dıyarbakır zındanı
dıyarbakır zındanı dıyarbakır zındanı
373 le rin bir kıs mı nın Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nin içi ne düştüğü du - rum la il gi liy di. Bun la rın ara sın da öy le le ri var dı ki, geç miş te, dı şar - day ken si ya si ha re ket le ri nin ön der le ri, en önem li in san la rıy dı. Bir kıs mı tut sak lık ko şul la rın da da öy ley di. Bun lar, PKK dı şın da ki ler için, ya ni Kür dis tan “so lu” için ge nel leş ti ri le bi le cek ör nek ler. Ör - ne ğin Müm taz Ko tan’la Ru şen As lan’ın du ru mu di ğer le rin den fark lı de ğil. 1. ko ğuş ta bun la rın özel bir ça bay la ku ral la ra en iyi bi çim de uyup da ha faz la hı şı ma uğ ra ma ma, ken di le ri ni düş ma nın in sa fı na ter ket me ve di sip li ne tüm den uy ma tu tum la rı ida re ta ra - fın dan ör nek gös te ri li yor du. Esat Ok tay 1. ko ğu şun ku ral la ra dört dört lük uy du ğu nu tu tuk lu la ra de fa lar ca söy le miş ti. 1982 yı lı nın son la rın da 35’ten bir grup ar ka da şı mı zı alıp ko ğu şa gö tür mek is te - di ler. On la rı da ha da ez mek, si ya si an lam da yok et mek için iki ye bö lü yor lar ve bir gru bu Müm taz Ko tan’ın bu lun du ğu 1. ko ğu şa ve ri yor lar. Ar ka daş lar ko ğuş tan içe ri ye gir dik le ri an da Esat, Müm - taz Ko tan’a “bun la rı sa na ema net edi yo rum, yo la ge ti re cek sin!” di yor. Ve yüz ba şı gi din ce Ko tan, “iş te sim di anam ağ la dı be nim! Bun la rı bi ze ver di ler, ra hat dur ma ya cak lar, ba şı mız be la ya gi re - cek!” di yor. Ve gün ler iler le dik çe, ko ğu şun “di sip li ni” ya vaş ya - vaş bo zul ma ya baş lı yor. Ora ya gi den ar ka daş lar ge nel de sem pa ti - zan, ama öy le her şe ye bo yun eğen tip ler de ğil ler. Çok geç me den ko ğu şun ya şa mı alt-üst olu yor. O dö nem ora da ka lan ar ka daş lar, da ha son ra Müm taz Ko tan la rın ne ler yap tık la rı nı an lat tı lar. Sı ra dan bir in sa nın bi le ya pa ma ya ca ğı, bu ra da an mak tan sa kın dı ğın pek - çok tu tum ve dav ra nış var. Müm taz Ko tan la rın ko ğu şu ba yan lar ko ğu şu na çok ya kın ve hat ta 1981 di re niş dö ne min de di re nen ba - yan ar ka daş la rı mı zın ba ğır tı ve çığ lık la rı ora dan ra hat lık la du yu lu - yor. Bir gün çığ lık la rın gel di ği an da, Müm taz Ko tan “bi zi din le - me di ler, ra hat du run de dik, dur ma dı lar. Ba ka lım, ya kın da gö re ce - ğiz, Apo cu lar la as ker le rin ço cuk la rı ola cak!” - Ama na sıl olur? Na sıl ya pa bi lir ler böy le bir de ğer len dir me yi? - Yap mış, bi ze yan sı yan şey ler bun lar… Ko ğuş ta olup bi ten ler ay rı bir alem!.. İda re o za man lar şöy le bir po li ti ka uy gu lu yor du: Ku ral la ra en iyi şe kil de uyan ko ğuş la ra ba zen “ödül” ve ri lir di.
374 Ödü le hak ka za nan bi ri de 1. ko ğuş tu. Ce za e vin de te le viz yon ve ri - len iki-üç ko ğuş tan bi riy di. Da ha son ra Müm taz Ko tan’ı 35’e ge - tir di ler. Ko ğuş lar da gar di yan la rın söy le dik le ri her şe ye kar şı tu tuk - lu nun emir tek ra rı yap tı ğı nı söy le miş tik. Gar di yan ana av rat kü für et ti ğin de bi le tu tuk lu nun “em re der sin ko mu ta nım” de me si ge re ki - yor. 35’e gel dik ten son ra bir gün gar di yan Müm taz Ko tan’ın hüc - re si önün de du ru yor ve ona kü für edi yor. O da, “em re der sin ko mu - ta nım” de yin ce ar ka daş la rı mız mü da ha le edi yor. “Ni ye böy le di - yor sun söy le me!” uya rı sın da bu lu nu yor lar. Müm taz da “bu ra da kü für edi lin ce siz ler em ret ko mu ta nım de mi yor mu su nuz?” di ye so rup hay re ti ni be lir ti yor. Ar ka daş la rı mız “ha yır, biz bu ra da, bu tür onur kı rı cı şey le ri ka bul et mi yo ruz, bu ra da ol du ğun sü re ce sen de yap ma ya cak sın” di yor lar. Ya ni 35’in ko ğuş la ra gö re çok ile ri bir dü zey de ol du ğu nu, si ya si kim li ğin ve iliş ki le rin, ku şa tıl ma nın tüm ağır lı ğı na rağ men ko run du ğu nu, in san lar ara sın da ki o can lı ha va nın sür dü ğünü, umut la rın hâlâ di ri kal dı ğı nı, düş man kar şı sın - da ken di ni ko yu ve riş ol ma dı ğı nı gö rü yor, ya şı yor… Sü re cin ne de - re ce ge ri si ne fır la tıl dık la rı ko nu sun da ar ka daş la ra iti raf lar da bu - lun ma ya baş lı yor. “Siz ler ge rek mah ke me ler de ki sa vun ma la rı nız - la, ge rek bu ra da ki ta vır la rı nız la Kür dis tan’da ye ni bir dö nem aç tı - nız” di yor. Yi ne “ben bi li yo rum, is te se ler be ni öl dü re bi lir ler, is te - se ler iti raf da yaz dı ra bi lir ler. Yap ma la rı da ge re kir di. Du ru mum, ko nu mum iti ba riy le be ni bu na zor la ya bi lir ler di. Ama yap ma dı lar. Ne den yap ma dık la rıy la il gi li yo ru mum da şu dur: Bun lar be ni PKK’ye kar şı kul la na bil dik le ri ka dar kul la na cak lar…” - Eğer bun la rı söy le miş se, ger çek ten müt hiş bir öze leş ti ri, çok çar pı cı… Ta bii eğer söy le miş se. An lat tı ğı nız ka da rıy la Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nde iti raf çı laş tır ma po li ti ka sı esas ola rak PKK’li in san lar üze rin de yo ğun laş tı rıl mış gi bi gö zü kü yor. Ve yi ne an la - tım la rı nız dan Kür dis tan so lu nun di ğer un sur la rı na bu ol gu he men hiç da ya tıl ma mış, bu nu na sıl açık lı yor su nuz? - Di ğer grup lar dan siv ril miş isim le re ve o ha re ket le re iti raf için yö nel me me le ri bi linç li bir po li ti ka nın ürü nü dür. İh ti lal ci, ba ğım - sız lık çı çiz gi yi tem sil eden biz le ri bi ti rip dev re dı şı bı rak mak, bu
- Page 324 and 325: 323 ren bir an la yış var dı kar
- Page 326 and 327: 325 bi çi mi var, onu da bu ra da
- Page 328 and 329: 327 - Bu iğ renç iş ler de mi ya
- Page 330 and 331: 329 - Mik rop ka pan çok. Onu bı
- Page 332 and 333: 331 lup yer li ye ri ne otur tul du
- Page 334 and 335: 333 ra mak ona gö re çö züm ler
- Page 336 and 337: 335 ko nu lar. Za man za man so run
- Page 338 and 339: 337 Ko ğuş lar da da hiç izin ve
- Page 340 and 341: 339 zü ken ler ta ra fın dan bun
- Page 342 and 343: 341 - Ge nel lik le böy le olay la
- Page 344 and 345: 343 için de ve çı kış sız lı
- Page 346 and 347: 345 mat la rı nı öl dü rü yor
- Page 348 and 349: 347 lı yor. Ko ğuş ta ki ar ka d
- Page 350 and 351: 349 şa kaç ga ze te ve ril miş s
- Page 352 and 353: 351 ne re dey se ola nak sız ol du
- Page 354 and 355: 353 - Öy le mi? Ama Esat Ok tay’
- Page 356 and 357: 355 mış ve na maz kıl ma mış i
- Page 358 and 359: 357 tim ler la ik ol duk la rı nı
- Page 360 and 361: 359 ar tık el le ri ne ge çi re b
- Page 362 and 363: 361 bu nun cum hu ri yet dö ne min
- Page 364 and 365: 363 ol du ğu nu bi li yor lar dı
- Page 366 and 367: 365 ma nı diz gin ler ken, tu tuk
- Page 368 and 369: 367 Kı zı da dı şar da mü ca d
- Page 370 and 371: 369 mak ta dır. TV ve ba sı nı k
- Page 372 and 373: 371 yor, ar ka daş lar ölü mün
- Page 376 and 377: 375 ruh suz, cü ce leş miş sah t
- Page 378 and 379: 377 DDKD’nin, Öz gür lük Yo lu
- Page 380 and 381: 379 Müm taz Ko tan ne ol du? Ru ş
- Page 382 and 383: 381 eder, po li tik bek len ti le r
- Page 384 and 385: 383 yan bir baş ka ko ğuş ta ki
- Page 386 and 387: 385 yor; gü nün yir mi dört sa a
- Page 388 and 389: 387 yüz den mek tup laş ma, ha be
- Page 390 and 391: 389 bu nun doğ ru olup ol ma dı
- Page 392 and 393: 391 ge çir me du ru mu yok. İş k
- Page 394 and 395: 393 la rı nı, öte si kut sal bir
- Page 396 and 397: 395 mü da ha le ede mi yor. Di ye
- Page 398 and 399: 397 yan lar ge len o per hiz ye me
- Page 400 and 401: 399 kes pi ja ma gi yer, siz de gi
- Page 402 and 403: 401 tuk lu da ğı tır. Es ki 1 no
- Page 404 and 405: 403 üze ri ne döktü. Bu den li b
- Page 406 and 407: 405 is te di ğin ye re şi ka yet
- Page 408 and 409: 407 ve ya in san lar şu söy le di
- Page 410 and 411: 409 olum lu ve ya olum suz luk la r
- Page 412 and 413: 411 yo ruz, tek rar lı yo ruz; Di
- Page 414 and 415: 413 in san dı şı lık, vah şet,
- Page 416 and 417: 415 ğil mi? Ve yi ne sü reç bah
- Page 418 and 419: 417 liz min bu yö nel me si ne, o
- Page 420 and 421: 419 - “Ço cuk tan al ha be ri!
- Page 422 and 423: 421 ge lip gi den ler, te sa dü fe
373<br />
le rin bir kıs mı nın Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nin içi ne düştüğü du -<br />
rum la il gi liy di. Bun la rın ara sın da öy le le ri var dı ki, geç miş te, dı şar -<br />
day ken si ya si ha re ket le ri nin ön der le ri, en önem li in san la rıy dı. Bir<br />
kıs mı tut sak lık ko şul la rın da da öy ley di. Bun lar, PKK dı şın da ki ler<br />
için, ya ni Kür dis tan “so lu” için ge nel leş ti ri le bi le cek ör nek ler. Ör -<br />
ne ğin Müm taz Ko tan’la Ru şen As lan’ın du ru mu di ğer le rin den<br />
fark lı de ğil. 1. ko ğuş ta bun la rın özel bir ça bay la ku ral la ra en iyi<br />
bi çim de uyup da ha faz la hı şı ma uğ ra ma ma, ken di le ri ni düş ma nın<br />
in sa fı na ter ket me ve di sip li ne tüm den uy ma tu tum la rı ida re ta ra -<br />
fın dan ör nek gös te ri li yor du. Esat Ok tay 1. ko ğu şun ku ral la ra dört<br />
dört lük uy du ğu nu tu tuk lu la ra de fa lar ca söy le miş ti. 1982 yı lı nın<br />
son la rın da 35’ten bir grup ar ka da şı mı zı alıp ko ğu şa gö tür mek is te -<br />
di ler. On la rı da ha da ez mek, si ya si an lam da yok et mek için iki ye<br />
bö lü yor lar ve bir gru bu Müm taz Ko tan’ın bu lun du ğu 1. ko ğu şa<br />
ve ri yor lar. Ar ka daş lar ko ğuş tan içe ri ye gir dik le ri an da Esat, Müm -<br />
taz Ko tan’a “bun la rı sa na ema net edi yo rum, yo la ge ti re cek sin!”<br />
di yor. Ve yüz ba şı gi din ce Ko tan, “iş te sim di anam ağ la dı be nim!<br />
Bun la rı bi ze ver di ler, ra hat dur ma ya cak lar, ba şı mız be la ya gi re -<br />
cek!” di yor. Ve gün ler iler le dik çe, ko ğu şun “di sip li ni” ya vaş ya -<br />
vaş bo zul ma ya baş lı yor. Ora ya gi den ar ka daş lar ge nel de sem pa ti -<br />
zan, ama öy le her şe ye bo yun eğen tip ler de ğil ler. Çok geç me den<br />
ko ğu şun ya şa mı alt-üst olu yor. O dö nem ora da ka lan ar ka daş lar,<br />
da ha son ra Müm taz Ko tan la rın ne ler yap tık la rı nı an lat tı lar. Sı ra dan<br />
bir in sa nın bi le ya pa ma ya ca ğı, bu ra da an mak tan sa kın dı ğın pek -<br />
çok tu tum ve dav ra nış var. Müm taz Ko tan la rın ko ğu şu ba yan lar<br />
ko ğu şu na çok ya kın ve hat ta 1981 di re niş dö ne min de di re nen ba -<br />
yan ar ka daş la rı mı zın ba ğır tı ve çığ lık la rı ora dan ra hat lık la du yu lu -<br />
yor. Bir gün çığ lık la rın gel di ği an da, Müm taz Ko tan “bi zi din le -<br />
me di ler, ra hat du run de dik, dur ma dı lar. Ba ka lım, ya kın da gö re ce -<br />
ğiz, Apo cu lar la as ker le rin ço cuk la rı ola cak!”<br />
- Ama na sıl olur? Na sıl ya pa bi lir ler böy le bir de ğer len dir me yi?<br />
- Yap mış, bi ze yan sı yan şey ler bun lar… Ko ğuş ta olup bi ten ler<br />
ay rı bir alem!.. İda re o za man lar şöy le bir po li ti ka uy gu lu yor du:<br />
Ku ral la ra en iyi şe kil de uyan ko ğuş la ra ba zen “ödül” ve ri lir di.