dıyarbakır zındanı
dıyarbakır zındanı dıyarbakır zındanı
421 ge lip gi den ler, te sa dü fen ora dan ge çen ler po lis ta ra fın dan ka la ba lı - ğın ara sı na zor la iti lir di. Her kes kim lik kon tro lün den ge çi ri lir, yaş - lı lar ser best bı ra kıl dık tan son ra po lis is te di ği ni gö zal tı na alır dı. Ya ni dev let ce za e vi çev re sin de de gi de rek da ra lan bir ku şat ma ya rat ma - ya so yun muş tu. Da ya nış ma yı ön le mek, kor ku ve pa ni ği de rin leş tir - mek için elin den ge le ni yap tı. Ama ön le ye me di. Ora da ki in san lar la ai le le ri mi zin iliş ki le ri ni kes mek için o ma hal le le re uy gu la dık la rı yo ğun bas kı la rı hiç ara ver me den yıl lar ca sür dür dü ler. Ge ce le ri ev - ler ba sıl dı, in san lar ra hat sız edil di, gö zal tı na alın dı. Da ha bir çok şey ya pıl dı, ama bun lar baş lan gıç ta in san la rı içe ka pan ma ya, tep ki - siz kal ma ya gö tür se de za man la baş la rı nı kal dır ma la rı na, tep ki le ri ni gös ter me le ri ne en gel ola ma dı. Çünkü adam ses siz kal dı ğı za man da evin den alı nı yor, po li se gö tü rü lü yor, iş ken ce gö rü yor du. Ter si ni yap tı ğın da da ola cak lar pek de ğiş me ye cek ti. Ve gi de rek ar tık ön le - ne mez bi çim de ai le le ri miz le da ha sı cak iliş ki kur ma ya baş la dı lar. Bir de bi li yor lar ki çok acı ma sız ge çen fır tı na gi bi bir dö nem var. Ve bo yun eğ me nin, içe ka pan ma nın, se siz ol ma nın da şim di ye ka - dar öde dik le ri ağır be del le ri var. Ken di le ri nin gör dük le ri iş ken ce ler bir ya na, içer den ge len iş ken ce ses le ri ne ta nık ol mak, ora da ki in - san la rın çok bü yük iş ken ce ler le kar şı laş tı ğı ger çe ği ni an be an, gün be gün ye ni den ya şa ma mak için ses siz li ği, tep ki siz li ği aş tı lar. Kar - şı la şa cak la rı bas kı yı, iş ken ce yi gö ğüs le yip ai le le ri mi ze, biz le re koş - tu lar. Da ya nış ma yı duy gu sal bağ dan kur ta rıp pra ti ğe dök tü ler. Ki - mi si yal nız ai le ler le da ya nış ma için de bu lun mak la ye tin me di. Zi ya - ret gün le rin de biz le re des tek me saj la rı, sev gi ve bağ lı lık la rı nı ilet ti - ler. Yıl lar bo yun ca çığ lık la rı na, hay kı rış la rı na, di re niş le ri ne ta nık ol duk la rı biz le ri gör me ye, ya nı mı za gel me ye, ta nı ma ya ça lış tı lar. Ay rı ca Kür dis tan’da di re niş le ri mi zin ya rat tı ğı bü yük et ki len me le re, ül ke nin her ye rin den ge len sev gi, bağ lı lık, inanç ve gü ven me saj la - rı na bu ra da de ğin mi yor, ele al mı yo ruz. - Esat Ok tay her hal de tüm bu ge liş me ler kar şı sın da şöy le dü - şün müş tür: “Biz bun la rı ku şa tık, halk da bi zi ku şat tı!..” - Çı kan so nuç o. Hal kı mız mad di ve ma ne vi da ya nış ma öge ler ni onur lu mü ca de le mi ze se fer ber edip on la rı ku şat tı. Esat Ok tay’ın
422 uy gu la mış ol du ğu, ge liş tir di ği po li ti ka lar bel li; bi tir me ve yok et - me. Bu sa de ce içe ri de de ğil, Esat Ok tay la rı ya ra tan ege men lik sis - te min ce dı şar da da en ko yu ve kor kunç bi çi miy le ya şa tıl ma ya ça lı - şıl dı. Bas kı nın ser gi le ni şin de hal kı mız açı sın dan içe ri dı şa rı pek far ket mi yor du. Ce za e vin den dı şa rı ya gi den çığ lık lar la kor ku yu bi - linç li ola rak yay mak, ge niş let mek, ge liş tir mek is te di ler. Ama bu ters tep ti. Di ren me, sa vaş ol duk ça, di ren me po tan si ye li tüm den tü - ken me dik çe de her za man ters te pe cek tir. - Kar şı dev ri min çe liş ki si bu za ten!.. - Evet, çe liş ki si bu. “Rüz gar eken fır tı na bi çer.” Bun lar fır tı na ek ti ler, tu fan bi çe cek ler! İlk dö nem ler de dı şa rı da, içe ri de 12 Ey lül ve Esat Ok tay lar ba şa rı lı ol du. Ce za e vin den yük se len çığ lık, iş ken - ce ses le ri bir işa ret olu yor. Ve ta bii ki bu nun ba şın da da Kür dis - tan’da yü rek le rin bi zim le at tı ğı an la mı var. Hal kı mı zın ya ra lı, ka na - yan yü re ğin se si yiz. Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nde ölüm ler, yük - se len hay kı rış lar, di re niş ler bu in san la rı böy le si ne coş ku lu ve des - tek ve ren du ru ma ge tir di. Ce za e vi nin ya nın da ki ma hal le de otu ran - lar, ge nel de köylü kö ken li dir. Ora sı za ten bir ke nar ma hal le dir. Köy lü ler ge lip ge ce kon du ya par, yer le şir. - Çığ lık la rı nız dı şa rı ya ses ola rak gi di yor, ama dı şar dan ses ler ge li yor muy du? Ne bi le yim, bir rad yo se si, top oy na yan ço cuk la - rın, yol dan gi den bir ara ba nın klak si on se si… Bun la rı duy du ğu - nuz da ne ler his se der di niz? - Dı şar dan ge len her han gi bir se si du ya bil mek sa ba hın er ken sa - at le ri dı şın da gün bo yu müm kün de ğil di. Gün düz on lar bi zi din le - mek zo run day dı. İçe ri si mah şe ri an dı rı yor du; bü tün ha va lan dır ma - lar da marş ses le ri, da yak lar, hay kı rış lar, çığ lık lar, hep si bir bi ri ne ka rı şı yor, ta nım sız bir uğul tu ha lin de dı şa rı ya gi di yor du. Ge ce ise ce za e vi nin üze ri ne her an çığ lık la ra ve bas kın la ra ge be bir ölüm ses siz li ği çö ker di. İş te böy le an lar da dı şar dan ge len ses le ri du yar - dık. 35. ko ğuş ev le rin, ma hal le nin bu lun du ğu ta ra fa dü şü yor, ol - duk ça ya kın. Ce za e vi nin ku zey ke si mi he nüz boş, ev ya pıl ma mış. Sa bah er ken den si mit sa tan ço cuk la rın, tat lı cı la rın ses le ri ve ya bir inek, bir eşek se si, araç la rın ses le ri biz le re ka dar ula şı yor du. He le
- Page 372 and 373: 371 yor, ar ka daş lar ölü mün
- Page 374 and 375: 373 le rin bir kıs mı nın Di yar
- Page 376 and 377: 375 ruh suz, cü ce leş miş sah t
- Page 378 and 379: 377 DDKD’nin, Öz gür lük Yo lu
- Page 380 and 381: 379 Müm taz Ko tan ne ol du? Ru ş
- Page 382 and 383: 381 eder, po li tik bek len ti le r
- Page 384 and 385: 383 yan bir baş ka ko ğuş ta ki
- Page 386 and 387: 385 yor; gü nün yir mi dört sa a
- Page 388 and 389: 387 yüz den mek tup laş ma, ha be
- Page 390 and 391: 389 bu nun doğ ru olup ol ma dı
- Page 392 and 393: 391 ge çir me du ru mu yok. İş k
- Page 394 and 395: 393 la rı nı, öte si kut sal bir
- Page 396 and 397: 395 mü da ha le ede mi yor. Di ye
- Page 398 and 399: 397 yan lar ge len o per hiz ye me
- Page 400 and 401: 399 kes pi ja ma gi yer, siz de gi
- Page 402 and 403: 401 tuk lu da ğı tır. Es ki 1 no
- Page 404 and 405: 403 üze ri ne döktü. Bu den li b
- Page 406 and 407: 405 is te di ğin ye re şi ka yet
- Page 408 and 409: 407 ve ya in san lar şu söy le di
- Page 410 and 411: 409 olum lu ve ya olum suz luk la r
- Page 412 and 413: 411 yo ruz, tek rar lı yo ruz; Di
- Page 414 and 415: 413 in san dı şı lık, vah şet,
- Page 416 and 417: 415 ğil mi? Ve yi ne sü reç bah
- Page 418 and 419: 417 liz min bu yö nel me si ne, o
- Page 420 and 421: 419 - “Ço cuk tan al ha be ri!
- Page 424 and 425: 423 yaz ak şam la rı bir den Kür
- Page 426 and 427: 425 yen ke sim, po lis te, ce za ev
- Page 428 and 429: 427 yar ba kır As ke ri Ce za e vi
- Page 430 and 431: 429 ka sı nın uy gu lan ma sı d
- Page 432 and 433: 431 me si ni kul la nı yor lar…
- Page 434 and 435: 433 bir bü tün ola rak dev le ti
- Page 436 and 437: 435 Ve so nu na ka dar meş ru bir
- Page 438 and 439: 437 lar dır. ABD, Vi et nam hal k
- Page 440 and 441: 439 ra uyu yor, ya ni sa vaş esi r
- Page 442 and 443: 441 pa ra lel ola rak sa vaş esi r
- Page 444 and 445: 443 dı rıl ma sı, ba zı gü ven
- Page 446 and 447: 445 - “Eği tim” ola rak ele al
- Page 448 and 449: 447 bu na rağ men iş ken ce ler,
- Page 450 and 451: 449 Se si gü zel bir ar ka daş va
- Page 452 and 453: 451 lüm oku tu lu yor du. O bö l
- Page 454 and 455: 453 ma dın? Hem bir de ayak ayak
- Page 456 and 457: 455 on lar ye ri ne düş ma nın d
- Page 458 and 459: 457 de. Maz gal ka pa ğı açıl d
- Page 460 and 461: 459 sin! “Ben bit tim” di ye ce
- Page 462 and 463: 461 del dir”, “ne mut lu Tür k
- Page 464 and 465: 463 kır in sa nı nın ge ce le ri
- Page 466 and 467: 465 - Jop sok ma mı?.. Na sıl olu
- Page 468 and 469: 467 ha li ne de dö ne mi yor, ke k
- Page 470 and 471: 469 ge lir di. Ce mal’in ya nın
421<br />
ge lip gi den ler, te sa dü fen ora dan ge çen ler po lis ta ra fın dan ka la ba lı -<br />
ğın ara sı na zor la iti lir di. Her kes kim lik kon tro lün den ge çi ri lir, yaş -<br />
lı lar ser best bı ra kıl dık tan son ra po lis is te di ği ni gö zal tı na alır dı. Ya ni<br />
dev let ce za e vi çev re sin de de gi de rek da ra lan bir ku şat ma ya rat ma -<br />
ya so yun muş tu. Da ya nış ma yı ön le mek, kor ku ve pa ni ği de rin leş tir -<br />
mek için elin den ge le ni yap tı. Ama ön le ye me di. Ora da ki in san lar la<br />
ai le le ri mi zin iliş ki le ri ni kes mek için o ma hal le le re uy gu la dık la rı<br />
yo ğun bas kı la rı hiç ara ver me den yıl lar ca sür dür dü ler. Ge ce le ri ev -<br />
ler ba sıl dı, in san lar ra hat sız edil di, gö zal tı na alın dı. Da ha bir çok<br />
şey ya pıl dı, ama bun lar baş lan gıç ta in san la rı içe ka pan ma ya, tep ki -<br />
siz kal ma ya gö tür se de za man la baş la rı nı kal dır ma la rı na, tep ki le ri ni<br />
gös ter me le ri ne en gel ola ma dı. Çünkü adam ses siz kal dı ğı za man da<br />
evin den alı nı yor, po li se gö tü rü lü yor, iş ken ce gö rü yor du. Ter si ni<br />
yap tı ğın da da ola cak lar pek de ğiş me ye cek ti. Ve gi de rek ar tık ön le -<br />
ne mez bi çim de ai le le ri miz le da ha sı cak iliş ki kur ma ya baş la dı lar.<br />
Bir de bi li yor lar ki çok acı ma sız ge çen fır tı na gi bi bir dö nem var.<br />
Ve bo yun eğ me nin, içe ka pan ma nın, se siz ol ma nın da şim di ye ka -<br />
dar öde dik le ri ağır be del le ri var. Ken di le ri nin gör dük le ri iş ken ce ler<br />
bir ya na, içer den ge len iş ken ce ses le ri ne ta nık ol mak, ora da ki in -<br />
san la rın çok bü yük iş ken ce ler le kar şı laş tı ğı ger çe ği ni an be an, gün<br />
be gün ye ni den ya şa ma mak için ses siz li ği, tep ki siz li ği aş tı lar. Kar -<br />
şı la şa cak la rı bas kı yı, iş ken ce yi gö ğüs le yip ai le le ri mi ze, biz le re koş -<br />
tu lar. Da ya nış ma yı duy gu sal bağ dan kur ta rıp pra ti ğe dök tü ler. Ki -<br />
mi si yal nız ai le ler le da ya nış ma için de bu lun mak la ye tin me di. Zi ya -<br />
ret gün le rin de biz le re des tek me saj la rı, sev gi ve bağ lı lık la rı nı ilet ti -<br />
ler. Yıl lar bo yun ca çığ lık la rı na, hay kı rış la rı na, di re niş le ri ne ta nık<br />
ol duk la rı biz le ri gör me ye, ya nı mı za gel me ye, ta nı ma ya ça lış tı lar.<br />
Ay rı ca Kür dis tan’da di re niş le ri mi zin ya rat tı ğı bü yük et ki len me le re,<br />
ül ke nin her ye rin den ge len sev gi, bağ lı lık, inanç ve gü ven me saj la -<br />
rı na bu ra da de ğin mi yor, ele al mı yo ruz.<br />
- Esat Ok tay her hal de tüm bu ge liş me ler kar şı sın da şöy le dü -<br />
şün müş tür: “Biz bun la rı ku şa tık, halk da bi zi ku şat tı!..”<br />
- Çı kan so nuç o. Hal kı mız mad di ve ma ne vi da ya nış ma öge ler ni<br />
onur lu mü ca de le mi ze se fer ber edip on la rı ku şat tı. Esat Ok tay’ın