UYKUDA PERİYODİK EKSTREMİTE HAREKETLERİ SKORLAMASI

UYKUDA PERİYODİK EKSTREMİTE
HAREKETLERİ SKORLAMASI
Yard.Doç.Dr. Ayşe KUTLU
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
Nöroloji Anabilim Dalı

Uykuda periyodik hareketler
• Uykuda ortaya çıkan,
(UPH)
• Özellikle alt ekstremitelerde belirgin olan,
• Periyodik epizotlarla tekrarlayan,
• Steryotipik hareketlerdir.

UPHB/UPH
Symonds CP, 1953; Nokturnal myoklonus
Lugaresi E ve ark, 1960; Periodic leg movements during sleep - ilk
PSG
Coleman RM, 1980; Tanı kriterleri
ASDA 2000; PSG indikasyonları
AASM 2005; Tanı kriterleri
WASM 2006; Skorlama kriterleri
AASM 2007: Skorlama kriterleri !

BH’de
UPHB;
• Ayak parmakları ve ayak bileğinde dorsifleksiyon,
• Diz ve bazen kalçada parsiyel fleksiyon postürü
gözlenir.

Değişken olabilir;
• Miyoklonik,
• Polimiyoklonik,
• Ritmik,
• Multipl,
• Tonik..
UPH; Morfolojisi

EMG Elektodları;
UPH Kayıt Kriterleri
• Her iki tibialis anterior kasının
orta noktasına
• Dikine ve simetrik ve,
• Lonjitudinal olarak,
• 2-3 cm aralıkla yerleştirilmelidir.
• Bacak hareketlerinin
değerlendirilebilmesi için her iki
bacaktan kayıt yapılmalıdır.

• İmpedans;

• Amplitüd artışı kriteri
UPH Kalibrasyon
• İstirahat seviyesindeki her iki Tibialis ant. kasından
5-10 sn. süre ile EMG kaydı yapılır.
• Amplitüd + 5 mikrovolt ( tepeden tepeye 10
mikrovolt) sınırları içinde olmalıdır.
Çalışmalar için; + 3 mikrovolt ( tepeden tepeye 6 mikrovolt) dan büyük olmamalı

AASM, 2007 - Uykuda periyodik ekstremite
hareketleri skorlama kriterleri
Tek bir bacak hareketi için;
• En az 0,5 sn.,
• En fazla 10 sn.,sürmeli
• Genliği dinlenme durumundaki EMG genliğinden en az 8µV
daha fazla olmalı,
• Başlangıcı dinlenme durumundaki EMG genliğinin 8µV
üstündeki ilk nokta olmalı,
• Sonlanma noktası, en az 0,5 sn süre ile dinlenme
durumundaki genliği 2µV geçmeyen EMG kaydının bulunduğu
bölge olarak alınmalıdır.

AASM 2007; Uykuda periyodik ekstremite
hareketleri skorlama kriterleri
Bir UPBH serisi için,
• Birbirini izleyen en az 4 BH,
• Birbirini izleyen iki BH arasında (başlangıç noktaları
arası) en az 5 sn,
• Birbirini izleyen iki BH arasında (başlangıç noktaları
arası) en fazla 90 sn. olmalı,
• Biri sağ, biri sol bacakta iki ayrı BH arasındaki süre

Hareket başlangıcı; EMG’de istirahat seviyesine göre
> 8 mikrovoltluk artış

• Hareket bitimi; en az 0,5 sn süre ile dinlenme
durumundaki genliği 2µV geçmeyen amplitüd
düşüklüğü

• Hareket süresi; 0,5-10 sn
• Uyanıklık hareket süresi; 15 sn

5- 90 sn. aralıkla tekrarlayan en az 4 hareket
(başlangıç-başlangıç) ; 5sn.≤ LM ≤90 sn.

UPH;
Hareket- “Arousal”(Kortikal Uyanıklık) ilişkisi
• Arousal,
• K-alfa kompleksleri,
• K-kompleksleri ve
• CAP (Siklik Alternan Patern) gibi periodik EEG
aktiviteleri ile ilişkilidir.

Hareket- “Arousal” kriterleri
• Hangisinin önce ortaya çıktığına bakmaksızın,
birinin sonu ve diğerinin başlangıcı arasındaki süre
0,5 sn’den kısa ise
“arousal” - bacak hareketi
ile ilişkili kabul edilir.

Hareket- “Arousal” kriterleri

Hareket- “Arousal” kriterleri

Hareket- “Arousal” kriterleri

CAP;
CAP-UPHB
• NREM uykusunda gözlenen periyodik EEG
aktivitesidir.
• 2-60 sn. aralıkla tekrarlayan, EEG’de zemin
ritminden ayrılan elektrokortikal olaylar dizisi
olarak tanımlanır.
CAP; A ve B fazından oluşur.

CAP-UPH
Faz A; kortikal aktivasyon (2-60 sn.)
A1: * EEG’de asenkroni (hızlı aktivite);
toplam A fazı süresinin %50 . K-Alfa, Polifazik burstler…
Faz B; rebound deaktivasyon; inhibisyon (2-60 sn.)

CAP-UPH
• A2-A3 fazları “Arousal” ile ilişkili
• UPH – CAP; A2 ve A3 fazları ile ilişkilidir.
• Non- CAP dönemlerinde UPH nadiren gözlenir.

Hareket - Anormal solunum olayı ilişkisi kriterleri
• Hangisinin önce ortaya çıktığına bakmaksızın,
anormal solunum olayının bitişi veya başlangıcı ile
hareket arasındaki süre 0,5 sn’den kısa ise,
“Anormal solunum olayına bağlı UPH”
kabul edilir.

Hareket - Anormal solunum olayı ilişkisi

Hareket - Anormal solunum olayı ilişkisi

Hareket - Anormal solunum olayı ilişkisi

Uyanıklıkta periyodik bacak hareketleri
• SIT; (Suggested Immobilisation Test /
Zorlu İmmobilizasyon Testi)
Polisomnografi öncesi,
1 saatlik kayıt,
45 derece yatar durumda,
Bacaklar gergin halde iken, hareket etmemesi istenir,
PLMWI> 40 !

VAS;
Uyanıklıkta periyodik bacak hareketleri
0-10 skalası –
1 saat boyunca,
duyusal şiddet derecesini
her 5 dk.’da bir.
12 skorun ortalaması

Uyanıklıkta periyodik bacak hareketleri
• Polisomnografi;
UPHWI (Periodic limb movement in
wakefullness index)
UPHWI> 15
(hareket süre kriteri; 0,5- 15 saniye)

Temel Parametreler
• UPHB indeks: UPH/saat
(Tanı için çocuk>5, erişkinlerde >15)
• UPHA indeks: UPHA/saat
• UPHW indeks: UPHW /saat
Önerilenler ;
• UPH indeks NREM
• UPH indeks REM
• NREM, REM, Uyanıklık dönemlerinde ortalama UPH süresi
• Ortalama hareketler arası interval süresi

Özet,

AASM, 2007 - Uykuda periyodik ekstremite
hareketleri skorlama kriterleri
Tek bir bacak hareketi için;
• Hareket süresi; en az 0,5 sn.- en fazla 10 sn.,
• Hareket Başlangıcı; dinlenme durumundaki EMG
amplitüdünün 8µV üstündeki ilk nokta olmalı,
• Sonlanma noktası, en az 0,5 sn süre ile dinlenme
durumundaki amplitidü 2µV geçmeyen EMG kaydının
bulunduğu nokta olarak alınmalıdır.

AASM 2007; Uykuda periyodik ekstremite
hareketleri skorlama kriterleri
Bir UPH serisi için,
• Birbirini izleyen en az 4 LM,
• Birbirini izleyen iki LM arasında (başlangıç noktaları
arası) en az 5 sn,
• Birbirini izleyen iki LM arasında (başlangıç noktaları
arası) en fazla 90 sn. olmalı,
• Biri sağ, biri sol bacakta iki ayrı LM arasındaki süre

Teşekkürler,