dıyarbakır zındanı

418
sür me si ni sağ la yan öz gü cün or ta ya çık ma sı, ön der li ğin tem sil et ti ği
küt ley le bü tün leş me si dir. Ece vit’i ara yı şa iten ve cun ta ya eleş ti ri yö -
nel ten ne den de bu dur.”
Dam da De lal’ı söy ler Kür dün bi ri
- Pe ki so ru nun bi raz da duy gu sal di ye ta nım la ya bi le ce ğim kıs mı -
na ge çe lim is ter sen… Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nin he men bi ti şi -
ğin de çe şit li ma hal le ler ol du ğu ko nuş ma la rı mız da ge çen bir ko nuy -
du. O gün ler de aca ba hiç dü şün dü nüz mü, o ma hal le le rin bi rin de
ka pı nın önün de ya da ev de bu lu nan, ya ta ğın da ya tar ken, otu rur ken
ce za e vin den yük se len çığ lık la rı du yan bir in sa nın, bu çığ lık lar kar -
şı sın da tep ki si ne olur? Ne ler dü şü nür, ne ler yap mak is ter?
- Yük se len çığ lık la rı mız, marş ses le ri Bağ lar sem tin de ki in san lar
ta ra fın dan din le ni yor du. Öte si na sıl bir ce za e vin de bu lun du ğu muz,
han gi ko şul lar da ya şa dı ğı mız da Di yar ba kır hal kın ca çok iyi bi li ni -
yor du. Mah ke me ye gi der ken ce za e vi nin av lu sun da ring le re ve ka ri -
yer le re bin di ri lir ken, ba zen ma hal le nin ço cuk la rı ce za e vi nin önün -
de bi ri kir, grup lar ha lin de oyun oy nar dı. Za ten ev ler ce za e vi ne bi ti -
şik. İçin de bu lun du ğu muz ring ler ve ka ri yer ler av lu dan çı kıp mah -
ke me yo lu na ko yul du ğun da, ço cuk lar ring le rin ve ka ri yer le rin ar -
ka sın dan ko şup taş lar dı. Ba ğı rıp ça ğı rır as ker le ri sev me dik le ri ni
gös te ren tep ki le ri ni açı ğa vu rur lar dı. Ba zen de ço cuk lar, ce za e vin de
söy le nen ve dı şar dan du yu lan marş la rı söy ler di. Bir kıs mı as ker, bir
kıs mı tu tuk lu ro lünü oy nar dı. Ce za e vin de olan-bi ten ler oyun la rı nın
ko nu suy du. Bu ço cuk lar du ru mu bü tü nüy le kav ra ya bi le cek dü zey -
de de ğil ler. Ka ri yer le rin taş lan ma sı, slo gan la rın atıl ma sı salt ço cuk -
la rın ken di baş la rı na ge liş tir dik le ri bir olay ola rak gö rü le mez. Açık
ki bu, bi linç li ve ya bi linç siz bir bi ri ki min açı ğa vu rul ma sı ve yön -
len di ril miş bir tep ki. Ev de an ne le ri nin, ba ba la rı nın, bü yük le ri nin
ce za e vi hak kın da ki dü şün ce le ri, duy gu la rı ve yap mış ol duk la rı soh -
bet ler, ço cuk la rın oyun la rın da yan sı ma sı nı bu lu yor du. Bu du rum,
ma hal le nin ce za e viy le na sıl il gi li ol du ğu nu, ya şam la rın da ne ka dar
yer et ti ği ni, yak la şım la rı nın dü ze yi ni ra hat lık la or ta ya ko yar.