dıyarbakır zındanı
dıyarbakır zındanı dıyarbakır zındanı
387 yüz den mek tup laş ma, ha ber leş me ser best bı ra kıl dık tan son ra pek yay gın kul la nıl ma dı. 1984 di re ni şin den epey son ra tek-tük ya zan - lar ol du. An cak on dan son ra, 1986-87’de ser best leş ti. Ama yi ne de o hak kı kul lan mak ba kı mın dan bel li sı nır la ma lar var dı: “Ce za e - vin den söz edil me ye cek, iş ken ce ler an la tıl ma ya cak”tı! Sı ra dan mek tup laş ma la ra izin ve ril di… - Mek tup lar la ilk kez kar şı laş tı ğı nız da, ya da bu hak kı kul lan dı - ğı nız da “bu ney di, na sıl bir şey di?” mi de di niz? - Evet, o za man bi zim için bir şey ifa de et me miş ti. Na sıl de sek; bu mek tup ta ne yin ne si gi bi bir duy gu… Yaz ma ih ti ya cı nı pek de his set mi yor duk. Ya şat ma dık la rı için onun ha va sı nı ala ma dık, ama şim di öy le de ğil. Ya zış ma ola na ğı ol du ğun dan MİT’e, po li se git se de, ba zen el ko nul sa da yi ne de önem li. Mek tup yaz mak, bir yer de an la mı nı bu lu yor. Has ta ha ne de ölüm cül has ta lar bi le ya tak la rın da esas du ruş ta ya tı rı lı yor - Sağ lık so run la rı nın çö zü mü ne iliş kin ce za e vin de bu lu nan en ba sit me ka niz ma dan yo la çı ka rak, ge nel sağ lık po li ti ka sı hak kın da bi raz bil gi ve rir mi si niz? - Cid di bir te da vi ola na ğı nın bu lun ma dı ğı nı, acil du rum da has ta - la rın as ke ri has ta ha ne ye kal dı rıl dı ğı nı söy le dik. E Ti pi ce za e vi açıl - dı ğın da re vi ri yok tu. As ke ri has ta ha ne den bel li ara lık lar la dok tor ge lir di, has ta la rın lis te si haf ta lar ca ön ce den ha zır la nır dı. Dok tor üs - tün körü bir mu a ye ne son ra sı bi rer re çe te ya zıp gi der di. İlaç la rı da tu tuk lu lar ken di pa ra la rıy la al mak zo run day dı. As lın da ilaç la rın dev let çe kar şı lan ma sı ge re kir. Ken di tü zük, yö net me lik le ri ne ve bi - ze yak la şım la rı na gö re “as ker” ola rak de ğer len di ri li yor duk. Bu du - rum da ilaç la rın, sağ lık so ru nun dan kay nak la nan tüm har ca ma la rın dev let çe, ida re ce kar şı lan ma sı ge rek. An cak kar şı lan mı yor du. - Pa ra nız la sa tın al mak zo run da sı nız, ama ya pa ra nız yok sa? - Bu on la rı il gi len dir mi yor. Her ko şul da tu tuk lu ila cı nı ken di si al mak zo run da. Da ha son ra sal dı rı lar baş la yın ca, Esat Ok tay gel di -
388 ğin de bu da kalk tı. Di re niş sü re cin de ne dok to ra çı ka rıl dık, ne de ilaç ih ti ya cı mız kar şı lan dı… Ali Erek ölüm oru cu nu bı rak tık tan son ra onu alıp re vi re gö tür dü ler; ora da se rum tak mış lar. İş te o gün - ler ce za e vin de re vi rin ol du ğu nu öğ ren dik. Hiz me te aç mış lar, as ke ri dok tor atan mış… Dok tor za man za man Esat Ok tay’la bir lik te ge zi - yor, “sa kat ka lır sı nız, ey le mi bı ra kın” di yor du. Ya ni in san la rı mu a - ye ne et me, has ta lık la rı nı gi der me ye ça lış ma ye ri ne ey le mi kır ma ya ça lı şı yor! Bı rak tır mak için tel kin ler de bu lu nu yor du. Bu sü re de dok - to ra çık ma, çı ka rıl ma ol ma dı. Hüc re ler de in san lar ayak ta bek le ti li - yor. 40-50 ki şi bir hüc re ye zor la ko nul muş, ayak la rı şi şi yor, iş ken - ce, yor gun luk so nu cu ba yı lan lar olu yor, tut sak lar bu an lar da top lu - ca, “has ta var! Dok tor is te riz!..” di ye ba ğı rı yor lar. Ba ğır ma lar ba - zen sa at ler ce sü rü yor, ama ge len-gi den yok! Gö tü rül mez. Ya has ta - nın çok şid det li bir ağ rı sı, san cı sı olur ya da eğer in sa fa gel miş se o an bir-iki ağ rı ke si ci hap ge ti rir. Bu nun dı şın da te da vi den söz et mek ola nak sız. Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nde iş le ti len çark, tu tuk lu yu te da vi et me, iyi leş tir me ye ri ne, fi zi ki, mo ral yön den çö kert me, tes - lim al ma ve ye nil gi ye uğ rat ma şek lin de iş li yor du. - Pe ki dok tor la rın bu ça ba ya bi le rek, is te ye rek ka tıl dı ğı nı id dia ede bi lir mi yiz? - Me ka niz ma nın için de ele al dı ğı mız da ora ya otur mak zo run da - yız. Baş ka şe kil de açık lan ma sı müm kün ol mu yor. Eğer Hi pok rat ye mi ni et miş ve ona bağ lıy sa, o dok tor as ke ri hi ye rar şi için de de, emir-ko mu ta zin ci rin de de ol sa, en azın dan te mel ola rak dok tor luk mes le ği ne ay kı rı dü şen tu tu ma la ra gir me me si ve ya en azın dan ora - da dok tor luk yap ma ma sı ge re kir di. Ki, ama cı in sa na hiz met tir; din, dil, ırk vb. gö zet me den ken di si ne baş vu ran in san la rın sağ lık so run la rı nı çöz mek tir. Her şey gözü önün de olu yor, o vah şe te se - yir ci kal ma ma sı, kar şı koy ma sı, elin den gel di ğin ce mü da ha le et - me si ge rek. Ama ter si ol du, da ha son ra ba zı dok tor la rın tu tuk lu aley hi ne bi linç li ça ba la rı ol du ğu nu, iş ken ce ye ka tıl dı ğı nı, iş ken ce - ye kar şı tu tuk lu nun da ya nık lı lı ğı nın sı nır la rı ve en kı sa sü re de onu na sıl çö ker te bi le cek le ri ko nu sun da ida re ye öğüt ler ver di ği ni gör - dük. Eğer tu tuk lu sa kat ol du ğu nu söy le miş se en ka ba yön tem ler le
- Page 338 and 339: 337 Ko ğuş lar da da hiç izin ve
- Page 340 and 341: 339 zü ken ler ta ra fın dan bun
- Page 342 and 343: 341 - Ge nel lik le böy le olay la
- Page 344 and 345: 343 için de ve çı kış sız lı
- Page 346 and 347: 345 mat la rı nı öl dü rü yor
- Page 348 and 349: 347 lı yor. Ko ğuş ta ki ar ka d
- Page 350 and 351: 349 şa kaç ga ze te ve ril miş s
- Page 352 and 353: 351 ne re dey se ola nak sız ol du
- Page 354 and 355: 353 - Öy le mi? Ama Esat Ok tay’
- Page 356 and 357: 355 mış ve na maz kıl ma mış i
- Page 358 and 359: 357 tim ler la ik ol duk la rı nı
- Page 360 and 361: 359 ar tık el le ri ne ge çi re b
- Page 362 and 363: 361 bu nun cum hu ri yet dö ne min
- Page 364 and 365: 363 ol du ğu nu bi li yor lar dı
- Page 366 and 367: 365 ma nı diz gin ler ken, tu tuk
- Page 368 and 369: 367 Kı zı da dı şar da mü ca d
- Page 370 and 371: 369 mak ta dır. TV ve ba sı nı k
- Page 372 and 373: 371 yor, ar ka daş lar ölü mün
- Page 374 and 375: 373 le rin bir kıs mı nın Di yar
- Page 376 and 377: 375 ruh suz, cü ce leş miş sah t
- Page 378 and 379: 377 DDKD’nin, Öz gür lük Yo lu
- Page 380 and 381: 379 Müm taz Ko tan ne ol du? Ru ş
- Page 382 and 383: 381 eder, po li tik bek len ti le r
- Page 384 and 385: 383 yan bir baş ka ko ğuş ta ki
- Page 386 and 387: 385 yor; gü nün yir mi dört sa a
- Page 390 and 391: 389 bu nun doğ ru olup ol ma dı
- Page 392 and 393: 391 ge çir me du ru mu yok. İş k
- Page 394 and 395: 393 la rı nı, öte si kut sal bir
- Page 396 and 397: 395 mü da ha le ede mi yor. Di ye
- Page 398 and 399: 397 yan lar ge len o per hiz ye me
- Page 400 and 401: 399 kes pi ja ma gi yer, siz de gi
- Page 402 and 403: 401 tuk lu da ğı tır. Es ki 1 no
- Page 404 and 405: 403 üze ri ne döktü. Bu den li b
- Page 406 and 407: 405 is te di ğin ye re şi ka yet
- Page 408 and 409: 407 ve ya in san lar şu söy le di
- Page 410 and 411: 409 olum lu ve ya olum suz luk la r
- Page 412 and 413: 411 yo ruz, tek rar lı yo ruz; Di
- Page 414 and 415: 413 in san dı şı lık, vah şet,
- Page 416 and 417: 415 ğil mi? Ve yi ne sü reç bah
- Page 418 and 419: 417 liz min bu yö nel me si ne, o
- Page 420 and 421: 419 - “Ço cuk tan al ha be ri!
- Page 422 and 423: 421 ge lip gi den ler, te sa dü fe
- Page 424 and 425: 423 yaz ak şam la rı bir den Kür
- Page 426 and 427: 425 yen ke sim, po lis te, ce za ev
- Page 428 and 429: 427 yar ba kır As ke ri Ce za e vi
- Page 430 and 431: 429 ka sı nın uy gu lan ma sı d
- Page 432 and 433: 431 me si ni kul la nı yor lar…
- Page 434 and 435: 433 bir bü tün ola rak dev le ti
- Page 436 and 437: 435 Ve so nu na ka dar meş ru bir
388<br />
ğin de bu da kalk tı. Di re niş sü re cin de ne dok to ra çı ka rıl dık, ne de<br />
ilaç ih ti ya cı mız kar şı lan dı… Ali Erek ölüm oru cu nu bı rak tık tan<br />
son ra onu alıp re vi re gö tür dü ler; ora da se rum tak mış lar. İş te o gün -<br />
ler ce za e vin de re vi rin ol du ğu nu öğ ren dik. Hiz me te aç mış lar, as ke ri<br />
dok tor atan mış… Dok tor za man za man Esat Ok tay’la bir lik te ge zi -<br />
yor, “sa kat ka lır sı nız, ey le mi bı ra kın” di yor du. Ya ni in san la rı mu a -<br />
ye ne et me, has ta lık la rı nı gi der me ye ça lış ma ye ri ne ey le mi kır ma ya<br />
ça lı şı yor! Bı rak tır mak için tel kin ler de bu lu nu yor du. Bu sü re de dok -<br />
to ra çık ma, çı ka rıl ma ol ma dı. Hüc re ler de in san lar ayak ta bek le ti li -<br />
yor. 40-50 ki şi bir hüc re ye zor la ko nul muş, ayak la rı şi şi yor, iş ken -<br />
ce, yor gun luk so nu cu ba yı lan lar olu yor, tut sak lar bu an lar da top lu -<br />
ca, “has ta var! Dok tor is te riz!..” di ye ba ğı rı yor lar. Ba ğır ma lar ba -<br />
zen sa at ler ce sü rü yor, ama ge len-gi den yok! Gö tü rül mez. Ya has ta -<br />
nın çok şid det li bir ağ rı sı, san cı sı olur ya da eğer in sa fa gel miş se o<br />
an bir-iki ağ rı ke si ci hap ge ti rir. Bu nun dı şın da te da vi den söz et mek<br />
ola nak sız. Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nde iş le ti len çark, tu tuk lu yu<br />
te da vi et me, iyi leş tir me ye ri ne, fi zi ki, mo ral yön den çö kert me, tes -<br />
lim al ma ve ye nil gi ye uğ rat ma şek lin de iş li yor du.<br />
- Pe ki dok tor la rın bu ça ba ya bi le rek, is te ye rek ka tıl dı ğı nı id dia<br />
ede bi lir mi yiz?<br />
- Me ka niz ma nın için de ele al dı ğı mız da ora ya otur mak zo run da -<br />
yız. Baş ka şe kil de açık lan ma sı müm kün ol mu yor. Eğer Hi pok rat<br />
ye mi ni et miş ve ona bağ lıy sa, o dok tor as ke ri hi ye rar şi için de de,<br />
emir-ko mu ta zin ci rin de de ol sa, en azın dan te mel ola rak dok tor luk<br />
mes le ği ne ay kı rı dü şen tu tu ma la ra gir me me si ve ya en azın dan ora -<br />
da dok tor luk yap ma ma sı ge re kir di. Ki, ama cı in sa na hiz met tir;<br />
din, dil, ırk vb. gö zet me den ken di si ne baş vu ran in san la rın sağ lık<br />
so run la rı nı çöz mek tir. Her şey gözü önün de olu yor, o vah şe te se -<br />
yir ci kal ma ma sı, kar şı koy ma sı, elin den gel di ğin ce mü da ha le et -<br />
me si ge rek. Ama ter si ol du, da ha son ra ba zı dok tor la rın tu tuk lu<br />
aley hi ne bi linç li ça ba la rı ol du ğu nu, iş ken ce ye ka tıl dı ğı nı, iş ken ce -<br />
ye kar şı tu tuk lu nun da ya nık lı lı ğı nın sı nır la rı ve en kı sa sü re de onu<br />
na sıl çö ker te bi le cek le ri ko nu sun da ida re ye öğüt ler ver di ği ni gör -<br />
dük. Eğer tu tuk lu sa kat ol du ğu nu söy le miş se en ka ba yön tem ler le