dıyarbakır zındanı

37
ve si ya sal te mel le ri de iyi kav ra nır. Böy le ce 1984 sıç ra ma sını ko -
lay cı lı ğa ka çıp açık la mak is te yen le rin ne ka dar ya nıl dık ları da gün
yü zü ne çı kar. Biz ce Di yar ba kır Ce za e vi’nin sos yal bi le şi mi, bir kaç
yıl için de on bin ler ce in sa nın bu ra da ya şamış ol ması, uy gu la ma lar
ve bu na karşı gös te ri len di re niş, bu ze mi ni Kür dis tan ta ri hin de ki
önem li du rak lar dan bi ri ha li ne ge tir miş tir. Söz ko nu su sos yal bi le -
şim ve böy le bir bi le şi min ulu sal de mok ra tik mü ca de le mi zin un sur -
ları ola rak sah ne ye çık ması, Kür dis tan ta ri hin de ve Kürt hal kın da ki
bü yük de ği şim le rin ka nı tı dır. Da ha doğ ru su ye ni bir dö ne min açılmış
ol du ğu nun gös ter ge si dir.
Ce za e vi sa de ce Kür dis tan sos yal ya pı sı nın de ğil, aynı za man da
si ya sal ya pı sı nın da bir ma ke tiy di. Bu yö nüy le Kür dis tan’da ki si -
ya sal güç le ri ve özel lik le ri ni in ce ler ken önem li bir kay nak teş kil
ede cek du rum da dır. Her si ya sal grup, dı şar da ki pra ti ği nin ben ze ri -
ni içer de de gös ter miş tir. Baş ka bi çim de ifa de eder sek, ce za e vin -
de ki pra tik le ri ve ya şam ları in ce le ne rek dı şar da ne ya pa bi le cek le ri
de de ğer len di ri le bi lir. Dı şar da tür lü kur naz lık lar la, dil kay dır ma cı -
la rıy la ken di ger çek le ri ni giz le ye bi len ler, ce za e vi nin sı cak sü re cin -
de yüz le ri ni giz le ye bi le cek ola nağı bu la ma mış lar dır. Her si ya si
gru bun ide o lo jik, pra tik, po li tik çiz gi si nin güç lü iz dü şü mü bu zin -
dan da her kes ta ra fın dan gö rül müş tür. Bu yö nüy le çok öğ re ti ci ol -
muş tur. Hal kı mız, Di yar ba kır Ce za e vi pra ti ğin de ger çek tem sil ci -
le ri ni ta nımış, en zor ko şul lar da kim le rin ken di si ni sa hip le ne ce ği ni
gör müş tür. Di yar ba kır’ın ya şan ma sını hiç bir in san is te mez di. Ama
söz ko nu su yö nüy le hal kı mız bü yük bir ka za nım el de et miş tir. Biz
Di yar ba kır’da di ğer si ya sal güç ler kav ra mını kul la nır ken ge nel lik -
le Türk so lu nu dı şın da tu tu yo ruz. Çün kü Di yar ba kır’ı, Kür dis tan
ve Kürt in sa nın ya şamış ol du ğu ce za e vi ola rak ka bul edi yo ruz.
Türk so lu nu farklı bir ger çe ğin tem sil ci le ri ola rak gö rü yo ruz. Ama
şu bir ger çek ki, Türk so lu nun -özel lik le TKP/ML’nin 1983 yı lın -
dan son ra ki- tu tu mu ge nel ola rak di ğer Kürt grup la rın dan da ha iyi
ol muş tur. Bu nok tayı da bir pa ran tez aça rak be lirt me yi uy gun gör -
düm. Za ten rö por taj da tüm si ya si grup la rın ce za e vi pra ti ği, ko nu yu
ay dın la ta cak dü zey de iş len miş tir.