dıyarbakır zındanı
dıyarbakır zındanı dıyarbakır zındanı
81 No lu’ya gö tür dü ler. Maz lum Do ğan ve Hay ri Dur muş’lar da ora - day dı. Ey lül’e ka dar ora da ka lın dı, fa kat o ka dar ka la ba lık tı ki, bir - çok in san ko ri dor da yat mak zo run da ka lı yor du. O dö nem ye ni bir E Ti pi ce za e vi nin ya pıl dı ğı nı bi li yor duk. Bu ce za e vi ne ta şın mak, yer dar lı ğı so ru nu nu kıs men gi de re ce ği için bu yön de gi ri şim ler de ol - du. Çok geç me den di ğer ce za ev le rin den bel li grup la rı E Ti pi’ne top la dı lar. En son, 6 Ka sım’da bu lun du ğu muz ce za e vi ka pa tıl dı. Biz ler de E Ti pi’ne gö tü rül dük. Ko lor du için de ki si ya si tu tuk lu la rın bu lun du ğu ce za ev le ri ip tal edil di ve bü tün tu tuk lu lar E Ti pi’ne ak - ta rıl dı. Fa kat E Ti pi’nin in şa a tı he nüz bit me miş ti, ya ni ka ba iş le ri bit miş, pen ce re ler fa lan ta kıl mış, ama ör ne ğin mut fak ve ben ze ri yer ler he nüz bi ti ril me miş ti. Ye mek ler ko lor du dan ge ti ri li yor du. Ve mi ma ri ya pı ola rak ta bil di ği miz içi çe ge çen blok lar dan oluş muş kla sik E Ti pi ce za e vi… Tu tuk lu la rın ta şın ma ya baş la ma sı 1980 Ağus tos’un da ol du. Git ti ği miz de so ğuk lar baş la mış tı… - O ün lü “Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi” de ni len yer bu ra sı mı olu yor? - Evet bu ra sı… As lın da bi na Ada let Ba kan lı ğı’nın, ama sı kı yö - ne tim ko mu tan lı ğı el koy du. De di ğim gi bi 1980’de as ke ri ce za ev - le ri yo ğun tu tuk la ma lar kar şı sın da ye ter siz kal dı. Sı kı yö ne tim Ko - mu tan lı ğı bi na ya el ko yar ken, baş lan gıç ta, kul la nım ko nu sun da an cak ba zı blok lar dan ya rar lan ma yı dü şü nü yor du. Ba zı la rın da ise, ad li tu tuk lu lar ka la bi lir di. Ama bu ger çek leş me di. Yo ğun tu tuk la - ma la rın ilk tah min le ri aş ma sı kar şı sın da ce za e vi tüm den si ya si le re ay rıl dı. Ce za e vi nin yö ne ti mi bir bü tün ola rak Sı kı yö ne tim Ko mu - tan lı ğı’na ve ril miş ti. Za ten ora ya ge ti ril di ği miz de bas kı lar baş la - mış tı. 12 Ey lül son ra sı nı ya şı yor duk. - Ce za e vin de kaç blok var dı? - İda ri bö lüm le be ra ber beş blok… Ce za e vi miz Di yar ba kır’ın ba tı sın da, ken tin tam bi tim nok ta sın da, Bağ lar sem tin dey di. Ce za - e vi nin gü ney ta ra fı ma hal ley le bü tün leş miş, düz bir ara zi de, ken tin Ur fa ta ra fın dan gi riş yo lu nun alt kıs mın da bu lu nu yor du. - 12 Ey lül ön ce si dö nem de, Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi ku ral lar, uy gu la ma lar açı sın dan na sıl dı, bu dö nem de ida re ile tu tuk lu lar
82 ara sın da ki iliş ki le rin dü ze yi ney di, hak gasp la rı bu dö ne min de söz ko nu su muy du, hak la rı nız ne ler di? - Şid det ve da ya ğın kul la nıl dı ğı açık bir fi zi ki bas kı or ta mı yok - tu. Biz ler tu tuk lan ma dan ön ce böy le bir-iki olay, bas kın ve sal dı rı - lar ol muş… Bel li baş lı hak la rın kul la nı mı na ge lin ce; bir yer de Sı - kı yö ne tim Ko mu tan lı ğı’nın iz ni ne, ya da ida re nin key fi tu tu mu na bağ lı, ya da on la rın ver di ği şey ler le sı nır lı olan bir du rum ya şan dı. Ör ne ğin, dak ti lo yu o za man lar içe ri al dı ra ma mış tık. Sa vun ma mal - ze me le ri miz bek le di ği miz ve is te di ği miz öl çü de ve ril mi yor du. “De mok rat” ve ya “Ay dın lık” gi bi ga ze te ler içe ri so kul mu yor du. Ki tap ola rak tek tük ro man ve ril se de, bu ko nu da da so run lar mız var dı ve çö zü mü ne ya naş mı yor lar dı. En cid di so run la rı mız dan bi ri sağ lık la il gi li ola nıy dı. Ce za e vin de bir re vir, sıh hi ye da hi bu lun - mu yor du. An cak cid di bir has ta lık olur ve ken di ni acil ola rak da - ya tır sa has ta ha ne ye gi di le bi li yor du. Bes len me so ru nu önem liy di, ye mek ler ye nil me ye cek den li ber bat tı. As ke ri ye ye çı kan ka ra va na yen mez du rum day dı. Bu nun dı şın da, tu tuk lu lar ken di ola nak la rıy - la ih ti yaç la rı nı gi de rir, sağ lık ve bes len me so run la rı nı çö zer ler di. Otur muş bel li bir hak lar lis te si yok tu… Ye ni hak lar el de et mek için bel li gi ri şim le ri miz olur du, ama öy le uzun va de li aç lık grev le - ri, ya da di re niş ler le sü re ce yük len me dik. Pro tes to lar, kı sa sü re li aç lık grev le ri, uya rı lar ve di ya log gi ri şim le riy le so run lar sü rek li gün dem de tu tu lur du. Fa kat ta lep le ri miz “Sı kı yö ne tim Ko mu tan lı ğı - nı’nın iz ni yok…”, “Her şey ko mu tan lı ğın elin de, ya pa bi le ce ği miz bir şey yok…” gi bi gös ter me lik ge rek çe le re çar pı yor du. Kı sa ca sı, hak lar ko nu sun da olum lu yön de, el le tu tu lur so mut bir sta tü oluş - tu ra ma dık. An cak o dö nem kay da de ğer bas kı, iş ken ce ve fi zi ki yö ne lim de ol ma dı. - İda rey le tu tuk lu lar ara sın da ki iliş ki ler na sıl dı? Ya ni bir as ke ri ce za e vin de bu lun mak na sıl bir gün lük ya şa mı ifa de edi yor du? - Bu gün kü “ce za ev le ri sta tü sü”yle kı yas la dı ğı mız da çok fark - lıy dı… Bu gün bir an lam da, te mel hak lar di re niş so nu cu el de edil - miş, ida re le rin de bir yer de ka bul len mek zo run da kal dı ğı fi i li bir sta tü ya şa nı yor. –Bu fi i li sta tü tü zük ve yö net me lik ler de yer et miş
- Page 31 and 32: 30 ma te ma tik sel yo ğun luk la
- Page 33 and 34: 32 kav ra ta maz” sö zü müz b
- Page 35 and 36: 34 is te ni len ilk şey ol muş tu
- Page 37 and 38: 36 lo-Con dor ve Say gon zin dan la
- Page 39 and 40: 38 Ye ri gel miş ken ken di si ne
- Page 41 and 42: 40 bi le cek bir eser ola rak gö r
- Page 43 and 44: 42 TC’nin po li tik ki şi li ği
- Page 45 and 46: 44 için her han gi bir ce za e vi
- Page 48 and 49: Mu zaf fer Aya ta kim dir?.. 47 I.
- Page 50 and 51: 49 rek li Ric hard’dan Ça ri çe
- Page 52 and 53: 51 şun” de ni yor du. An cak onu
- Page 54 and 55: 53 - Evet, biz de bu ve ben zer her
- Page 56 and 57: 55 Si ve rek he men he men tüm sol
- Page 58 and 59: 57 sö mür ge bir hal kın bu an l
- Page 60 and 61: 59 ol dum. Pra tik ve si ya si ili
- Page 62 and 63: 61 DDKD da ha ön ce ki DDKO mi ra
- Page 64 and 65: 63 baş lan dı. PKK, 1978’de res
- Page 66 and 67: 65 san cı lı ger çek le şir. Al
- Page 68 and 69: 67 dis tan’a akı şı mız, Kür
- Page 70 and 71: 69 o lo jik tar tış ma ya gir me
- Page 72 and 73: 71 tür me miz için önü mü ze d
- Page 74 and 75: 73 et ti. Ki mi si as ke re git ti,
- Page 76 and 77: 75 miş en bü yük sö zü müz ş
- Page 78 and 79: 77 ği ni, ide o lo ji ve po li ti
- Page 80 and 81: 79 en kat la nıl maz zor luk lar p
- Page 84 and 85: 83 de ğil, an cak mev cut fa şist
- Page 86 and 87: 85 po li ti ka la rı nın bu lun m
- Page 88 and 89: 87 len me ya rat mış ol say dık,
- Page 90 and 91: 89 mek ge re kir? Yö ne lim le ri
- Page 92 and 93: 91 - Evet… 1 No lu ce za e vin de
- Page 94 and 95: 93 - Yer le şik bir tem sil ci lik
- Page 96 and 97: 95 - Şu nu söy le ye bi li riz: D
- Page 98 and 99: 97 grup lar böy le bir ey le mi ka
- Page 100 and 101: 99 Di yar ba kır As ke ri Ce za e
- Page 102 and 103: 101 koy duk ça adam lar tah rik ol
- Page 104 and 105: 103 in san ka tıl mış tı. Ay r
- Page 106 and 107: 105 yı var… Şim di ce za ev le
- Page 108 and 109: 107 kır’da yer yü zü ne mer ha
- Page 110 and 111: 109 - Di re niş di şe diş sü r
- Page 112 and 113: 111 nın sı nır ta nı ma dı ğ
- Page 114 and 115: 113 - Evet, bu ra da ki tu tum la r
- Page 116 and 117: 115 ruz…” gi bi şey ler söy l
- Page 118 and 119: 117 san’da baş la dı. Du ruş m
- Page 120 and 121: 119 kez da ha tüm hış mıy la he
- Page 122 and 123: 121 nık ol ma mız, on la rın ç
- Page 124 and 125: 123 lem de çok önem li dir. Bu nu
- Page 126 and 127: 125 şe hit le ri mi zi, ge nel de
- Page 128 and 129: 127 mah ke me ye gi dip ge len ar k
- Page 130 and 131: 129 den le ri var dı. Ob jek tif v
81<br />
No lu’ya gö tür dü ler. Maz lum Do ğan ve Hay ri Dur muş’lar da ora -<br />
day dı. Ey lül’e ka dar ora da ka lın dı, fa kat o ka dar ka la ba lık tı ki, bir -<br />
çok in san ko ri dor da yat mak zo run da ka lı yor du. O dö nem ye ni bir E<br />
Ti pi ce za e vi nin ya pıl dı ğı nı bi li yor duk. Bu ce za e vi ne ta şın mak, yer<br />
dar lı ğı so ru nu nu kıs men gi de re ce ği için bu yön de gi ri şim ler de ol -<br />
du. Çok geç me den di ğer ce za ev le rin den bel li grup la rı E Ti pi’ne<br />
top la dı lar. En son, 6 Ka sım’da bu lun du ğu muz ce za e vi ka pa tıl dı.<br />
Biz ler de E Ti pi’ne gö tü rül dük. Ko lor du için de ki si ya si tu tuk lu la rın<br />
bu lun du ğu ce za ev le ri ip tal edil di ve bü tün tu tuk lu lar E Ti pi’ne ak -<br />
ta rıl dı. Fa kat E Ti pi’nin in şa a tı he nüz bit me miş ti, ya ni ka ba iş le ri<br />
bit miş, pen ce re ler fa lan ta kıl mış, ama ör ne ğin mut fak ve ben ze ri<br />
yer ler he nüz bi ti ril me miş ti. Ye mek ler ko lor du dan ge ti ri li yor du. Ve<br />
mi ma ri ya pı ola rak ta bil di ği miz içi çe ge çen blok lar dan oluş muş<br />
kla sik E Ti pi ce za e vi… Tu tuk lu la rın ta şın ma ya baş la ma sı 1980<br />
Ağus tos’un da ol du. Git ti ği miz de so ğuk lar baş la mış tı…<br />
- O ün lü “Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi” de ni len yer bu ra sı mı<br />
olu yor?<br />
- Evet bu ra sı… As lın da bi na Ada let Ba kan lı ğı’nın, ama sı kı yö -<br />
ne tim ko mu tan lı ğı el koy du. De di ğim gi bi 1980’de as ke ri ce za ev -<br />
le ri yo ğun tu tuk la ma lar kar şı sın da ye ter siz kal dı. Sı kı yö ne tim Ko -<br />
mu tan lı ğı bi na ya el ko yar ken, baş lan gıç ta, kul la nım ko nu sun da<br />
an cak ba zı blok lar dan ya rar lan ma yı dü şü nü yor du. Ba zı la rın da ise,<br />
ad li tu tuk lu lar ka la bi lir di. Ama bu ger çek leş me di. Yo ğun tu tuk la -<br />
ma la rın ilk tah min le ri aş ma sı kar şı sın da ce za e vi tüm den si ya si le re<br />
ay rıl dı. Ce za e vi nin yö ne ti mi bir bü tün ola rak Sı kı yö ne tim Ko mu -<br />
tan lı ğı’na ve ril miş ti. Za ten ora ya ge ti ril di ği miz de bas kı lar baş la -<br />
mış tı. 12 Ey lül son ra sı nı ya şı yor duk.<br />
- Ce za e vin de kaç blok var dı?<br />
- İda ri bö lüm le be ra ber beş blok… Ce za e vi miz Di yar ba kır’ın<br />
ba tı sın da, ken tin tam bi tim nok ta sın da, Bağ lar sem tin dey di. Ce za -<br />
e vi nin gü ney ta ra fı ma hal ley le bü tün leş miş, düz bir ara zi de, ken tin<br />
Ur fa ta ra fın dan gi riş yo lu nun alt kıs mın da bu lu nu yor du.<br />
- 12 Ey lül ön ce si dö nem de, Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi ku ral lar,<br />
uy gu la ma lar açı sın dan na sıl dı, bu dö nem de ida re ile tu tuk lu lar