dıyarbakır zındanı

502
şat ma sı al tın da, bü yük bir gü ven lik çem be ri için de mah ke me ye
gö tü rü lüp ge ti ri lir dik.
- Ce za e viy le şe hir ara sın da yak la şık ola rak ne ka dar me sa fe
var?
- Sa nı rım dört-beş km. var… Mah ke me bi na sı nın önün de zin ci -
re vu rul muş tut sak lar ara ba lar dan in di ri lir, ka fa la rı öne eğik, sa ğa
so la bak ma dan yü rü tü lür ler di. Bu şe kil de yü rü me ke sin ku ral dı.
Da ha son ra vah şet tır man dı rıl dı ğın da, biz le re yap tı ra ma dı lar, ama
di ğer si ya si grup lar dan ve ko ğuş lar dan mah ke me ye ge tir dik le ri ne
ara ba dan in dir dik le ri yer den bi na ya ka dar –eli-yüz met re lik bir
uzak lık– as ke ri yü rü yüş yap tı rıp, marş söy let ti ler. Dı şar da ki le re tu -
tuk lu la rı teş hir ede rek ce za e vin de in san la rı ne du ru ma dü şür müş -
ler, na sıl “hi za ya” ge tir dik le ri ni, ba şa rı la rı nı gös ter me amaç la nı -
yor du.
- O “ib ret-i alem” gös te ri si nin baş ka bo yut la rı var mıy dı?
- Ta bii ki, bun lar ib ret lik iş ler, az şey de ğil… Sa lo na alı nı yo ruz;
ar ka ya bak mak, zi ya ret çi, din le yi ci ve ya avu ka tıy la ko nuş mak, kaş
göz oy nat mak, gü lüm se mek ya sak. Tu tuk lu lar bank lar da esas du -
ruş ta otur tu lur; to puk lar, diz ler bir bi ri ne ya pı şık, el ler diz ka pak la -
rı üze rin de düz du ra cak ve yan dan ba kıl dı ğın da sı ra da ki tu tuk lu la -
rın diz le ri ay nı hi za da ola cak. Ra hat otur ma, ayak la rı nı aç ma söz -
ko nu su ola maz. Tu tuk lu bak tı ğın da sa de ce önün de ki in sa nın en se -
si ni gö re cek şe kil de otu ra cak, di rekt kar şı ya ba ka cak, ön den ba kıl -
dı ğın da arar da otur muş tu tuk lu lar tek bir ki şi gi bi gö zü ke cek ler.
- Böy le yı ğın la ay rın tı sı olan bir otur ma dü ze ni ya rat ma fik ri
mah ke me he ye tin den mi çık tı?
- Yar gı la ma usu lü ne gö re sa lon da ki dü zen, gü ven lik ko nu la rı
mah ke me baş ka nı nın de ne ti min de dir. Ama Di yar ba kır’da usül ler
ara mak yan lış tı ve her şey usul süz lük, öl çü süz lük, per va sız lık için -
de ge li şir di. Sa lo nu nun gü ven li ği in zi bat lar ca sağ lan ma sı ge re kir -
ken, ora da in zi bat lar ge ti ri lip di zi li yor du, ama et ki siz ve yet ki siz -
leş ti ril miş ler di. İn zi bat lar ca çem be re alın mı şız, ama on lar la ara -
mız da bir de gar di yan çem be ri var. Za man za man in zi bat lar la gar -
di yan lar ara sın da yak la şım bi çim le rin den ötürü sür tüş me ler de