dıyarbakır zındanı

438
- An la tık la rı mız bu ta le bi mi zin ter mi no lo ji de ki ye ri ni de içe ri -
yor du. “Sa vaş esi ri” ta nı mı ulus la ra ra sı li te ra tür de, ül ke ler ara sın -
da çı ka cak olan top ye kün bir sa vaş ta, iki ül ke ara sın da çı kan bir
sa vaş ta, bir ül ke ta ra fın dan iş ga le, sal dı rı ya uğ ra mış ül ke ve ulus
üye le ri ara sın da, ya da bir ül ke için de olup da, ulu sal bir ta lep le ül -
ke yö ne ti mi ne kar şı bir si lah lı baş kal dı rı da, si lah lı baş kal dı rı da, si -
lah lı ta raf lar ara sın da or ta ya çı kan bir iliş ki tar zı olu yor. Bi zim an -
la dı ğı mız bu dur. Sa vaş esi ri ta nı mı da ha çok bu tür den sa vaş lar
için kul la nı lı yor, ama özü iti ba riy le sa vaş esir li ği bir sa va şı içer di -
ği ne gö re; pe ka la bir iç sa vaş da sa vaş esi ri iliş ki si ni ge rek li kı lar.
Ama bil di ği miz ka da rıy la iç sa vaş dev let ler ce res mi ola rak ulus la -
ra ra sı hu kuk çev re le rin ce anıl mış de ğil dir. Bu na ya na şıl ma mak ta -
dır. İç sa vaş ta da ta raf lar dan bi ri ka bul et se de et mez se de bir sa vaş
ya şan dı ğı ger çe ği ni na sıl yad sı ya bi lir? Ve bu ka te go ri de de ğer len -
di ril me si ge re kir di yo ruz.
- Pe ki bu is te mi ni zin Ce nev re Söz leş me si’nde ki ye ri siz ce ne dir?
- Du ru mu mu zu, va ro la nı or ta ya koy duk. Bir hal kı or ta dan kal -
dır ma, bir ül ke yi ta lan edip ken di ne kat ma var. TC’nin Kür dis tan
hal kı na kar şı yü rüttüğü bü yük bir sa vaş söz ko nu su. Bu im ha, yok
et me sa va şı na kar şı ge liş tir di ği miz va rol ma, öz gür ol ma çı kı şı ve
sa va şı ya şa nı yor. Bu her türlü hu ku ki çer çe ve nin üs tün de ya şa nan
bir ger çek. TC ya sa la rın da va rol sa da ol maz sa da, hu ku ki öl çü le ri -
ne uy sa da uy maz sa da, or ta da ilan edil miş bir sa vaş ol sa da ol -
maz sa da –ki ar tık ilan edil miş tir– işin özün de ya şa nan bir ulu sun
va rol ma sı, ayak ta kal ma sı, öz gür ve ba ğım sız ge le ce ği ni kur ma -
sıy la yo kol ma sı ara sın da sü rüp gi den ger çek ve fi i li bir sa vaş var -
dır. Ama bu du ru mun va ro lan ve ba zı ül ke ler ce ka bul edi len ulus -
la ra ra sı hu kuk ku ral la rın da, Ce nev re Söz leş me si’nde de açık la ma -
sı nı bul du ğu nu ay rı ca vur gu la ya lım.
- Tam ola rak Ce nev re Söz leş me si’nde ne de ni yor?
- Ce nev re söz leş me si nin tü mü nün ye ter li gö rü lüp gö rül me me si
ay rı bir ko nu… An cak söz leş me ken din ce sa vaş esir le ri nin hak la rı -
nın dü zen len me si ni, kim le rin bu hak lar dan ya rar la na bi le ce ği nin ta -
nım lan ma sı nı içe ri yor. Du ru mu muz bu ra da be lir le nen ta nım la ma la -