dıyarbakır zındanı

360
eğ me niz, yap tık la rı nız dan piş man ol ma nız, dev let ten af di le me niz
ge re kir!...” di yor du. Açık ça sı, di ni duy gu lar ve inanç lar kul la nı la rak
in san lar iha ne te çağ rı lı yor du. Va az lar da bir yan dan “in san la rın, mil -
let le rin kar deş li ğin den, müs lü man la rın da ya nış ma sın dan, te miz ve
ul vi amaç la rın dan, inanç la rın dan” sö ze di lir ken; ay nı an da içer de, o
sa at te in san lar iş ken ce gö rü yor du. Ya ni ses ci ha zın dan ya yı lan ima -
mın va a zı al tın da ce za e vi nin her kö şe sin de iş ken ce se ans la rı bü tün
hı zıy la de vam edi yor du. İma mın va a zı Di yar ba kır vah şe ti nin fon
mü zi ğiy di. As lın da is la mi inanç la ra gö re de bir suç var. Ho par lö rün
ba şın da ko nu şan ima nın duy duk la rı, gör dük le ri ve ta nık ol duk la rı
kar şı sın da ger çek ten inan mış bi riy se va az ver me yi red de dip ora dan
git me si ve ya ya şa nan bu açık çe liş ki yi ka bul et me ye rek ida re yi eleş -
tir me si, ta vır koy ma sı ge re kir di. Bir yan da in san la rın bir li ği ve kar -
deş li ğin den dem vu ra cak sın, bir yan dan da or ta lı ğı in le ten se sin iş -
ken ce nin ar ka fo nu ola cak ve çığ lık la rın, inil ti le rin üze ri ne bir şal
gi bi ör tü le cek sin. Ve sen, bu nu tas vip ede cek sin, meş ru gö re cek sin,
“her şe ye müs te hak sı nız, inanç la rı nız dan vaz ge çin, ne da met ge ti rin,
dev le te kul luk, kö le lik edin!” di ye cek sin. İl ginç bir du rum dur ya ni.
Di ğer ül ke le re bak tı ğı mız da bun lar faz la ya şan ma yan şey ler. Av ru -
pa’da, La tin Ame ri ka’da ki li se nin za man za man in san hak la rı ih lal -
le ri ne, dev le tin vah şi le şe rek va tan da şı na kar şı zu lümcü ba şı ke sil -
me si ne, in san la rın kat le dil me si ne kar şı se si ni yük selt ti ği ni gö rü rüz.
Tür ki ye ta ri hin de –ki bu, Os man lı ta ri hi nin ve dev le ti nin de va mı -
dır– din her za man açık ça dev le tin hiz me tin de ki bas kı araç la rın dan
bi ri ol muş tur. Şu nu da bi li yo ruz: Din, her za man sı nıf lı top lum lar da
ege men le rin ik ti dar ve ide o lo jik araç la rın dan bi ri ol muş tur. Os man -
lı’da ve TC ege men lik sis te min de de is la mi yet hep dev let hiz me tin -
de dir. Hiç bir za man maz lum dan, ezi len den, halk tan ya na ol ma sı,
onun is tem le ri ni hay kır ma sı, se si ni çı kar ma sı ola yı ya şan ma mış tır.
İş te bir 12 Ey lül vah şe ti nin baş la ma sın dan bu ya na on yıl geç miş,
ba kı yo ruz Tür ki ye’de din adam la rın dan ya hut il gi li ku ru luş lar dan
hü kü me te, iş ken ce ci le re yö ne lik tek bir gös te ri, mi ting, bil di ri, afiş
yok. Tek bir pro tes to ey le mi ge liş ti ril mi yor. Ya ni bir ha li fe nin, Os -
man lı ha li fe lik kül tü rü nün, top lu ma kul luk an la yı şı nın ve ril me si,