dıyarbakır zındanı
dıyarbakır zındanı dıyarbakır zındanı
595 40 yıl ce za al mak! Tam TC’ye ya ra şır bir ada let! Mi li tan ve köylü ta raf tar lar mah ke me de slo gan atı yor. Ye di-se kiz yıl ce za da ora dan ge li yor. - “Ma dem ce za e vin de ra hat la dı nız, öy ley se si ze mah ke me ler de ra hat ver me ye lim de gö rün gü nü nüzü!” mü de mek is ti yor lar? - Ha yır, esas ola rak bi zi sus tur ma, et ki siz ha le ge tir me gö re vi ce za e vi ne ve ril miş ti. Bas kıy la, iş ken cey le sus tur ma. Şim di o sus - tur ma dev re dı şı ka lın ca, bu gö rev ko lor du ca mah ke me le re yük - len di. 1983’e ka dar in san la ra yap tık la rı sa vun ma lar dan do la yı ce za ver me me le ri ne rağ men 1983’ten son ra bu yo la baş vur ma la rı nı baş ka türlü açık la ya ma yız. Baş tan be ri PKK’ye kar şı sür dü rü len man tı ğın ye ni bir gö rün tüsü. Da va mız 1983 Ma yıs’ın da bit ti, ama bi ze hiç da va aç ma dı lar! 1983’ten son ra ise tam ter si ya şan ma ya baş lan dı. Sa yı sız da va açıl dı. Ya sa lar de ğiş me miş ti. Du ru ma gö re de ği şen mah ke me nin tav rıy dı. 1983 di re ni şin den son ra ağır ce za - lar la sus tur ma, te rö ri ze et me ye ça lış tı lar. Sus tur ma da, Di yar ba kır vah şe ti nin ye ri ni mah ke me le rin ce za la rı al dı. - Di yar ba kır’da ya şa nan lar in sa na hep “bu ka dar da ol maz ki” de dir ti yor. Bö lüm so nu na ek le mek için ver di ği niz lis te le rin bi rin de, Or han Ay dın’a Kürt çe türkü söy le di ği için 7 yıl ce za ve ril di ği ya zı - yor. Bu ola ya bi raz de ği ne bi lir mi sin? - Irk çı lık ta, in san lı ğın TC’den öğ re ne ce ği çok şey var dır. Irk çı - lı ğın zem be re ğin den bo şan ma sı ve öl çü süzlüğü her adım da kar şı - mı za çı kı yor. Hüc re sin de türkü söy le di ği için bir in sa nın 7 yıl ce za al ma sı ola ğan kar şı la na cak bir du rum de ğil. Hüc re ya şa mı da ha hü zün lü dür; bir ak şam 36’da ar ka da şın bi ri Kürt çe türkü söy lü yor. Gar di yan lar du yu yor ve “kim söy le di” di ye so ru yor. Ya nıt la yan ol - mu yor. Gar di yan ıs rar lı olun ca, Or han, “ben söy le dim ne ola cak?” di yor. Tu ta nak tu tup Or han’ı mah ke me ye sevk edi yor lar. Mah ke - me de Kürt çe türkü söy le di ği için ken di si ne 7 yıl ce za ver di. Yar - gı tay da onay la dı. Ar ka daş şim di bu 7 yı lı da ya tı yor. İşin ger çe ği türkü söy le yen Or han de ğil. Sa de ce gar di ya nın ile ri git me si kar şı - sın da, “ben söy le dim” di ye çı kış ma sı var. Bu olay vah şet dö ne min - de de ğil, 1985 ve ya 1986’da olu yor.
596 - Da ha ön ce, mah ke me ler de Türk çe bil me yen tu tuk lu la rın yüz - yü ze kal dı ğı so run la rı bi raz ir de le dik, ama ola yın bir de sa vun - ma lar la il gi li bö lümü var. En önem li hu kuk il ke le rin den bi ri, yar - gı lan mak ta olan in san la rın sa vun ma la rı nı ken di ana di liy le ya - pa bil me le ri dir. Bu te mel hu kuk il ke si, si zin yar gı lan ma la rı nız da ya şa ma geç ti mi? - Ana di li miz le sa vun ma ya pa bil me miz için ön ce ulu sal var lı ğı - mı zı ka bul et me le ri ge re kir. Ge rek o dö nem, ge rek se bu gün, mah - ke me ler ce, Kür dis tan hal kı nın bir par ça sı ola rak ka bul edil mi yo - ruz. Çünkü on la ra gö re Kürt, Kür dis tan yok. Biz ler de bir ulu sun tem sil ci le ri de ğil, “sap kın, dış güç le rin ma şa sı, uşa ğı, suç lu ha in - ler” ola rak gö rü lü yo ruz. Mah ke me le rin, dev le tin res mi ide o lo ji si - nin; ya ni Kürt le ri yok et me, yok say ma po li ti ka sı nın uy gu la yı cı sı ol duk la rı nı, in san lık hu ku ku nu bir ke na ra at tık la rı nı söy le dik. Bı - ra ka lım Kürt çe sa vun ma yap ma yı, biz Türk çey le bi le sa vun ma ya - pa mı yo ruz! On la rın res mi di liy le yap tı ğı mız sa vun ma la rı bi le kur - ta ra mı yo ruz, tu ta nak la ra ge çir te mi yo ruz. Sa vun ma hak kı nın tü - müy le he def len di ği, bü tün var lı ğı nın da , di li nin de he def le nip sus - tu rul ma ya, yo ke dil me ye ça lı şıl dı ğı bir dö nem de “Kürt çe sa vun ma hak kı mız var” de me nin an lam sız lı ğı da or ta da. O sü reç te böy le bir is te mi miz de ol ma dı. Çok da ha ge ri le re düş mü şüz. Ön ce Türk çe de ol sa, bir şey le ri tu ta nak la ra ge çirt me ça ba mız ön pla na çı kı yor - du. Kuş ku suz ki, bu is tem le ri miz den bi ri si dir. Çö zümü de mü ca de - le mi zin ge li şim sey ri ne bağ lı ola rak ger çek le şe cek tir. Bu ko nu da Türk ege men lik sis te mi nin içi ne düştüğü aç maz dan da sö zet mek sa nı rım ye rin de ola cak. Kürt çe sa vun ma yap ma so ru nu he nüz çö - züm le ne bil miş de ğil. Di yar ba kır Zin da nı’nda tes li mi ye tin kı rıl dı ğı, 1983 Ey lül’ün den 1984 Ocak’ına ka dar di re niş so nu cu el de et ti ği - miz zi ya ret ler de Kürt çe ko nuş ma hak kı nı kul la na bil dik. 1984 Ocak’tan 1988 Şu bat di re ni şi ne ka dar Kürt çe ko nuş ma yi ne ya sak - la rın en ba şın da yer al dı. Her za man gi ri şim le ri miz ol du, her za - man so run du ve gün de mi miz dey di. Bü tün ey lem ve tar tış ma lar da en önem li ko nu lar dan bi riy di. Pa zar lık lar da ne za man gü ne me ge - tir diy sek, ida re ce red de dil di. Ko lor du ko mu tan lı ğın ca Kürt çe ko -
- Page 546 and 547: 545 çi miy le ya nıt ver sen, bu
- Page 548 and 549: 547 Adam gös te ri len le re göz
- Page 550 and 551: 549 za sı ağır dır, se ni hap s
- Page 552 and 553: 551 - Kim dir bu A. Kır var? Ni ç
- Page 554 and 555: 553 faz lay dı. O kı sa sü re de
- Page 556 and 557: 555 tış ma mı zı dev le tin bir
- Page 558 and 559: 557 mı za gi re bil me si müm kü
- Page 560 and 561: 559 po li ti ka sı nı, Kür dis t
- Page 562 and 563: 561 baş ka bi çim de kar şı na
- Page 564 and 565: 563 öl dü rül me sin de so rum l
- Page 566 and 567: 565 po lis ve MİT ra por la rı n
- Page 568 and 569: 567 nın, se lam ver me nin ola na
- Page 570 and 571: 569 rin önün de bu ka dar aşı r
- Page 572 and 573: 571 nı aley hi mi ze kul lan ma s
- Page 574 and 575: 573 den miş. Ga ze te ci le rin ya
- Page 576 and 577: 575 mi yor ki! Kur ta ra ca ğı m
- Page 578 and 579: 577 min ne ol du ğu nu gör me liy
- Page 580 and 581: 579 pro se dür iş le til me ye ba
- Page 582 and 583: 581 duy dum” di yor. Ama “dev r
- Page 584 and 585: 583 bir şe yin den ötürü se ver
- Page 586 and 587: 585 al mak ke sin lik le müm kün
- Page 588 and 589: 587 yap ma la rı na ola nak ta nı
- Page 590 and 591: 589 seç me du ru mun da ol ma dı
- Page 592 and 593: 591 - 1984 Ağus tos çı kı şı
- Page 594 and 595: 593 yar gı ta ya gön de ril di ve
- Page 598 and 599: 597 nuş ma nın ya sak lan dı ğ
- Page 600 and 601: 599 ğin den onun sa va şı nı da
- Page 602 and 603: 601 sa vu na bil me ola na ğı da
- Page 604 and 605: 603 rı la rın bir yer de tö ren
- Page 606 and 607: 605 re rek iti da li tav si ye et t
- Page 608 and 609: 607 dur. TC, yıl lar dan be ri sö
- Page 610 and 611: 609 ol mak tan çık mış tır. Gi
- Page 612 and 613: 611 dir. Ayak lan ma lar bas tı r
- Page 614 and 615: 613 ta ri hi miz açı sın dan mü
- Page 616 and 617: 615 gö rü nüm ver me si, az ya d
- Page 618 and 619: 617 PKK Ana da va sın dan yar gı
- Page 620 and 621: 14. Mus ta fa Tu ran 15. Mus ta fa
- Page 622 and 623: 621
- Page 624 and 625: 623
- Page 626 and 627: 625
- Page 628 and 629: 627
- Page 630 and 631: 629
- Page 632 and 633: 631
- Page 634 and 635: 633
- Page 636 and 637: 635
- Page 638 and 639: 637
- Page 640 and 641: 14 639
- Page 642 and 643: 641
- Page 644 and 645: 643
596<br />
- Da ha ön ce, mah ke me ler de Türk çe bil me yen tu tuk lu la rın yüz -<br />
yü ze kal dı ğı so run la rı bi raz ir de le dik, ama ola yın bir de sa vun -<br />
ma lar la il gi li bö lümü var. En önem li hu kuk il ke le rin den bi ri, yar -<br />
gı lan mak ta olan in san la rın sa vun ma la rı nı ken di ana di liy le ya -<br />
pa bil me le ri dir. Bu te mel hu kuk il ke si, si zin yar gı lan ma la rı nız da<br />
ya şa ma geç ti mi?<br />
- Ana di li miz le sa vun ma ya pa bil me miz için ön ce ulu sal var lı ğı -<br />
mı zı ka bul et me le ri ge re kir. Ge rek o dö nem, ge rek se bu gün, mah -<br />
ke me ler ce, Kür dis tan hal kı nın bir par ça sı ola rak ka bul edil mi yo -<br />
ruz. Çünkü on la ra gö re Kürt, Kür dis tan yok. Biz ler de bir ulu sun<br />
tem sil ci le ri de ğil, “sap kın, dış güç le rin ma şa sı, uşa ğı, suç lu ha in -<br />
ler” ola rak gö rü lü yo ruz. Mah ke me le rin, dev le tin res mi ide o lo ji si -<br />
nin; ya ni Kürt le ri yok et me, yok say ma po li ti ka sı nın uy gu la yı cı sı<br />
ol duk la rı nı, in san lık hu ku ku nu bir ke na ra at tık la rı nı söy le dik. Bı -<br />
ra ka lım Kürt çe sa vun ma yap ma yı, biz Türk çey le bi le sa vun ma ya -<br />
pa mı yo ruz! On la rın res mi di liy le yap tı ğı mız sa vun ma la rı bi le kur -<br />
ta ra mı yo ruz, tu ta nak la ra ge çir te mi yo ruz. Sa vun ma hak kı nın tü -<br />
müy le he def len di ği, bü tün var lı ğı nın da , di li nin de he def le nip sus -<br />
tu rul ma ya, yo ke dil me ye ça lı şıl dı ğı bir dö nem de “Kürt çe sa vun ma<br />
hak kı mız var” de me nin an lam sız lı ğı da or ta da. O sü reç te böy le bir<br />
is te mi miz de ol ma dı. Çok da ha ge ri le re düş mü şüz. Ön ce Türk çe<br />
de ol sa, bir şey le ri tu ta nak la ra ge çirt me ça ba mız ön pla na çı kı yor -<br />
du. Kuş ku suz ki, bu is tem le ri miz den bi ri si dir. Çö zümü de mü ca de -<br />
le mi zin ge li şim sey ri ne bağ lı ola rak ger çek le şe cek tir. Bu ko nu da<br />
Türk ege men lik sis te mi nin içi ne düştüğü aç maz dan da sö zet mek<br />
sa nı rım ye rin de ola cak. Kürt çe sa vun ma yap ma so ru nu he nüz çö -<br />
züm le ne bil miş de ğil. Di yar ba kır Zin da nı’nda tes li mi ye tin kı rıl dı ğı,<br />
1983 Ey lül’ün den 1984 Ocak’ına ka dar di re niş so nu cu el de et ti ği -<br />
miz zi ya ret ler de Kürt çe ko nuş ma hak kı nı kul la na bil dik. 1984<br />
Ocak’tan 1988 Şu bat di re ni şi ne ka dar Kürt çe ko nuş ma yi ne ya sak -<br />
la rın en ba şın da yer al dı. Her za man gi ri şim le ri miz ol du, her za -<br />
man so run du ve gün de mi miz dey di. Bü tün ey lem ve tar tış ma lar da<br />
en önem li ko nu lar dan bi riy di. Pa zar lık lar da ne za man gü ne me ge -<br />
tir diy sek, ida re ce red de dil di. Ko lor du ko mu tan lı ğın ca Kürt çe ko -