02.06.2013 Views

ÇİZGİ ÇEŞİTLERİ VE KULLANILDIĞI YERLER

ÇİZGİ ÇEŞİTLERİ VE KULLANILDIĞI YERLER

ÇİZGİ ÇEŞİTLERİ VE KULLANILDIĞI YERLER

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>ÇİZGİ</strong> <strong>ÇEŞİTLERİ</strong> <strong>VE</strong> <strong>KULLANILDIĞI</strong> <strong>YERLER</strong><br />

Çizgi Çeşitleri<br />

Adları<br />

Sürekli-Orta<br />

Kesik-Orta<br />

Sürekli-Kalın<br />

Noktalı, kesik-kalın,<br />

ortası ince<br />

Noktalı, kesik-kalın<br />

Sürekli ince<br />

Kullanılacakları yerlere ait örnekler<br />

1. Görünen çevre ve ayrıtlar<br />

2. Kesit yüzeylerinin çevreleri<br />

1. Görünmeyen çevre ve ayrıtlar<br />

1. Kesilen kısımların çevreleri<br />

2. Zemin yüzeyi çizgileri<br />

3. Görünüşlerde çizimle ifadeyi<br />

güçlendirmek<br />

1. Kesit düzlemlerinin izleri<br />

1. Kesit düzlemlerinin izleri<br />

1. Ölçü bağlama ve klavuz çizgileri<br />

2. Taramalar, ayrıtlar ve semboller<br />

3. Komşu olan ve ikinci planda kalan<br />

kısımlar<br />

4. Hayali çevre ve ayrıtlar<br />

5. İlk çizimler, taşımalar, ışınlar


Çizgi Çeşitleri<br />

Adları<br />

Noktalı kesik ince<br />

İki noktalı-kesik ince<br />

Kesik-ince<br />

Zikzaklı-ince<br />

Serbest el-sürekli ince<br />

Kullanılacakları yerlere ait örnekler<br />

1. Eksenler, akslar<br />

2. Resimlerin kısaltılması<br />

3. Simetrik yerlerin belirtilmesi<br />

4. Kesit düzlemlerinin önünde kalan<br />

kısımlar<br />

5. Kesitlerde kesme düzlemlerinin<br />

değiştiği yer<br />

1. Komşu parçalarının çevreleri<br />

2. Hareketli parçaların ara ve son<br />

konumları<br />

3. Ağırlık merkezlerinin belirtilmesi<br />

4. Kesme düzleminin arkasında kalan<br />

kısımlarının belirtilmesi.<br />

1. Taramalar<br />

2. Kesit sınırları<br />

3. İkinci planda olup görülmeyen kısımlar<br />

4. Kılavuz ve taşıma çizgileri<br />

5. Arada kalan tesviye eğrileri<br />

1. Devamı gösterilmek istenmeyen büyük<br />

kısımları kesmede<br />

1. Taramalar<br />

2. Semboller ve şematik resimler<br />

3. Tesviye eğrileri<br />

4. Kroki, taslak ve eskizlerde


Çizgilerin çizilmesinde dikkat edilecek noktalar<br />

1. Çizgi çizerken kalem, çizme yönüne doğru 60°e ğimle<br />

tutulur. Çizilen çizginin kalınlığı ve koyuluğu her yerde aynı<br />

olmalıdır. Bunun için çizim sırasında kaleme belirli bir baskı<br />

uygulanırken aynı zamanda parmaklar arasında hafifçe<br />

döndürülür.


2. Çizilen çizgiler, köşelerde diğer çizgi ile boşluksuz ve<br />

birbirini taşmadan birleşmelidir.


3. Kesik orta kalınlıktaki çizgiler çizilirken genellikle çizgi boyu, küçük<br />

resimlerde 3mm, büyük resimlerde 6mm. olarak çizilir. Çizilen çizgilerin<br />

boyları birbirine eşit ve çizgiler arasındaki boşluk miktarı da 0,8 ile<br />

1mm arasında olmalıdır. Kesik çizgilerin köşe yapması halinde, kesik<br />

çizgiler köşelerde birbiri ile birleşmelidir.


4. Noktalı ince çizgiler(eksen çizgileri) çizilirken çizgi boyu, resmin<br />

büyüklüğüne göre seçilir. Genellikle küçük resimlerde 6mm. büyük<br />

resimlerde daha uzun çizilir. Çizilen çizgilerin boyları birbirine eşit ve<br />

çizgiler arasındaki boşluk miktarı da 0,8 ile 1mm arasında olmalıdır.<br />

Noktalı ince çizgilerin nokta yapması veya kesişmesi halinde kesişme<br />

yerleri dolu çizgilere gelmelidir.


ÖLÇEKLER<br />

ÖLÇEKLER <strong>VE</strong> İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ<br />

ÖLÇEK: Bir cismin, yapının planda (resimde) çizilen uzunluğu ile gerçek uzunluğu<br />

arasındaki orana denir.<br />

Küçültme Ölçekleri<br />

1/1, 1/2, 1/5, 1/10, 1/20……….1/10000<br />

Ölçekler<br />

Büyültme Ölçekleri<br />

2/1, 5/1, 10/1<br />

Yapı ile ilgili resimlerde genellikle:<br />

1/1, 1/2, 1/5 ölçekleri: Yapı elemanlarının ve bunların bağlantı noktalarının<br />

detay resimlerinde (çatı elemanlarında),<br />

1/10, 1/20 ölçekleri: Merdiven, kiriş donatı detaylarında,<br />

1/50, 1/100 ölçekleri: Uygulama projelerinin plan, kesit ve görünüşlerinde,<br />

1/500 ölçeği: Vaziyet planlarında,<br />

1/1000, 1/2000, 1/5000 ölçekleri: Şehir imar planlarında<br />

kullanılmaktadır.


ÖLÇEK =<br />

Örneğin:<br />

ÖLÇEKLER <strong>VE</strong> İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ<br />

Plandaki Uzunluk<br />

Gerçek Uzunluk<br />

=<br />

1 cm<br />

10 cm<br />

Ölçek Plandaki Uzunluk Gerçek Uzunluk<br />

1/20 120/20= 6 cm 120 cm ise<br />

1/500 1.4 cm ise 1.4x500=700 cm<br />

5.2/260=1/50 5.2 cm ise 260 cm ise


İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ<br />

İZDÜŞÜM: Bir cismin bir düzlem üzerine düşürülen görüntüsüne, o cismin<br />

izdüşümü denir.<br />

İzdüşümün meydana gelebilmesi için gerekli olanlar;<br />

• Bakış noktası: Resmi çizen kişi<br />

• İzdüşüm düzlemi: Kağıt veya benzeri iki boyutlu yüzey<br />

• İz düşümü çizilecek cisim: Anlatılmak istenen cisimlerin geometrik şekilleridir.<br />

İzdüşümün elde edilmesinde, bakış noktasından iz düşürücü ışınların çıktığı ve<br />

cismin köşelerinde geçerek iz düşüm düzlemine gittiği kabul edilir.<br />

İzdüşümün elde edilmesinde, bakış noktasından iz düşürücü ışınların çıktığı ve<br />

cismin köşelerinde geçerek iz düşüm düzlemine gittiği kabul edilir.<br />

İzdüşüm Yöntemleri<br />

Merkezi İzdüşüm Eğik İzdüşüm Dik (Eşlenik) İzdüşüm


İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ<br />

1. MERKEZİ İZDÜŞÜM: Bir merkezden açı meydana getirerek çıkan ışınların<br />

cismin çevre ve kenarlarından geçerek izdüşüm düzlemi üzerinde görüntünün<br />

meydana geldiği yöntemdir. Bu yöntem cismin tam büyüklüğü ve biçimine<br />

açıklamadığından çoğunlukla afiş, dekorasyon ve mimari çizimlerde kullanılır.


İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ<br />

2. EĞİK İZDÜŞÜM: Birbirine paralel olan ışınların, izdüşüm düzlemine eğik<br />

olarak gelirler. Işınlar izdüşüm düzlemine 90 o ’den farklı bir açı ile geldiğinden<br />

izdüşüm düzlemi ile yaptığı açıya bağlı olarak farklı görünüşler meydana<br />

getirirler.


İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ<br />

3. DİK İZDÜŞÜM: İzdüşüm ışınları birbirine paralel ve izdüşüm düzlemine dik olarak<br />

geldiği kabul edilen yöntemdir.<br />

Bu metotda<br />

cismin izdüşüm<br />

düzlemine dik olan<br />

kenarlarını görmek<br />

mümkün<br />

olmadığından<br />

girintili ve çıkıntılı<br />

parçalarda bir<br />

görünüş cismin<br />

biçimini tam olarak<br />

ifade edemez.<br />

Basit cisimler<br />

için iki izdüşüm<br />

yeterli ise de,<br />

karışık cisimleri<br />

ifade edebilmek<br />

için üç veya daha<br />

fazla izdüşümlere<br />

ihtiyaç duyulur.


TEMEL İZDÜŞÜM<br />

DÜZLEMLERİ:<br />

Uzayda birbirine<br />

dik olduğu kabul<br />

edilen düzlemlerdir.<br />

Elde edilen<br />

izdüşümler,<br />

çizildikleri düzleme<br />

ve bakış yönlerine<br />

göre isimlendirilir.<br />

İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ


İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ


NOKTANIN İZDÜŞÜMÜ:<br />

Uzayda bir noktanın temel<br />

düzlemlerdeki iz<br />

düşümleri de noktadır.<br />

İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ


İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ<br />

DOĞRUNUN İZDÜŞÜMÜ: Doğru parçasının izdüşümlerini çizmek için doğruya ait uç noktalarının<br />

izdüşümleri ayrı ayrı çizilir. Daha sonra düzlemlerdeki bu noktaların izdüşümleri birleştirilerek<br />

doğrunun izdüşümleri tamamlanır.


İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ<br />

DÜZLEMİN İZDÜŞÜMÜ: Düzlemlerin izdüşümlerinin çizilmesinde nokta ve<br />

doğrulardan yararlanılır.


İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ


İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ<br />

BAZI GEOMETRİK CİSİMLERİN İZDÜŞÜMLERİ :


İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ<br />

BAZI GEOMETRİK CİSİMLERİN İZDÜŞÜMLERİ :


İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ<br />

BAZI GEOMETRİK CİSİMLERİN İZDÜŞÜMLERİ :


GÖRÜNÜŞLERİN TANIMI <strong>VE</strong> <strong>ÇEŞİTLERİ</strong><br />

İZDÜŞÜM YÖNTEMLERİ


CİSMİN DİK İZDÜŞÜM YÖNTEMİ İLE TEMEL İZDÜŞÜM DÜZLEMLERİNDEKİ<br />

GÖRÜNTÜLERİNİN BELİRLENMESİ


ÖLÇÜLENDİRME<br />

Bir cismin (yapının)<br />

• Büyüklüğü<br />

• Yüzeylerinin (bölümlerinin) geometrik özellikleri ve<br />

aralarındaki mesafeleri,<br />

• Girinti ve çıkıntıların olduğu yerler<br />

gibi bilgilerin çizim üzerinde çizgiler, semboller ve rakamlar<br />

ile ifade edilmesidir.<br />

Cisimlerin görünüşlerin daha kolay okunmasını<br />

sağlayacak ölçüler dışındaki tüm ölçülendirmeler,<br />

görünüşlerin dış tarafında yapılmalıdır. Resimler hangi<br />

ölçekle çizilirse çizilsin, üzerine parçanın gerçek<br />

büyüklüğünü gösteren ölçüler yazılmalıdır.


ÖLÇÜLENDİRME ELEMANLARI


Ölçü çizgilerinin sınırlandırılması<br />

ÖLÇÜLENDİRME


Ölçü çizgilerinin çizilmesi:<br />

ÖLÇÜLENDİRME


ÖLÇÜLENDİRME<br />

Ölçü çizgilerinde ölçü değerlerinin yazılma yönleri:


ÖLÇÜLENDİRME<br />

Yapı plan, kesit ve görünüşlerinde kullanılan ölçülendirmeler:<br />

Mimari plan, görünüş ve<br />

kesitlerde uzunlukların ve<br />

yüksekliklerin belirtilmesi için<br />

doğrusal (iç ve dış<br />

bölgelerde) ve kotlu<br />

ölçülendirmeler<br />

kullanılmaktadır.


Kotlu ölçülendirmede kullanılan<br />

işaretler:<br />

Düşey kesitlerde ve görünüş<br />

çizimlerinde yükseklik ölçülerinin<br />

gösterilmesinde kullanılan kot işaretleri<br />

Planlarda yükseklik ölçülerinin<br />

gösterilmesinde kullanılan kot işaretleri<br />

ÖLÇÜLENDİRME


ÖLÇÜLENDİRME


ÖLÇÜLENDİRME


ÖLÇÜLENDİRME


ÖLÇÜLENDİRME


ÖLÇÜLENDİRME<br />

Bir cismin plan ve perspektif görünüşünün ölçülendirilmesi:


ÖLÇÜLENDİRME<br />

Bir cismin ön ve yan görünüşünün ölçülendirilmesi:


PERSPEKTİF GÖRÜNÜŞLERDE ÖLÇÜLENDİRME


CİSİMLERİN GÖRÜNÜŞLERİ


CİSİMLERİN GÖRÜNÜŞLERİ


CİSİMLERİN GÖRÜNÜŞLERİ


CİSİMLERİN GÖRÜNÜŞLERİ


PERSPEKTİFİ <strong>VE</strong>RİLEN CİSMİN ÜÇ GÖRÜNÜŞÜ


PERSPEKTİFİ <strong>VE</strong>RİLEN CİSMİN ÜÇ GÖRÜNÜŞÜ


PERSPEKTİFİ <strong>VE</strong>RİLEN CİSMİN ÜÇ GÖRÜNÜŞÜ


PERSPEKTİFİ <strong>VE</strong>RİLEN CİSMİN ÜÇ GÖRÜNÜŞÜ


CİSİMLERİN PERSPEKTİF GÖRÜNÜŞÜ<br />

Cisimlerin üç boyutlu (hacimsel) anlatımının seçilen üç yüzeyinin görünüşleri<br />

ile ifade edildiği çizimlere perspektif denir.<br />

Perspektif çizimler, cisimlerin görünen dış kenarlarının ve ve yüzeylerinin<br />

anlatımını sağlar.<br />

Perspektif Çizim Yöntemleri:<br />

1. Paralel Perspektif Yöntemi: Çoğunlukla makine parçalarının ve buna benzer<br />

küçük boyutlu parçaların çizilmesinde kullanılır. Yapı çizimlerinde de bu<br />

yöntemden yararlanılmaktadır.<br />

2. Konik (Açısal) Perspektif Yöntemi: Genellikle Mimarlar tarafından<br />

kullanmaktadır.


Perspektifler,<br />

cisimlerin<br />

köşelerinden<br />

geçen ışınların<br />

izdüşüm<br />

düzlemlerine<br />

eğik veya dik<br />

gelmesine göre<br />

sınıflandırılır.<br />

CİSİMLERİN PERSPEKTİF GÖRÜNÜŞÜ


İZOMETRİK PERSPEKTİF<br />

İzometrik perspektif, cismin bütün kenarlarındaki kısaltma oranları ve perspektif<br />

ekseni açıları eşit olan perspektif türüdür.


İZOMETRİK PERSPEKTİF<br />

İzometrik perspektif çiziminde işlem sırası:<br />

Cismin verilen görünüşleri 1. 2.<br />

G<br />

3. 4.<br />

H


İZOMETRİK PERSPEKTİF<br />

Açılı yüzeylerin İzometrik perspektif çiziminde işlem sırası:


İZOMETRİK PERSPEKTİF<br />

Eğik yüzeylerin İzometrik perspektif çiziminde işlem sırası:


DİMETRİK PERSPEKTİF<br />

Dimetrik perspektif, cismin iki ana boyut kenarlarından iki tanesi aynı boyda ve<br />

açıda görülecek şekilde ve üçüncü kenarı ise 1:2 ölçeğinde ve farklı açıda çizilen<br />

perspektif türüdür.<br />

Dimetrik perspektifin eksen açıları ve kenar uzunlukları:


Dimetrik perspektif çiziminde işlem sırası:<br />

DİMETRİK PERSPEKTİF


EĞİK PERSPEKTİF<br />

Eğik perspektif, ve cisme bakış doğrultusunun izdüşüm düzlemine eğik olduğu<br />

ve kenarların paralel çizildiği perspektif türüdür.<br />

Eğik perspektif türleri:<br />

1. Kavaliyer Perspektif: Geri eksen açısının 30 o , 45 o ve 60 o derinlik ölçüsünün 1:1<br />

oranında olduğu perspektiftir.


EĞİK PERSPEKTİF<br />

2. Kabinet Perspektif: Geri eksen açısının 45 o ve derinlik ölçüsünün 1:2, 3:4<br />

oranlarında olduğu perspektiftir.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!