplaw sistemasın δϕ shamasına burıp qoysaq i-bo’lekshenin’ radius-vektorı δ r = [ δϕ, r ] shamasına, al onın’ tezligi vi = [ δϕ, vi ] = δri formuladan mınanı alamız: ha’m usıg’an sa’ykes ∑ i d δ shamasına o’zgeredi. Sonlıqtan (15.1)- dt ⎛ ∂L ∂L ⎞ ⎛ d ∂L ∂L d ⎞ d ⎛ ∂L ⎞ δL = ∑ ⎜ δr + δ ⎟ = ⎜ δ + δ ⎟ = ⎜ δ ⎟ i vi ∑ ri ri ∑ ri = i ⎝ ∂ri ∂vi ⎠ i ⎝ dt ∂vi ∂vi dt ⎠ i dt ⎝ ∂vi ⎠ L Bul an’latpag’a miv i v = ∂ ∂ δϕ [ , v ] = const i i i = ∑ i d dt ∑ i ⎛ ∂L ⎜ ⎝ ∂vi ⎛ ∂L ⎜ ⎝ ∂vi [ δϕ, r ] [ δϕ, r ] i i ⎞ ⎟ = 0 ⎠ ⎞ ⎟ = const. ⎠ ten’ligin qoyıp ha’m vektorlardı tsikllik qayta qoyıw arqalı r ekenligin tabamız. Bunnan aqırında mınanı alamız: ∑ [ i , mi vi ] = const i r . Juwmaq: ken’isliktin’ izotroplıg’ınan impuls momentinin’ saqlanıw nızamı kelip shıg’adı. Ja’ne bir eskertiwdi qollanamız: usı jag’dayda paydalanılg’an tu’rlendiriw de δϕ , δϕ , δϕ g’a’rezsiz u’sh parametrine iye boladı. Usıg’an u’sh saqlanatug’ın proektsiyalar x x y y z z L , L , L sa’ykes keledi. 3. Waqıttın’ bir tekliligi – eger waqıttın’ baslang’ısh momentin o’zgertse fizikanın’ nızamları o’zgermeydi (birdey basqa sharayatlar o’zgermey qalatug’ın bolsa keshte o’tkerilgen o’lshewler qanday shamalardı bergen bolsa, azanda o’tkerilgen o’lshewler de sonday shamalardı beredi). i i
Page 1 and 2:
O’zbekstan Respublikası joqarı
Page 3 and 4:
3 KİRİSİW Fizika iliminin’ qan
Page 5 and 6:
Joqarıda aytılg’anlardın’ ba
Page 7 and 8:
olıp tabıladı. Usı aytılg’an
Page 9 and 10:
Lektsiyalar tekstlerinde za’ru’
Page 11 and 12:
11 tabıladı. Bul modellerdin’ d
Page 13 and 14:
sa’ykes kelmey qaladı. Birinshi
Page 15 and 16:
Fizikalıq shamalardın’ o’lshe
Page 17 and 18:
17 § 3. Ken’islik ha’m waqıt
Page 19 and 20:
Joqarıda keltirilgen bes aksiomala
Page 21 and 22:
Koordinatalar sisteması. Berilgen
Page 23 and 24:
23 a) b) 3-3 su’wret. TSilindrlik
Page 25 and 26:
25 Bul jerde α arqalı ıqtıyarl
Page 27 and 28:
27 i , j, k birlik vektorları aras
Page 29 and 30:
29 Waqıt dep materiallıq protsess
Page 31 and 32:
ta sinхronlastqan bolıp shıg’a
Page 33 and 34:
Tezliktin’ qurawshıları: 33 dx
Page 35 and 36:
35 4-2 su’wret. Tezlikler godogra
Page 37 and 38:
Noqattın’ shen’ber boyınsha q
Page 39 and 40:
39 4-6 su’wret. Elementar mu’ye
Page 41 and 42:
41 g t h v0t 2 − = 30 m biyiklikk
Page 43 and 44:
Sızılmadan Bunnan 43 vx x = v⋅
Page 45 and 46:
45 Tek sheksiz kishi mu’yeshlik a
Page 47 and 48:
47 5-1 su’wret. Eyler mu’yeshle
Page 49 and 50:
Orın almastırıwdı ilgerilemeli
Page 51 and 52:
3-anıqlama. Materiyanın’ o’zi
Page 53 and 54:
formulasına iye bolamız. Bul form
Page 55 and 56:
yag’nıy F + F = 0 . ik ki ik 55
Page 57 and 58:
3) Praktikalıq teхnikalıq sistem
Page 59 and 60: 59 Bul an’latpadag’ı 1 v da’
Page 61 and 62: formulası menen anıqlanıladı. S
Page 63 and 64: 63 8-§. Meхanikadag’ı Lagranj
Page 65 and 66: Salıstırmalıq teoriyasında mass
Page 67 and 68: printsiptin’ ja’rdeminde biz iz
Page 69 and 70: tu’rine iye boladı. Al Lagranj-E
Page 71 and 72: sanlar 1, 2, 3, K , n ma’nislerin
Page 73 and 74: oyınsha tarqalg’an. Sonlıqtan n
Page 75 and 76: dL x sirt = M x , dt dL = , y M dt
Page 77 and 78: 77 9-3 su’wret. Sekiriwshi ta’r
Page 79 and 80: An’latpalarına iye bolamız. 2.
Page 81 and 82: ası O arqalı o’tedi dep esaplay
Page 83 and 84: tu’rine enedi (eger I x = Iy = Iz
Page 85 and 86: Galiley tu’rlendiriwleri. Qozg’
Page 87 and 88: formulaları menen anıqlanadı. u
Page 89 and 90: 89 12-1 su’wret. Jaqtılıq tezli
Page 91 and 92: 12-2 su’wret. Efirge baylanıslı
Page 93 and 94: qozg’alıwshı materiya efirdi qa
Page 95 and 96: Demek koordinata basın ken’islik
Page 97 and 98: ( x v t) 97 x'= α − . (13.10) Bu
Page 99 and 100: x' = x − v t 1− v 2 / c 2 , y'
Page 101 and 102: shamasına aytamız. Barlıq koordi
Page 103 and 104: waqıt momentinde alıng’an eki n
Page 105 and 106: Bul formulada intervalı esaplanıp
Page 107 and 108: derek - qozg’alıwshı baqlawshı
Page 109: 109 15-§. Saqlanıw nızamları İ
Page 113 and 114: denenin’ 10 km biyiklikke ko’te
Page 115 and 116: materiallıq noqattın’ tuwrı s
Page 117 and 118: 117 dv Ulıwmalıq jag’daydı qar
Page 119 and 120: Anri Puankare (1854-1912) ha’m sa
Page 121 and 122: Bul matritsa menen qurawshıları c
Page 123 and 124: vektorlardın’ kvadratları o’z
Page 125 and 126: dE kin 125 dp = F dr = v dt = v dp
Page 127 and 128: 1 ⎛ 2 с ⎜ ⎝ ekenligine iye b
Page 129 and 130: 129 Endi ku’shtin’ «waqıtlıq
Page 131 and 132: de tap sonday ma’niste haqıyqat.
Page 133 and 134: menen terbeledi (17-4 a su’wret).
Page 135 and 136: 135 İnert massası m bolg’an den
Page 137 and 138: ω E = hω, m = 2 c h . Sonlıqtan
Page 139 and 140: Meхanikada qattı dene dep materia
Page 141 and 142: ten’ligin alamız. Eki vektordın
Page 143 and 144: Aylanbalı qozg’alıslardı qosı
Page 145 and 146: 145 kelip shıg’adı ha’m biz j
Page 147 and 148: ha’m 20-3 su’wretlerde ko’rse
Page 149 and 150: Bul ten’leme giroskoptın’ impu
Page 151 and 152: Eger 20-6 su’wrettegi maхovikler
Page 153 and 154: Koriolis tezleniwi ushın an’latp
Page 155 and 156: 21-2 su’wret. İnertsiyanın’ o
Page 157 and 158: Tezliktin’ vertikal bag’ıttag
Page 159 and 160: Koriolis ku’shleri sızılmag’a
Page 161 and 162:
irine tikkeley tiyisiwi orın almas
Page 163 and 164:
o’tetug’ın oblast qanday da bi
Page 165 and 166:
Bul an’latpada E n i= 1 i = E i =
Page 167 and 168:
olsa soqlıg’ısıwshı bo’leks
Page 169 and 170:
an’latpasın alamız. Biraq bul j
Page 171 and 172:
2 shamalarına ten’ boladı. Soql
Page 173 and 174:
Endi biz tınıshlıqta turg’an b
Page 175 and 176:
Bul jag’dayda da fotonnın’ ene
Page 177 and 178:
177 ( ) 2 E ( L) 2 2 ( O) E = c p +
Page 179 and 180:
massaları relyativistlik massalar
Page 181 and 182:
etinje ximiyalıq janılg’ını q
Page 183 and 184:
formulası menen anıqlanadı. Shen
Page 185 and 186:
maydanı basqa da massalardın’ b
Page 187 and 188:
187 24-2 su’wret. Kavendish ta’
Page 189 and 190:
aylanıslı massası m bolg’an de
Page 191 and 192:
funktsiyalarının’ grafiklerin q
Page 193 and 194:
Ellips ta’rizli orbitalar belgili
Page 195 and 196:
195 24-6 su’wret. Noqatlıq denen
Page 197 and 198:
g’ana bola aladı. Al onın’ fi
Page 199 and 200:
Baqlaw na’tiyjeleri tiykarında A
Page 201 and 202:
201 ishinde Kulon nızamı boınsha
Page 203 and 204:
203 2 d r m1 m μ = −G 2 2 d t r
Page 205 and 206:
aylanadı. Sonlıqtan Jerdin’ imp
Page 207 and 208:
207 Δl ε = l shaması salıstırm
Page 209 and 210:
shamalarına ten’ bolatug’ınl
Page 211 and 212:
Sterjennin’ salıstırmalı uzar
Page 213 and 214:
Endi jıljıw deformatsiyasının
Page 215 and 216:
x '= 1 x '= 2 x '= 2 215 ( 1+ e11)
Page 217 and 218:
Endi deformatsiyalang’an denelerd
Page 219 and 220:
ko’plep ushırasadı. Olar suyıq
Page 221 and 222:
Bul an’latpalardag’ı γ T ha
Page 223 and 224:
Bul vektor P skalyarının’ gradi
Page 225 and 226:
tu’rine iye boladı. 225 Tap usı
Page 227 and 228:
Bul ten’lemeni basqasha jazamız.
Page 229 and 230:
O’z gezeginde 1 E ha’m E 2 ener
Page 231 and 232:
231 27-7 su’wret. Pito tu’tiksh
Page 233 and 234:
233 Sv0 F = η . h (27.35) Bul form
Page 235 and 236:
∂v ∂v x y ∂v y ∂vz ∂vz
Page 237 and 238:
izertlegen. (27.45)-formula formula
Page 239 and 240:
∫ AB alıng’an ( ds) 239 v sız
Page 241 and 242:
) 241 b ) Cuyıqlıqtın’ X ko’
Page 243 and 244:
an’latpasın alamız. Mısalı di
Page 245 and 246:
Ma’seleni teren’irek tu’siniw
Page 247 and 248:
c) 247 27-22 cu’wret. Ҳawa ag’
Page 249 and 250:
mu’mkin. Eger salmaq ku’shi a
Page 251 and 252:
formulası menen beriledi (yag’n
Page 253 and 254:
unnan 253 f ⎛ k ⎞ 0 f0 ln 1 v =
Page 255 and 256:
Demek (28.7) formuladan 255 v = −
Page 257 and 258:
257 29-§. Terbelmeli qozg’alıs
Page 259 and 260:
l 0 arqalı deformatsiyalanbag’an
Page 261 and 262:
Bul ten’lemeler kinetikalıq ener
Page 263 and 264:
Ҳa’r bir kompleks san z kompleks
Page 265 and 266:
265 29-6 su’wret. Kompleks tu’r
Page 267 and 268:
O’z gezeginde Ω = ω - γ 2 0 26
Page 269 and 270:
Endi (29.46) ten’lemesin bılayı
Page 271 and 272:
271 Maksimal amplituda menen bolatu
Page 273 and 274:
1 Ekin = I ϕ& 2 273 2 (29.55) form
Page 275 and 276:
tegis tolqın bolıp tabıladı. Po
Page 277 and 278:
ko’lemin iyeleydi. Bunnan ∂y V
Page 279 and 280:
279 Terbelislerdin’ kogerentli de
Page 281 and 282:
ten’lemelerin to’mendegi tu’r
Page 283 and 284:
ge ten’ boladı ( k = 0, 1, 2, K)
Page 285 and 286:
E c 2 2 m = − 4 p c formulası bo
Page 287 and 288:
Ne sebepli E 0 belgisi akılg’a m
Page 289 and 290:
massalar.Tartısıwdın’ potentsi
Page 291 and 292:
291 İtimalıqlar teоriyasının
Page 293 and 294:
esaplaw. Jıllılıq mashinalarıni
Page 295:
295 Usınılatug’ın a’debiyatl
show all

MEХANİKA

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?