dıyarbakır zındanı
dıyarbakır zındanı dıyarbakır zındanı
345 mat la rı nı öl dü rü yor lar dı. İda re bu olay la rın ol du ğu gün ha ber le ri din li yor ve hiç za man yi tir me den he men ko ğuş bas kın la rı na gi ri şi - yor du. Bir an lam da mi sil le me, in ti kam sal dı rı sı dü zen li yor du. Ge - ce ya rı sı an sı zın vah şi ce ko ğuş la ra da lı yor lar, her ke si iş ken ce den ge çi ri yor, sa ba ha ka dar esas du ruş ta bek le ti yor lar dı. İş te böy le an - lar da, ge ce ya rı la rın da ce za e vin den yük se len çığ lık lar, in san hay - kı rış la rı sa de ce ya nı nız da ki ma hal le yi de ğil, bü tün Di yar ba kır’ı in - le ti yor du. Bi ze ya pı lan la rı, o çığ lık la rı, olan bi ten le ri Di yar ba kır hal kı bil mi yor de ğil di. “Şehr-i Di yar be kir” 1981-84 yıl la rı ara sın - da ya şa nan dra ma 7’den 70’e ta nık tır. Ay rı ca 35’te biz ler hüc re ler - de ak şa ma ka dar ayak ta bek le ti li yor duk. Ge ce ya tıp din len me li ve uyu ma lı yız ki, er te si gün ayak ta du ra bi le lim. Ama bu nu da en gel li - yor lar dı. Ge ce nin bir ya rı sı, nö bet çi su ba yı çı kıp ge li yor. Ko ğu şu - mu zun ko ri do ru na gir di ği an nö bet çi gar di yan ye ri göğü in le ten bir ses le “dik kat” çe ki yor du. Kan uy ku lar da da ol sak, ya tak tan fır la - yıp hüc re nin de mir par mak lık la rı nın önün de esas du ru şa geç me - miz ge re kir di. Ço ğu kez su bay lar ge lip Maz lum, Ke mal, Hay ri ile soh bet edi yor lar dı. Ko nuş ma bi tin ce ye ka dar, is ter se sa ba ha ka dar sür sün, he pi miz esas du ruş ta bek le mek zo run day dık. Ço ğun luk la bas kın lar da sa at ler ce da yak atı yor, iş ken ce edi yor lar dı. - Pe ki ko ğuş için de bi raz ön ce sö zünü et ti ğin ger gin iliş ki le rin ya şan ma sı ida re nin bi linç li ce pom pa la dı ğı bir po li ti ka nın so nu cu de ğil mi? Di ye lim ki, iki tu tuk lu kav ga et ti, ida re nin tep ki si ne dir, ne ya par? - Ge nel po li ti ka açı sın dan ele al dı ğı mız da ya ra tı lan her so nuç, bi linç li uy gu la ma la rın bir ürünü ola rak kar şı mı za çı kı yor. Onu da bı ra ka lım, nor mal in sa ni iliş ki le re ba kar sak ne ya pıl mak is ten di ği - ni da ha iyi gö rü rüz. Ce za e vi kit le si nin hep si si ya si eği tim al mış, par ti kad ro su dü ze yin de ye tiş miş, de ğer le ri özüm se yip ki şi li ğin de so mut laş tır mış in san lar de ğil. Ba zı la rı ai le siy le bi le ge çi ne me ye - cek ka dar ak si, ge çim siz, tep ki ci tip ler. Or tak ya şa ma, de ğer le ri ol - du ğu ka dar gün cel ya şa mın ge rek si nim le ri ni pay laş ma, ona ayak uy dur ma alış kan lı ğın dan da yok sun lar. Öl çü süz, prog ram sız ya şa - ma yı alış kan lık ha li ne ge tir miş ler. Lüm pe nin den tu ta lım de ği şik
346 sı nıf ve ke sim ler den yüz ler ce, bin ler ce in san bir ara ya gel miş. Bı - ra ka lım bu vah şet or ta mı nı, ida re nin in san la rı tes lim al ma, de ğer - le rin den yok sun bı rak ma uy gu la ma la rı nı, nor mal ko şul lar da bi le bu in san lar la uyum lu bir iliş ki ge liş ti re bil mek ger çek ten çok zor. Ce za e vin de in san lar bir ara da dır, ko şul lar on la rı or tak ya şa ma ya zor lar. Ko ğuş mev cu du 20-30 ki şi de ol sa her kes is te di ği sa at te is - te di ği şe yi ya pa maz. Baş ka la rı nın hak kı na hu ku ku na say gı lı dav - ran mak zo run da dır. Plan lı, prog ram lı ol ma lı dır. Dav ra nış la rı nı, tu - tum la rı nı öl çüp biç me li dir. En azın dan ko ğu şun bir oku ma sa a ti olur, din len me, ye mek ye me sa a ti olur. Ko ğuş sa kin le ri nin bu sa at - le re uy ma la rı ge re kir, ama Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nde bun lar - dan sö ze de mez sin, bir yer de her kes ken di ba şı na dır. De ne ti min kay bo lu yor, ki düş man da se nin de ne tim siz kal ma nı sağ la ma yı en bü yük amaç ha li ne ge tir miş. Kit le yi, dev rim ci de ne ti mi bo zup tah - rip et mek nok ta sın da kış kır tı yor. İn san la rı tek leş tir me yi he def li yor, or tak ya şa mı ve da ya nış ma yı bo ğaz lı yor, öl dü rü yor. Ki şi le rin en do ğal in sa ni so rum lu luk la rın dan da sıy rıl ma sı nı, ken di sin den baş - ka bir şe yi gör mez ha le gel me si ni, key fin ce “yi yip iç me si ni” –ba ri bu la bil se!– is te di ği gi bi dav ran ma sı nı sağ la ma ya ça lı şı yor. Di ğer - le riy le bö lüş me me eği li mi ni ge liş ti re rek de ğer le rin den kor kunç bir eroz yon ya ra tı yor. Böy le bir or tam da her şe yin tah rip ol ma sı çok do ğal, ama tu tuk lu lar ara sın da yay gın bir kav ga, çe kiş me yok. Ol - ma ma sı da da ha çok yi ne düş ma nın po li ti ka sın dan kay nak la nı yor. As lın da tu tuk lu la rın bir bi ri ne gir me si ni is ti yor, ama ken di de ne ti - mi nin dı şın da kav ga ve çe kiş me ye ta ham mül ede mi yor. Bir de düş ma nın in sa nı bu ka dar çok ez me si, çö kert me si in san la rın bir - bir le ri ne olum suz luk bo yu tun da yö nel me me si ni, kav ga et me me si - ni be ra be rin de ge ti ri yor. Hat ta o az gın vah şet or ta mın da in san lar is ter is te mez el den gel di ğin ce bir bi ri ne yar dım cı ol mak, en ge çim - siz ler le bi le uyuş mak ça ba sı nı ser gi li yor. Ke za dev rim ci tarz da ki yö ne lim en sı ra dan in san lar da bi le kü çük dü şür me me, is pi yon et - me me, da yak at tır ma ma gi bi eği lim le ri hep di ri tu tu yor. Tek-tük soy suz tip ler var, za man za man kav ga ve çe kiş me ler ol sa da on lar - dan kay nak la nan olum suz luk la rın ida re ye yan sı tıl ma ma sı na ça lı şı -
- Page 296 and 297: 295 ye ni ölüm le re ta ham mül
- Page 298 and 299: 297 - Kaç ta ri hin de olu yor bu
- Page 300 and 301: 299 len me si ni gör me si, an la
- Page 302 and 303: 301 Di yar ba kır Zin da nı’nda
- Page 304 and 305: 303 ta nım di ye cek si niz. İs t
- Page 306 and 307: 305 dün ya ka mu o yu na yan sıt
- Page 308 and 309: 307 ler, bu ce hen nem den kur tu l
- Page 310 and 311: 309 nir di. Tu tuk lu nun, ta nı n
- Page 312 and 313: 311 re ita at et me me, ya sak la r
- Page 314 and 315: 313 di yan lar sa ta şı yor, laf
- Page 316 and 317: 315 ya ça lı şır lar. Ama bu uy
- Page 318 and 319: 317 hi de ğe ri olan şey le rin y
- Page 320 and 321: 319 yor lar. Tu tuk lu yu can der d
- Page 322 and 323: 321 ve duy gu sal dün ya sı açı
- Page 324 and 325: 323 ren bir an la yış var dı kar
- Page 326 and 327: 325 bi çi mi var, onu da bu ra da
- Page 328 and 329: 327 - Bu iğ renç iş ler de mi ya
- Page 330 and 331: 329 - Mik rop ka pan çok. Onu bı
- Page 332 and 333: 331 lup yer li ye ri ne otur tul du
- Page 334 and 335: 333 ra mak ona gö re çö züm ler
- Page 336 and 337: 335 ko nu lar. Za man za man so run
- Page 338 and 339: 337 Ko ğuş lar da da hiç izin ve
- Page 340 and 341: 339 zü ken ler ta ra fın dan bun
- Page 342 and 343: 341 - Ge nel lik le böy le olay la
- Page 344 and 345: 343 için de ve çı kış sız lı
- Page 348 and 349: 347 lı yor. Ko ğuş ta ki ar ka d
- Page 350 and 351: 349 şa kaç ga ze te ve ril miş s
- Page 352 and 353: 351 ne re dey se ola nak sız ol du
- Page 354 and 355: 353 - Öy le mi? Ama Esat Ok tay’
- Page 356 and 357: 355 mış ve na maz kıl ma mış i
- Page 358 and 359: 357 tim ler la ik ol duk la rı nı
- Page 360 and 361: 359 ar tık el le ri ne ge çi re b
- Page 362 and 363: 361 bu nun cum hu ri yet dö ne min
- Page 364 and 365: 363 ol du ğu nu bi li yor lar dı
- Page 366 and 367: 365 ma nı diz gin ler ken, tu tuk
- Page 368 and 369: 367 Kı zı da dı şar da mü ca d
- Page 370 and 371: 369 mak ta dır. TV ve ba sı nı k
- Page 372 and 373: 371 yor, ar ka daş lar ölü mün
- Page 374 and 375: 373 le rin bir kıs mı nın Di yar
- Page 376 and 377: 375 ruh suz, cü ce leş miş sah t
- Page 378 and 379: 377 DDKD’nin, Öz gür lük Yo lu
- Page 380 and 381: 379 Müm taz Ko tan ne ol du? Ru ş
- Page 382 and 383: 381 eder, po li tik bek len ti le r
- Page 384 and 385: 383 yan bir baş ka ko ğuş ta ki
- Page 386 and 387: 385 yor; gü nün yir mi dört sa a
- Page 388 and 389: 387 yüz den mek tup laş ma, ha be
- Page 390 and 391: 389 bu nun doğ ru olup ol ma dı
- Page 392 and 393: 391 ge çir me du ru mu yok. İş k
- Page 394 and 395: 393 la rı nı, öte si kut sal bir
346<br />
sı nıf ve ke sim ler den yüz ler ce, bin ler ce in san bir ara ya gel miş. Bı -<br />
ra ka lım bu vah şet or ta mı nı, ida re nin in san la rı tes lim al ma, de ğer -<br />
le rin den yok sun bı rak ma uy gu la ma la rı nı, nor mal ko şul lar da bi le<br />
bu in san lar la uyum lu bir iliş ki ge liş ti re bil mek ger çek ten çok zor.<br />
Ce za e vin de in san lar bir ara da dır, ko şul lar on la rı or tak ya şa ma ya<br />
zor lar. Ko ğuş mev cu du 20-30 ki şi de ol sa her kes is te di ği sa at te is -<br />
te di ği şe yi ya pa maz. Baş ka la rı nın hak kı na hu ku ku na say gı lı dav -<br />
ran mak zo run da dır. Plan lı, prog ram lı ol ma lı dır. Dav ra nış la rı nı, tu -<br />
tum la rı nı öl çüp biç me li dir. En azın dan ko ğu şun bir oku ma sa a ti<br />
olur, din len me, ye mek ye me sa a ti olur. Ko ğuş sa kin le ri nin bu sa at -<br />
le re uy ma la rı ge re kir, ama Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nde bun lar -<br />
dan sö ze de mez sin, bir yer de her kes ken di ba şı na dır. De ne ti min<br />
kay bo lu yor, ki düş man da se nin de ne tim siz kal ma nı sağ la ma yı en<br />
bü yük amaç ha li ne ge tir miş. Kit le yi, dev rim ci de ne ti mi bo zup tah -<br />
rip et mek nok ta sın da kış kır tı yor. İn san la rı tek leş tir me yi he def li yor,<br />
or tak ya şa mı ve da ya nış ma yı bo ğaz lı yor, öl dü rü yor. Ki şi le rin en<br />
do ğal in sa ni so rum lu luk la rın dan da sıy rıl ma sı nı, ken di sin den baş -<br />
ka bir şe yi gör mez ha le gel me si ni, key fin ce “yi yip iç me si ni” –ba ri<br />
bu la bil se!– is te di ği gi bi dav ran ma sı nı sağ la ma ya ça lı şı yor. Di ğer -<br />
le riy le bö lüş me me eği li mi ni ge liş ti re rek de ğer le rin den kor kunç bir<br />
eroz yon ya ra tı yor. Böy le bir or tam da her şe yin tah rip ol ma sı çok<br />
do ğal, ama tu tuk lu lar ara sın da yay gın bir kav ga, çe kiş me yok. Ol -<br />
ma ma sı da da ha çok yi ne düş ma nın po li ti ka sın dan kay nak la nı yor.<br />
As lın da tu tuk lu la rın bir bi ri ne gir me si ni is ti yor, ama ken di de ne ti -<br />
mi nin dı şın da kav ga ve çe kiş me ye ta ham mül ede mi yor. Bir de<br />
düş ma nın in sa nı bu ka dar çok ez me si, çö kert me si in san la rın bir -<br />
bir le ri ne olum suz luk bo yu tun da yö nel me me si ni, kav ga et me me si -<br />
ni be ra be rin de ge ti ri yor. Hat ta o az gın vah şet or ta mın da in san lar<br />
is ter is te mez el den gel di ğin ce bir bi ri ne yar dım cı ol mak, en ge çim -<br />
siz ler le bi le uyuş mak ça ba sı nı ser gi li yor. Ke za dev rim ci tarz da ki<br />
yö ne lim en sı ra dan in san lar da bi le kü çük dü şür me me, is pi yon et -<br />
me me, da yak at tır ma ma gi bi eği lim le ri hep di ri tu tu yor. Tek-tük<br />
soy suz tip ler var, za man za man kav ga ve çe kiş me ler ol sa da on lar -<br />
dan kay nak la nan olum suz luk la rın ida re ye yan sı tıl ma ma sı na ça lı şı -