dıyarbakır zındanı

298
de hiç bir şey an la ma dı ğı mız, is te di ği miz gi bi ko nu şa ma dı ğı mız
için ai le le ri mi ze gel me me le ri ni söy lü yor duk. Ay rı ca bu gi diş ge liş -
ler ai le le ri mi ze hem mad di açı dan bir yüktü, hem de boş bir mas -
raf tı. İşin doğ ru su biz de o hal de on la rı gör mek is te mi yo ruz; hep si
sev di ği miz in san lar. Bir bi ri mi zi çok şe ye kat la nır hal de gör mek
ağı rı mı za gi di yor. Biz, “gel me yin” de dik çe, on lar da ha çok gel di
ve gi de rek du ru mun ağır lı ğı nı an la dı lar. Di re niş ler, öl dür me ler, ce -
set le rin çık ma sı on la rın bi ze olan il gi ve bağ lı lı ğı nı da ha da art tır -
dı. İda re nin iş ken ce si, da yat ma sı on la rın gö rü şe da ha çok gel me si
so nu cu nu do ğur du. Ki biz de ai le ler ge nel lik le çok yok sul dur. Ki -
mi si mü ca de le dö ne min de bi ze ka tıl mış, ba rın dır mış, ço cuk la rı ka -
tıl mış, ken di le ri sür gün ol muş, göç et miş. Ge rek fe o dal ge ri ci çev -
re le rin bas kı sı, ge rek dev le tin, po li sin bas kı sı, ta kip ler… Ki mi si
Çu ku ro va’ya git miş, ai le si bö lün müş, ta ora lar dan ge li yor. Ça pa da,
pa muk ta ça lı şı yor lar. Borç edip zi ya re ti mi ze ko şu yor lar. Bu na rağ -
men, biz de “gel me yin” de di ği miz hal de, bu ge liş le ri nin an la mı nı
ver mek, ni te li ği ni bil mek ge re kir. On la rın bu tu tum la rı bü yük bir
bağ lı lı ğı, bir sa hip len me yi ser gi li yor. 1987’dey di, bir gün ce za e vi
mü dürü olan yar bay gel di, ken di si ne zi ya ret sü re mi zin çok az ol -
du ğu nu söy le dik.
- 1987’de gö rüş kaç da ki kay dı?
- Beş-on da ki ka ol muş tu. Gü ya ce za e vi ko şul la rı dü zel miş ti.
Biz hâlâ, 1987’de bi le 10 da ki ka –ki en faz la sü re buy du– gö rüş
ya pa bi li yor duk. Ney se, yar bay bi ze şu nu söy le di: “Bu na sıl iş tir?
Bi zim de in san la rı mız ha pis te ol du, olu yor. Ay da yıl da bir yan la rı -
na uğ ru yo ruz, ya da mek tup la, pos tay la ih ti yaç la rı nı gi de ri yo ruz.
Siz, ‘ai le le ri miz yok sul’ di yor su nuz, ki ba kı yo ruz öy le dir. Ama ne -
dir bu? Her haf ta bin ler ce in san bu ra ya yı ğı lı yor. Bu zi ya ret de ğil,
baş ka bir şey!”
- Ka la ba lık tan ür kü yor lar de ğil mi?
- Ta bii ar tık si ya si, ulu sal-top lum sal bir bo yut ve ba kış açı sıy la
yak la şı yor. Biz de ken di si ni şöy le ya nıt la dık: “Si zin kor ku nuz var,
ai le le ri miz le ara mız da ki in sa ni iliş ki le rin ar ka sın da bi le baş ka şey -
ler arı yor su nuz” de dik. On la rın sü reç te ai le le rin bağ lı lı ğı nı ve sa hip -