dıyarbakır zındanı
dıyarbakır zındanı dıyarbakır zındanı
393 la rı nı, öte si kut sal bir mes le ği tem sil et tik le ri ni de fa lar ca söy le dik. Dok tor la ra bu uya rı, ha tır lat ma, gö rev ve so rum lu luk la rı nı ye ri ne ge tir me yö nün de çağ rı la rı mız, kuş ku suz ki Di yar ba kır Zin da nı’nda ku ru lan o çar kı de ğiş ti re cek de ğil di. Bu nu çok iyi bi li yor duk. Bir dok tor is te se de faz la et ki li ola maz dı. Ku ru lan bu çark ken di si ne uy - ma yan her şe yi ya diş li si ha li ne ge ti re cek, ya da ezip ata cak tı. Ama du rum böy le dir di ye, hiç kim se in san lık onu run dan, in san ol ma nın ge rek le rin den vaz ge çe mez. Dok tor la rın da ko şul lar ne olur sa ol sun en azın dan mes lek onur la rı nı, in san ol ma özel lik le ri ni ko ru yup ta vır koy ma sı, çar kın bir diş li si ola rak kul la nıl ma la rı na izin ver me me si ge re kir di. İn san lık onu ru için risk ler gö ze alı na bil me li dir. 1981 Ölüm Oru cu ey le mi miz so na er di ğin de, has ta ha ne den ge len dok tor lar ol muş tu. “Bun lar sütü bi le su ka tıl ma dan içe mez ler, mi de le ri çok has sas laş mış, di yet uy gu la ma la rı ge re kir” di ye rek Esat Ok tay’ı uyar dı lar. Ama on lar git tik ten son ra hiç bir şey ve ril me di. Ne ilaç ne de o an ki du ru mu mu za uy gun be sin… Bir ara hüc re le ri ge zer ler ken ce - za e vi dok to ru na, “du ru mu muz ağır, di yet uy gu la ma mız için gö zet le - yi ci ve de net le yi ci ol ma nız ge re kir, mü da ha le et me li si niz...” de dik. Dok tor da, “elim den bir şey gel mi yor, bu ra da emir le ri Esat Ok tay ve rir, onun em ri dı şın da hiç bir şey ya pa mam” di ye rek bu zu lüm ve im ha çar kı nın na sıl bir diş li si ha li ne gel di ği ni iti raf et ti. Za man za - man dok tor la ra bun la rı söy le di ği miz de ve ri len ya nıt ben zer ka lıp laş - mış söz ler di. Ba zen o ya nı tı bi raz da ha süs lü yor, ken di si ni acın dı rır ha le ge ti ri yor ve ya per va sız ca on la rın sa fın da ve em rin de ol duk la rı - nı ifa de edi yor lar dı. Ar tık has ta ha ne cep he si ne ge çe bi li riz. Esat Ok - tay yö ne ti mi dev ral dık tan son ra, has ta ha ne de ki mah kum lar ko ğu şu - nun yö ne ti mi ni de üst len di. On dan ön ce has ta ha ne de ki tu tuk lu lar ko ğu şu na in zi bat lar ba kı yor du. - Han gi has ta ha ne olu yor bu ra sı? - Di yar ba kır As ke ri Has ta ha ne si. Ko lor du nun he men ya nın da, şe - hir mer ke zin de… Esat Ok tay’dan ön ce tu tuk lu ko ğu şun da he nüz tam bir tec rit lik ya şan mı yor du. Has ta lar oku mak için ga ze te ala bi li yor, ih ti ya cı ol du ğun da kan tin den ki mi yi ye cek le ri sağ la ya bi li yor du… Ama Esat Ok tay’la bir lik te tu tuk lu nun ne re de olur sa ol sun, gü nün
394 yir mi dört sa a ti nin de ne tim al tı na alın ma sı he def len di. Ve do ğal ki, ya şam bu ko şul lar da ona kar şı kul la nı la cak bir si la ha dö nüş tü rü le - cek ti. Has ta ha ne de ki ko ğuş ta da bu ge nel ama ca hiz met et me yen bel - li bir boş luk ya şa nı yor du!.. Ora sı ce za e vi ne gö re da ha ra hat ve ser - best ti. De şi ğik ko ğuş lar dan ge len has ta lar bir bir le riy le ko nu şa bi li yor, ce za e vin de olan-bi ten le ri öğ re ne bi li yor du. Ay rı ca kan tin den alış-ve - riş ya pa bi li yor, ih ti yaç la rı nı gi der me de bir bir le ri ne yar dım cı ola bi li - yor lar dı. Da ha sı ga ze te alıp dı şa rı yı öğ re ne bi li yor lar dı. Bun lar ce za e - vin de ya sak la nan şey ler di. Ama ca uy gun ol ma yan has ta ha ne bo yu tu ce za e viy le il gi li ka rar me ka niz ma la rın da de ğer len di ril di. Tu tuk lu ko - ğu şu nun yö ne ti mi Esat’a dev re dil di; ar tık ora nın da ko mu ta nıy dı. İn - zi bat ve di ğer bi rim ler dev re den çı ka rıl dı. Ce za e vin den ora ya yet ki li su bay ve gar di yan lar gön de ril di. Ve ce za e vin de uy gu la nan ku ral la rın, da yat ma ve yap tı rım la rın hep si ol du ğu gi bi ora ya da ak ta rıl dı. Tu tuk - lu ko ğu şu has ta ha ne nin alt ka tın da bir bö lüm, kü çük bir yer. İçin de dört kü çük oda ve dar bir ko ri do ru var, ka pı lar par mak lık lı. Ko ri dor - dan ba kıl dı ğın da oda la rın içi gö rü lü yor, gar di yan lar sü rek li içer de ve tu tuk lu la rı yir mi dört sa at gö ze tim al tın da tu tu yor lar. Bir ta ne de tu va - le ti var… Tu tuk lu nun dok tor la ko nuş ma sı ya sak. - Ku ral la ra ay kı rı mı gö rü lü yor? Has ta der di ni dok to ra an la ta - maz sa, ya da dok to ru din le mez se, onun la ko nuş maz sa na sıl iyi le - şe cek? - Tu tuk lu ko ğu şu nun yö ne ti mi Esat Ok tay eki bi ne geç ti ği an dan iti ba ren ko nuş ma ya sak lan dı. Şu na dik kat edi li yor: Tu tuk lu, dok to - ra ce za e vin de ki vah şe ti an la ta bi lir, bir ha ber sız dı ra bi lir. Gar di yan - lar dan izin siz dok tor ve hem şi re nin içe ri gir me si ke sin lik le ya sak. - Bu du rum baş he ki min ona yın dan mı ge çi yor? - Baş he ki min bil gi si da hi lin de dir. Öte si on la rı da aşan, ko lor du - dan ge len ta li mat lar doğ rul tu sun da ya şa ma ge çi ri len bir uy gu la ma. Yok sa bir ce za e vi yüz ba şı sı, bir has ta ha ne baş ta bi bi olan yar ba yı ve ya al ba yı aşa maz. Has ta ha ne nin so rum lu lu ğu ora nın has ta ha ne yö ne ti ci le ri ne ait tir. Ama üst ten, ko lor du dan ge len ta li mat la ora da - ki her şe yin so rum lu lu ğu ce za e vi ida re si ne bı ra kı lı yor. Bu nok ta da baş ta bip yar bay da ol sa, al bay da ol sa, Esat Ok tay’ın il gi ala nı na
- Page 344 and 345: 343 için de ve çı kış sız lı
- Page 346 and 347: 345 mat la rı nı öl dü rü yor
- Page 348 and 349: 347 lı yor. Ko ğuş ta ki ar ka d
- Page 350 and 351: 349 şa kaç ga ze te ve ril miş s
- Page 352 and 353: 351 ne re dey se ola nak sız ol du
- Page 354 and 355: 353 - Öy le mi? Ama Esat Ok tay’
- Page 356 and 357: 355 mış ve na maz kıl ma mış i
- Page 358 and 359: 357 tim ler la ik ol duk la rı nı
- Page 360 and 361: 359 ar tık el le ri ne ge çi re b
- Page 362 and 363: 361 bu nun cum hu ri yet dö ne min
- Page 364 and 365: 363 ol du ğu nu bi li yor lar dı
- Page 366 and 367: 365 ma nı diz gin ler ken, tu tuk
- Page 368 and 369: 367 Kı zı da dı şar da mü ca d
- Page 370 and 371: 369 mak ta dır. TV ve ba sı nı k
- Page 372 and 373: 371 yor, ar ka daş lar ölü mün
- Page 374 and 375: 373 le rin bir kıs mı nın Di yar
- Page 376 and 377: 375 ruh suz, cü ce leş miş sah t
- Page 378 and 379: 377 DDKD’nin, Öz gür lük Yo lu
- Page 380 and 381: 379 Müm taz Ko tan ne ol du? Ru ş
- Page 382 and 383: 381 eder, po li tik bek len ti le r
- Page 384 and 385: 383 yan bir baş ka ko ğuş ta ki
- Page 386 and 387: 385 yor; gü nün yir mi dört sa a
- Page 388 and 389: 387 yüz den mek tup laş ma, ha be
- Page 390 and 391: 389 bu nun doğ ru olup ol ma dı
- Page 392 and 393: 391 ge çir me du ru mu yok. İş k
- Page 396 and 397: 395 mü da ha le ede mi yor. Di ye
- Page 398 and 399: 397 yan lar ge len o per hiz ye me
- Page 400 and 401: 399 kes pi ja ma gi yer, siz de gi
- Page 402 and 403: 401 tuk lu da ğı tır. Es ki 1 no
- Page 404 and 405: 403 üze ri ne döktü. Bu den li b
- Page 406 and 407: 405 is te di ğin ye re şi ka yet
- Page 408 and 409: 407 ve ya in san lar şu söy le di
- Page 410 and 411: 409 olum lu ve ya olum suz luk la r
- Page 412 and 413: 411 yo ruz, tek rar lı yo ruz; Di
- Page 414 and 415: 413 in san dı şı lık, vah şet,
- Page 416 and 417: 415 ğil mi? Ve yi ne sü reç bah
- Page 418 and 419: 417 liz min bu yö nel me si ne, o
- Page 420 and 421: 419 - “Ço cuk tan al ha be ri!
- Page 422 and 423: 421 ge lip gi den ler, te sa dü fe
- Page 424 and 425: 423 yaz ak şam la rı bir den Kür
- Page 426 and 427: 425 yen ke sim, po lis te, ce za ev
- Page 428 and 429: 427 yar ba kır As ke ri Ce za e vi
- Page 430 and 431: 429 ka sı nın uy gu lan ma sı d
- Page 432 and 433: 431 me si ni kul la nı yor lar…
- Page 434 and 435: 433 bir bü tün ola rak dev le ti
- Page 436 and 437: 435 Ve so nu na ka dar meş ru bir
- Page 438 and 439: 437 lar dır. ABD, Vi et nam hal k
- Page 440 and 441: 439 ra uyu yor, ya ni sa vaş esi r
- Page 442 and 443: 441 pa ra lel ola rak sa vaş esi r
393<br />
la rı nı, öte si kut sal bir mes le ği tem sil et tik le ri ni de fa lar ca söy le dik.<br />
Dok tor la ra bu uya rı, ha tır lat ma, gö rev ve so rum lu luk la rı nı ye ri ne<br />
ge tir me yö nün de çağ rı la rı mız, kuş ku suz ki Di yar ba kır Zin da nı’nda<br />
ku ru lan o çar kı de ğiş ti re cek de ğil di. Bu nu çok iyi bi li yor duk. Bir<br />
dok tor is te se de faz la et ki li ola maz dı. Ku ru lan bu çark ken di si ne uy -<br />
ma yan her şe yi ya diş li si ha li ne ge ti re cek, ya da ezip ata cak tı. Ama<br />
du rum böy le dir di ye, hiç kim se in san lık onu run dan, in san ol ma nın<br />
ge rek le rin den vaz ge çe mez. Dok tor la rın da ko şul lar ne olur sa ol sun<br />
en azın dan mes lek onur la rı nı, in san ol ma özel lik le ri ni ko ru yup ta vır<br />
koy ma sı, çar kın bir diş li si ola rak kul la nıl ma la rı na izin ver me me si<br />
ge re kir di. İn san lık onu ru için risk ler gö ze alı na bil me li dir. 1981 Ölüm<br />
Oru cu ey le mi miz so na er di ğin de, has ta ha ne den ge len dok tor lar<br />
ol muş tu. “Bun lar sütü bi le su ka tıl ma dan içe mez ler, mi de le ri çok<br />
has sas laş mış, di yet uy gu la ma la rı ge re kir” di ye rek Esat Ok tay’ı uyar<br />
dı lar. Ama on lar git tik ten son ra hiç bir şey ve ril me di. Ne ilaç ne de<br />
o an ki du ru mu mu za uy gun be sin… Bir ara hüc re le ri ge zer ler ken ce -<br />
za e vi dok to ru na, “du ru mu muz ağır, di yet uy gu la ma mız için gö zet le -<br />
yi ci ve de net le yi ci ol ma nız ge re kir, mü da ha le et me li si niz...” de dik.<br />
Dok tor da, “elim den bir şey gel mi yor, bu ra da emir le ri Esat Ok tay<br />
ve rir, onun em ri dı şın da hiç bir şey ya pa mam” di ye rek bu zu lüm ve<br />
im ha çar kı nın na sıl bir diş li si ha li ne gel di ği ni iti raf et ti. Za man za -<br />
man dok tor la ra bun la rı söy le di ği miz de ve ri len ya nıt ben zer ka lıp laş -<br />
mış söz ler di. Ba zen o ya nı tı bi raz da ha süs lü yor, ken di si ni acın dı rır<br />
ha le ge ti ri yor ve ya per va sız ca on la rın sa fın da ve em rin de ol duk la rı -<br />
nı ifa de edi yor lar dı. Ar tık has ta ha ne cep he si ne ge çe bi li riz. Esat Ok -<br />
tay yö ne ti mi dev ral dık tan son ra, has ta ha ne de ki mah kum lar ko ğu şu -<br />
nun yö ne ti mi ni de üst len di. On dan ön ce has ta ha ne de ki tu tuk lu lar<br />
ko ğu şu na in zi bat lar ba kı yor du.<br />
- Han gi has ta ha ne olu yor bu ra sı?<br />
- Di yar ba kır As ke ri Has ta ha ne si. Ko lor du nun he men ya nın da, şe -<br />
hir mer ke zin de… Esat Ok tay’dan ön ce tu tuk lu ko ğu şun da he nüz tam<br />
bir tec rit lik ya şan mı yor du. Has ta lar oku mak için ga ze te ala bi li yor,<br />
ih ti ya cı ol du ğun da kan tin den ki mi yi ye cek le ri sağ la ya bi li yor du…<br />
Ama Esat Ok tay’la bir lik te tu tuk lu nun ne re de olur sa ol sun, gü nün