dıyarbakır zındanı

470
re sin de ka lan ar ka da şı du ru mu nun ağır ol du ğu nu ve mah ke me ye
gi de me ye ce ği ni gar di yan la ra söy le di. “Ge le cek” di ye ba ğır dı lar.
Ar ka daş ça re siz, mah ke me mon tu nu Ce mal’e giy dir di. Ce mal otu -
ra mı yor du, yu mak gi bi bü zül müş, bir avuç kal mış tı. Ar ka daş hüc -
re den çı kar mak için onu ku cak la dı. Tek rar gar di yan la ra ayak ta du -
ra cak ha li nin ol ma dı ğı nı be lirt ti. Gar di yan lar bak tı ola cak gi bi de -
ğil “kal sın” de di ler. Bu Ce mal’i son gö rü şü müz ol du. Ak şam
mah ke me den dön dü ğü müz de has ta ha ne ye gö tü rül müştü.
- Bu olay ne za man olu yor?
- 1982’nin Mart ayı ola bi lir. Şu bat-Mart, bu ay lar için dey di.
Çok geç me di, ‘Apart man Sa mi’ de di ği miz as teğ men Ce mal’in
hüc re si nin önü ne gel di. “Ce mal Kı lıç’ın özel eş ya la rı nı ha zır la -
yın” de di. Bu söz le rin an la mı “Ce mal Kı lıç öl dü” de mek ti. Hüc -
re de ki ler Ce mal’in ne si var sa ha zır la yıp apart man Sa mi’ye ver di -
ler. As teğ men eş ya la rı al dık tan son ra, bu kez elin de tut tu ğu bir
ka ğıt par ça sı nı uzat tı ve im za la ma la rı nı is te di, “ar ka da şı nız Ce -
mal Kı lıç uzun sü re den be ri has ta ol du ğu için, ani den ağır laş mış,
has ta ha ne ye kal dı rıl mış ve öl müş tür” de di. Ka ğıt ta bu içe rik te
şey ler ya zı lıy dı ve im za lat tı. Hüc re sin de bu lu nan lar o ka ğı dı im -
za la mak zo run da kal dı lar, red det me yi gö ze ala ma dı lar.
- Her şey bu den li çıp lak ve acı ma sız, öy le mi?
- Evet, be de li bu… Ku ral la ra bil sen de bil me sen de uya cak sın!
Yok sa be la lı bir ölüm var… Ölü mün ipi sa lı ve ril miş, tut sak lar ara -
sın da ba şı boş do la nı yor. Ölüm, o in san dan bu in sa na ko şu yor ve
za bıt la ra ger çek ölüm ne de ni de ğil, on la rın is te di ği “ne den” ya zı -
lı yor. Özel tu ta nak lar dü zen le ni yor, im za lar atı lı yor, dos ya la ra ko -
nu lu yor. On lar ca tu tuk lu nun ta nık ol du ğu bir ölüm, tu ta nak lar da
baş ka şe kil de gös te ri li yor ve res mi açık la ma ar tık bu olu yor. Bir
da ha da ko lay ko lay işin ger çe ği gün ışı ğı na çı kar tı la mı yor. Evet,
her şey böy le si ne çıp lak ve acı ma sız.
- Ye ni den şu “eği tim” ola yı na ge çe lim is ter sen; bin ler ce in sa nın
marş la rı öğ re nip öğ ren me di ği ni na sıl an lı yor lar?
- Ki min marş la rı ne ka dar ez ber le yip ez ber le me di ği ni an la ma -
nın bir çok yo lu, yön te mi var… Yi ne hüc re ler den söz ede lim. Gar -