dıyarbakır zındanı

312
ver di ler. Böy le bir ola nak ay da yıl da bir ol du ğu için, bi raz faz la alışve
riş yap tık. An cak on la rı fa re ler den ko ru ma gi bi bü yük bir so ru nu -
muz var dı. Do ma tes ve üzüm bu lu nan ka sa yı yat tı ğı mız be ton se di -
rin ya nı na çek tik. Ka ra kuş’la sa ba ha ka dar sı ray la iki şer sa at nö bet
tu ta cak tık. Ha va çok so ğuk ol du ğu için ya ta ğı mız dan çı ka mı yor duk.
Eli miz de tut tu ğu muz hav luy la ka sa ya ge len fa re le ri kov ma ya ça lı şı -
yor duk. Ama öy le kor kup ka ça cak tür den de ğil ler di. Ya pa ca ğı nı ya -
pı yor lar dı. Mü da ha le miz bir ka çı nı bir an lı ğa ka dar uzak laş tır sa bi le,
di ğer le ri ka sa ya do lu şu yor du. “Mü ca de le” ge ce bo yun ca sürdü. Sa -
bah le yin ka sa da ki üzüm ve do ma tes ta ru mar ol muş tu. On lar dan ar -
ta nı dök me dik, yı ka yıp ye dik. İlaç mış, ka pan mış, ke diy miş, bu gi bi
ön lem le rin hiç bi ri nin sözü edil mez. Ba zı hüc re ler de ve ko ğuş lar da
tu tuk lu lar tu va let de lik le ri ni tı kı yor du, ama fa re le ri böy le si ne ko mik
ve ba sit ön lem ler dur dur ma ya yet mi yor du.
- Mev si min sı cak ol ma sın dan do la yı si nek, bö cek gi bi ek sı kın tı -
la rı nız da var mıy dı?
- O da so ru lur mu hiç. Si nek, bö cek çok tu ve ya şa mın do ğal bir
par ça sı ha li ne gel miş ler di. Ama öy le bir do ğal lık ki, Di yar ba kır ce -
hen ne mi nin ta mam la yı cı bir öge siy di ler. Si nek ve bö cek or du su da
düş ma nın hiz me tin dey di. Eğer ya şa mı nı düş man, baş ka bir ira de dü -
zen li yor ve sen ya şam ko şul la rı üze rin de söz sa hi bi ol mak tan, ön -
lem al mak tan yok sun san, en sı ra dan şey ler düş man ta ra fın dan ku şat -
ma nın bir ara cı ola rak ra hat lık la kar şı na çı ka rı lıp kul la nı la bi lir.
- Ara ma lar da or ta ya çı kan eş ya la rın dar ma da ğı nık edil me si
ola yı sa yım la rın da ko nu su muy du? Ör ne ğin, Ma mak’ta sa de ce
ara ma lar da de ğil, sa yım lar da –gün de iki ke re– bü tün eş ya lar yer -
le re atı lır, dar ma da ğın edi lir di.
- Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nde fark lı bi çim ler de ve za man da
ya pı lı yor du, ara ma za ma nı be lir siz di. Eş ya yı ara ma adı al tın da tah -
rip et me uy gu la ma sı nın ya nın da, bir de ki şi nin aran ma bi çi mi var.
Ve bu son de re ce al çak ça ya pı lı yor, tu tuk lu lar aşa ğı la nı yor, kü çük
dü şü rü lü yor lar dı. Tu tuk lu lar ha va lan dır ma ya alı nı yor ve çı rıl çıp -
lak so yun du ru lu yor. Son ra da eğil me le ri, do mal ma la rı ve ken di
ma kat la rı nı el le riy le aç ma la rı is te ni yor, yap tı rı lı yor. O sı ra da gar -