dıyarbakır zındanı
dıyarbakır zındanı dıyarbakır zındanı
361 bu nun cum hu ri yet dö ne min de de yü rür lük te kal ma sı ve sür dü rül me - si bü tün çıp lak lı ğıy la gö rü lü yor. En az gın, vah şi dev let te rö rü nün ya şan dı ğı ve hiç bir öl çü ye sığ ma dı ğı dö nem ler de bi le, di nin, in sa ni de ğer le rin yok edil me sin de vah şe tin hiz me ti ne ko şul ma sı ola yı var ve bu, Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nde en so mut bi çi miy le gö rüldü. - Di nin, fa şiz min bir ide o lo jik he ge mon ya ara cı ola rak kul la nıl - dı ğı nı çok ra hat lık la söy le ye bi li riz, de ğil mi? - Ta bii, hem de en çar pı cı bi çim de. Her ne ka dar fa şist ge ne ral - ler za man za man “biz şe ri at çı de ği liz, la i kiz” di yor lar sa da, ege - men lik le ri ni sür dür mek ve dev rim ci le ri, yurt se ver le ri ez mek için ge rek ti ğin de en ge ri bi çi miy le di ni kul lan ma sı, ona sa rıl ma sı ol du ve hâlâ da olu yor. Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nde olan lar, bu va az - lar, bu na maz kıl dır ma lar, ço cuk ko ğu şu açıp şe ri at çı la ra tes lim ede rek on la rı di ni te mel de ka zan ma ya ça lış ma lar 12 Ey lül fa şiz mi - nin bu yön de ki tu tu mu nu açık ça or ta ya se rer. - Ger çi da ha son ra tüm bun la rın çok da ha çar pı cı bi çim le ri or - ta ya çık tı. Ke ma list dev let, PKK avı na çık mak için di ni ha dis le ri uçak lar dan köy le rin, ka sa ba la rın üze ri ne bil di ri şek lin de at tır dı!.. - Onu, o gi bi şey le ri bu gün tüm Tür ki ye ve dün ya halk la rı bi li - yor. Biz on la ra de ğin mi yo ruz. As lın da o nok ta la rı da an lat mak ge - re kir, ama bi zim vur gu la dı ğı mız he nüz PKK’nin ken di le rin ce bu ka dar güçlü, teh li ke li ol ma dı ğı, ken di le ri nin ise en güçlü ol du ğu dö nem de ya pı lan lar la il gi li dir. Kürt ka dı nı zin dan di re ni şin de ye ri ni alı yor - Bi raz da ce za e vin de bu lu nan ba yan ar ka daş la rın du ru mun dan sö ze der mi si niz? Ko ğuş ya şan tı la rı na sıl dı? Kar şı laş tık la rı so run - lar ne ler di? Ce za e vi mü ca de le si ne kat kı la rı han gi bo yut lar day dı? - Ba yan lar ko ğu şu, Di yar ba kır ta ri hin de yer et miş ay rı bir dün - ya, ay rı bir ya şam… Ka mu o yu nun, ora yı ba şın dan so nu na ka dar ya şa mış, her şe ye ta nık olan ar ka daş lar dan öğ ren me si ge re kir. Bil - gi len me miz 1984’ler de on lar la ya zış ma ola na ğı nın doğ ma sıy la müm kün ola bil di. O du yum lar, bil gi len me ler ışı ğın da Di yar ba -
362 kır’ın bu kö şe sin de olan bi te ne kı sa ca de ği ne lim: 1981 aç lık gre - vin de sal dı rı baş la dı ğın da biz ler hüc re le re alı nır ken, ba yan lar ko - ğu şu na da bas kın lar dü zen le ni yor du. Ce za e vin de he nüz marş söy - le me gi bi şey ler ol ma dı ğı için, o bas kın lar sı ra sın da ba yan ar ka - daş la rın çığ lık la rı, hay kı rış la rı, ba ğı rış la rı bu lun du ğu muz hüc re le - re ka dar ge li yor du. Ko ğuş mev cu du 60-70’e ka dar yük se li yor du. 1981 Ocak sal dı rı sı dan son ra di ğer ko ğuş lar la iliş ki le ri tüm den so - na er di ve biz ler den ta ma men tec rit edil di ler. - Ba yan lar ko ğu şun da si ya si ha re ket le rin da ğı lı mı na sıl dı? - Bu ko ğuş ta da ni cel ve ni tel an lam da ağır lık lı olan grup PKK’ydi. TKP, DDKD ve di ğer ba zı grup lar dan da in san lar var dı. Ay rı ca ba yan lar ko ğu şun da bi ze yar dım eden ve ya bi zim le da ya - nış ma için de olan köylü ka dın lar ol du ğu gi bi, di ğer ad li da va lar - dan, hat ta bar, pav yon ka dın la rın dan bi le ge ti ri len ler var. Ba yan lar ko ğu şun da Sa ki ne Can sız ar ka da şı mız ve Ay sel Öz türk bu lu nu yor - du. Sa ki ne ön ce le ri Di yar ba kır’da de ğil di. Ela zığ gru bu dos ya sı Di yar ba kır’a gön de ri lin ce tu tuk lu lar da Mart 1981’de Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’ne ge ti ril di ler. Sa ki ne bu grup la gel di. 1981 tec rit - li ği ya şan ma dan ön ce ba yan lar ko ğu şun da ki grup la rın tav rı, ce za e - vi ge ne lin de ki iliş ki ve ta vır la rın ay nı sıy dı. Her grup iliş ki ku ra bil - di ği için ka rar ve ta vır la rı nı ora da ki ar ka daş la rı na yan sı tı yor du. Di re niş ve tes li mi yet dö ne min de ce za e vi ge ne lin de grup la rın al dı - ğı tav rın ay nı sı ora da da ya şa nı yor du. PKK ola rak di re niş, düş man kar şı sın da ki tu tum ve ara yış la rı mız ar ka daş la rı mız ca da sür dü rü lü - yor du. Di ğer grup la rın di re niş dı şı tu tum la rı, ken di le ri ni düş ma nın in sa fı na ter ke diş le ri, di re niş ru hu ve ara yı şı için de ol ma yış la rı o grup lar dan olan ba yan lar ca da pra ti ğe dö kü lü yor du. Öz ce si, ba - yan lar ko ğu şu ce za e vi nin bir pro to ti piy di. - Tec rit lik dö ne min de ba yan lar ko ğu şun da si zin ki ne ben zer bir di re niş çiz gi si ya şa ma ge çi ri le bil di mi? Sü reç ora da na sıl iş le di? - Ona geç me den ön ce, Ocak 1981’e ka dar olan dö ne me bi raz da - ha de ği ne lim: Bu ar ka daş lar la iliş ki le ri miz sürdüğü için bas kı la rın tır man ma sı, biz ler den is te nen le re kar şı tav rı mı zın ne ola ca ğı mer - ke zi ka rar lar la ken di le ri ne ile ti lir di. Ce za e vi po li ti ka mı zın di re niş
- Page 312 and 313: 311 re ita at et me me, ya sak la r
- Page 314 and 315: 313 di yan lar sa ta şı yor, laf
- Page 316 and 317: 315 ya ça lı şır lar. Ama bu uy
- Page 318 and 319: 317 hi de ğe ri olan şey le rin y
- Page 320 and 321: 319 yor lar. Tu tuk lu yu can der d
- Page 322 and 323: 321 ve duy gu sal dün ya sı açı
- Page 324 and 325: 323 ren bir an la yış var dı kar
- Page 326 and 327: 325 bi çi mi var, onu da bu ra da
- Page 328 and 329: 327 - Bu iğ renç iş ler de mi ya
- Page 330 and 331: 329 - Mik rop ka pan çok. Onu bı
- Page 332 and 333: 331 lup yer li ye ri ne otur tul du
- Page 334 and 335: 333 ra mak ona gö re çö züm ler
- Page 336 and 337: 335 ko nu lar. Za man za man so run
- Page 338 and 339: 337 Ko ğuş lar da da hiç izin ve
- Page 340 and 341: 339 zü ken ler ta ra fın dan bun
- Page 342 and 343: 341 - Ge nel lik le böy le olay la
- Page 344 and 345: 343 için de ve çı kış sız lı
- Page 346 and 347: 345 mat la rı nı öl dü rü yor
- Page 348 and 349: 347 lı yor. Ko ğuş ta ki ar ka d
- Page 350 and 351: 349 şa kaç ga ze te ve ril miş s
- Page 352 and 353: 351 ne re dey se ola nak sız ol du
- Page 354 and 355: 353 - Öy le mi? Ama Esat Ok tay’
- Page 356 and 357: 355 mış ve na maz kıl ma mış i
- Page 358 and 359: 357 tim ler la ik ol duk la rı nı
- Page 360 and 361: 359 ar tık el le ri ne ge çi re b
- Page 364 and 365: 363 ol du ğu nu bi li yor lar dı
- Page 366 and 367: 365 ma nı diz gin ler ken, tu tuk
- Page 368 and 369: 367 Kı zı da dı şar da mü ca d
- Page 370 and 371: 369 mak ta dır. TV ve ba sı nı k
- Page 372 and 373: 371 yor, ar ka daş lar ölü mün
- Page 374 and 375: 373 le rin bir kıs mı nın Di yar
- Page 376 and 377: 375 ruh suz, cü ce leş miş sah t
- Page 378 and 379: 377 DDKD’nin, Öz gür lük Yo lu
- Page 380 and 381: 379 Müm taz Ko tan ne ol du? Ru ş
- Page 382 and 383: 381 eder, po li tik bek len ti le r
- Page 384 and 385: 383 yan bir baş ka ko ğuş ta ki
- Page 386 and 387: 385 yor; gü nün yir mi dört sa a
- Page 388 and 389: 387 yüz den mek tup laş ma, ha be
- Page 390 and 391: 389 bu nun doğ ru olup ol ma dı
- Page 392 and 393: 391 ge çir me du ru mu yok. İş k
- Page 394 and 395: 393 la rı nı, öte si kut sal bir
- Page 396 and 397: 395 mü da ha le ede mi yor. Di ye
- Page 398 and 399: 397 yan lar ge len o per hiz ye me
- Page 400 and 401: 399 kes pi ja ma gi yer, siz de gi
- Page 402 and 403: 401 tuk lu da ğı tır. Es ki 1 no
- Page 404 and 405: 403 üze ri ne döktü. Bu den li b
- Page 406 and 407: 405 is te di ğin ye re şi ka yet
- Page 408 and 409: 407 ve ya in san lar şu söy le di
- Page 410 and 411: 409 olum lu ve ya olum suz luk la r
362<br />
kır’ın bu kö şe sin de olan bi te ne kı sa ca de ği ne lim: 1981 aç lık gre -<br />
vin de sal dı rı baş la dı ğın da biz ler hüc re le re alı nır ken, ba yan lar ko -<br />
ğu şu na da bas kın lar dü zen le ni yor du. Ce za e vin de he nüz marş söy -<br />
le me gi bi şey ler ol ma dı ğı için, o bas kın lar sı ra sın da ba yan ar ka -<br />
daş la rın çığ lık la rı, hay kı rış la rı, ba ğı rış la rı bu lun du ğu muz hüc re le -<br />
re ka dar ge li yor du. Ko ğuş mev cu du 60-70’e ka dar yük se li yor du.<br />
1981 Ocak sal dı rı sı dan son ra di ğer ko ğuş lar la iliş ki le ri tüm den so -<br />
na er di ve biz ler den ta ma men tec rit edil di ler.<br />
- Ba yan lar ko ğu şun da si ya si ha re ket le rin da ğı lı mı na sıl dı?<br />
- Bu ko ğuş ta da ni cel ve ni tel an lam da ağır lık lı olan grup<br />
PKK’ydi. TKP, DDKD ve di ğer ba zı grup lar dan da in san lar var dı.<br />
Ay rı ca ba yan lar ko ğu şun da bi ze yar dım eden ve ya bi zim le da ya -<br />
nış ma için de olan köylü ka dın lar ol du ğu gi bi, di ğer ad li da va lar -<br />
dan, hat ta bar, pav yon ka dın la rın dan bi le ge ti ri len ler var. Ba yan lar<br />
ko ğu şun da Sa ki ne Can sız ar ka da şı mız ve Ay sel Öz türk bu lu nu yor -<br />
du. Sa ki ne ön ce le ri Di yar ba kır’da de ğil di. Ela zığ gru bu dos ya sı<br />
Di yar ba kır’a gön de ri lin ce tu tuk lu lar da Mart 1981’de Di yar ba kır<br />
As ke ri Ce za e vi’ne ge ti ril di ler. Sa ki ne bu grup la gel di. 1981 tec rit -<br />
li ği ya şan ma dan ön ce ba yan lar ko ğu şun da ki grup la rın tav rı, ce za e -<br />
vi ge ne lin de ki iliş ki ve ta vır la rın ay nı sıy dı. Her grup iliş ki ku ra bil -<br />
di ği için ka rar ve ta vır la rı nı ora da ki ar ka daş la rı na yan sı tı yor du.<br />
Di re niş ve tes li mi yet dö ne min de ce za e vi ge ne lin de grup la rın al dı -<br />
ğı tav rın ay nı sı ora da da ya şa nı yor du. PKK ola rak di re niş, düş man<br />
kar şı sın da ki tu tum ve ara yış la rı mız ar ka daş la rı mız ca da sür dü rü lü -<br />
yor du. Di ğer grup la rın di re niş dı şı tu tum la rı, ken di le ri ni düş ma nın<br />
in sa fı na ter ke diş le ri, di re niş ru hu ve ara yı şı için de ol ma yış la rı o<br />
grup lar dan olan ba yan lar ca da pra ti ğe dö kü lü yor du. Öz ce si, ba -<br />
yan lar ko ğu şu ce za e vi nin bir pro to ti piy di.<br />
- Tec rit lik dö ne min de ba yan lar ko ğu şun da si zin ki ne ben zer bir<br />
di re niş çiz gi si ya şa ma ge çi ri le bil di mi? Sü reç ora da na sıl iş le di?<br />
- Ona geç me den ön ce, Ocak 1981’e ka dar olan dö ne me bi raz da -<br />
ha de ği ne lim: Bu ar ka daş lar la iliş ki le ri miz sürdüğü için bas kı la rın<br />
tır man ma sı, biz ler den is te nen le re kar şı tav rı mı zın ne ola ca ğı mer -<br />
ke zi ka rar lar la ken di le ri ne ile ti lir di. Ce za e vi po li ti ka mı zın di re niş