dıyarbakır zındanı
dıyarbakır zındanı dıyarbakır zındanı
283 - Bu nun iğ renç de ol sa, bir man tı ğı var. Ana di lin kul la nıl ma sı nı en gel le me nok ta sın da bir iğ renç lik!.. - Tam ırk çı bir ka fa dır bu!.. - Pe ki ama gö rüş çü le rin dö vü le rek ge ti ril me si, esas du ruş ta yü - rü tül me si, yol lar da on la ra bir ta kım in san lık dı şı mu a me le ler de bu lu nul ma sı, hat ta gö rüş yer le rin de dö vül me si… Bu nu na sıl izah edi yor su nuz? Her şey bu ka dar fü tur suz mu? - 12 Ey lül ger çe ği; ta mı ta mı na Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi ger - çe ği dir. Bu nu ya şa dık. Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi’nde ya şa dık la rı - mı zın ulu sal bo yut la rı nı ko yu yo ruz. İş te o bo yut hal kı mız için de ge çer li dir. Ya ni 12 Ey lül’ün Kür dis tan’da ki uy gu la ma la rı; gö rüş ye rin de ai le le ri mi ze ya pı lan lar, içer de bi ze ya pı lan lar bir bü tü nün par ça la rı dır. Na sıl ki biz ulu sal kim li ği miz den arın dı rıl mak is te ni - yor sak, na sıl ki halk ger çek li ği miz in kar edi li yor sa, ay nı po li ti ka dı şar da da te mel alı na rak yay gın ca uy gu la nı yor. Kür dis tan’da en kü çük yer le şim bi rim le rin den, en bü yük le ri ne ka dar top lu tu tuk la - ma lar olu yor. İn san lar köy mey dan la rı na top la tı lıp iş ken ce den ge - çi ri li yor. Yi ne ya ka la nan dev rim ci le rin kah ve le re, mey dan la ra, köy le re gö tü rü lüp hal kın gözü önün de iş ken ce le re ta bi tu tul ma sı, “teş hir” edil me si, hal kın her an, her sa ni ye bas kı al tı na alın ma sı söz ko nu su. As lın da Di yar ba kır As ke ri Ce za e vi ger çe ğiy le bü tün - leş ti ğin de her şey da ha net ve çıp lak an la şı lıp gö rü lür ha le ge li yor. Ya ni ola yın ulu sal bo yut la rı da ha da be lir gin le şi yor. Bu ge nel yak - la şım la Di yar ba kır’da ai le le re ya pı lan la rı de ğer len dir mek ge re ki - yor. İçer de ki ha va yı, uy gu la ma yı ka ba hat la rıy la da ol sa ver dik. Bı ra kın Kürt çe ko nuş ma yı Türk çe yi bi le ya rım da ki ka ko nuş tu ru - yor lar. Kürt çe ko nuş ma nın be de li iş ken ce dir. Kürt ve Kür dis tan’a ait olan her şe yi yok et me amaç lı dır. Bir de ai le ler cep he si var ki, o cep he yi an lat tı ğı mız da ne ka dar çar pı cı, ne ka dar in san lık dı şı ol - du ğu he men gö rü le cek tir. Ve bu yö nüy le de içer de ya şa nan lar dan pek fark lı ol ma dı ğı an la şı la cak tır. Ai le ler ce za e vi nin önü ne gel di ği an dan iti ba ren iş ken ce baş lı yor. Ni za mi ye ye yı ğı lı yor lar; tek tek isim le ri ya zı lı yor ve ya zı lan lar grup grup ce za e vi av lu su na alı nı - yor. O an dan iti ba ren de içer de tu tuk lu la ra ya pı lan la rın ay nı sı on -
284 la ra da ya pı lı yor. 1- Esas du ruş ta ol mak zo run da lar. 2- As ker le re “ko mu ta nım” di ye hi tap et mek zo run da lar. Ör ne ğin, ai le ler içe ri alın dık tan son ra, bir den bi re as ker ko mut ve ri yor ve “ye re yat!” di - yor. Ye re ya tı yor! “Sü rün!” di yor, sü rün me ye baş lı yor lar… - Na sıl olur? Ger çek ten ulu sal zu lüm bu! - Ce za e vin den bir tu tuk lu mah ke me ye gö tü rü lü yor sa, on la rın önün den geç mek zo run da dır. As ker, zi ya ret çi le re “her kes du va ra dön sün, el ler en se ye ko nul sun” em ri ni ve ri yor. O an da ku cak la rın - da kun dak lık be bek ler var sa ye re bı rak mak zo run da lar. Yağ mur - muş, ça mur muş, be bek ıs la nır mış, ağ lar mış bun lar önem li de ğil. Önem li olan gö rüş çüy le mah ke me ye gi de ni bir an lı ğı na bi le ol sa göz gö ze ge tir me me yi be ce re bil mek tir, sağ la ya bil mek tir. O an da zi ya ret çi le rin ge ri ye bak ma sı ke sin lik le ya sak tır. Ama ba kış ma yı, göz ler den ta şan sev gi yi ak tar ma yı en gel le me le ri müm kün mü? Ço ğu kez zi ya ret çi le rin yan la rın dan ge çen tu tuk lu la rı gör me is te ği bas kın ge lir. Du var di bin de sır tı dö nük, esas du ruş ta, el le ri en se de bek le yen gö rüş çü ler den ba zı la rı kü çük ço cu ğu nun ya ra maz lı ğı nı ba ha ne ede rek dö nüp bak ma ya ça lı şır, ya da ba zı la rı has ta dır, yaş - lı dır, ba yıl ma nu ma ra sı ya pa rak ye re yı kı lır ve o an da yan la rın dan ge çen tu tuk lu la ra ka ça mak bir ba kış fır la tır, ara la rın da var sa ya kı nı gör müş olur. Gö rüş çü le rin bu sı ra lar da ya ra tı cı lık la rı ol duk ça faz - la dır, ama tüm bu ya ra tı cı lık la rın da bir be de li var dır ve ke sin lik le ha ka ret tir, iş ken ce dir. Zi ya ret çi ler ni za mi ye ka pı sın dan içe ri alın - dık tan son ra ni za mi yü rü yüş le ce za e vi ka pı sı na, ora dan da ka bi ne - le re ka dar ge ti ri lir. Gö rüş çü le re yap tı ğı bu iş ken ce ler ba zen ida re - ye yet mez olur ve (E Ti pi ce za e vi le rin de, gi riş ka pı sı nın he men ya nın da bir ka pı sı da dı şa rı ya açı lan bir ha va lan dır ma var dır. Bu - ra sı di ğer ha va lan dır ma lar dan bü yük tür. İdam ce za la rı nın in fa zı için özel ya pıl mış tır) zi ya ret çi le rin hep si ni; ço luk-ço cuk, ka dın, er - kek, yaş lı de me den ge ti rip bu ha va lan dır ma ya dol du rur lar. On dan son ra da gar di yan lar jop lar la ha va lan dır ma ya da lar dı. - Na sıl, gö rüş çü le re mi sal dı rı yor lar? - Evet… Gö rüş çü le re sal dı rı yor lar. - Ama na sıl olur?
- Page 234 and 235: 233 bir kı yas la ma ya gi dil me
- Page 236 and 237: 235 duy duk la rı bir çok yönü
- Page 238 and 239: 237 rım la rı na sıl de ğer len
- Page 240 and 241: 239 siz kal mak suç or tak lı ğ
- Page 242 and 243: 241 ra lır ken Di yar ba kır As k
- Page 244 and 245: 243 esas ola rak bu de ğil. Böy l
- Page 246 and 247: 245 leş me si, cid di, güçlü bi
- Page 248 and 249: 247 şi lik le rin, kad ro la rın
- Page 250 and 251: 249 me ve ken di ni kat ma ol maz d
- Page 252 and 253: 251 si açı dan ge ri le til di. D
- Page 254 and 255: 253 II. Bö lüm Tes li mi yet Dö
- Page 256 and 257: 255 yor. Beş ki şi lik hüc re ye
- Page 258 and 259: 257 “si ze kim otu run de di lan!
- Page 260 and 261: 259 lık ola rak ce za e vin de ge
- Page 262 and 263: 261 ta ri he bel ge ola rak dü ş
- Page 264 and 265: 263 ne gel me di, çünkü sa lo na
- Page 266 and 267: 265 yor. Tu tuk lu lar ıs la tı l
- Page 268 and 269: 267 rek va ha la ra koş ma sı gi
- Page 270 and 271: 269 Za na, mil let ve ki li Ce lal
- Page 272 and 273: 271 olur. Ola yın et ki si ni ve a
- Page 274 and 275: 273 len in san la ra ban yo da fa l
- Page 276 and 277: 275 Eğer tes li mi yet, ör güt s
- Page 278 and 279: 277 Ho ca da “öy ley se ben bu g
- Page 280 and 281: 279 rın da önü müz den ge çer
- Page 282 and 283: 281 ren dü dük se si ni duy du ğ
- Page 286 and 287: 285 - Olu yor iş te. Kür dis tan
- Page 288 and 289: 287 top lu mun her ke si mi ne yay
- Page 290 and 291: 289 bu yö ne li miy le halk la ola
- Page 292 and 293: 291 mek ti. Ya ban cı laş ma duy
- Page 294 and 295: 293 ba ğı, ev lat sev gi si, bağ
- Page 296 and 297: 295 ye ni ölüm le re ta ham mül
- Page 298 and 299: 297 - Kaç ta ri hin de olu yor bu
- Page 300 and 301: 299 len me si ni gör me si, an la
- Page 302 and 303: 301 Di yar ba kır Zin da nı’nda
- Page 304 and 305: 303 ta nım di ye cek si niz. İs t
- Page 306 and 307: 305 dün ya ka mu o yu na yan sıt
- Page 308 and 309: 307 ler, bu ce hen nem den kur tu l
- Page 310 and 311: 309 nir di. Tu tuk lu nun, ta nı n
- Page 312 and 313: 311 re ita at et me me, ya sak la r
- Page 314 and 315: 313 di yan lar sa ta şı yor, laf
- Page 316 and 317: 315 ya ça lı şır lar. Ama bu uy
- Page 318 and 319: 317 hi de ğe ri olan şey le rin y
- Page 320 and 321: 319 yor lar. Tu tuk lu yu can der d
- Page 322 and 323: 321 ve duy gu sal dün ya sı açı
- Page 324 and 325: 323 ren bir an la yış var dı kar
- Page 326 and 327: 325 bi çi mi var, onu da bu ra da
- Page 328 and 329: 327 - Bu iğ renç iş ler de mi ya
- Page 330 and 331: 329 - Mik rop ka pan çok. Onu bı
- Page 332 and 333: 331 lup yer li ye ri ne otur tul du
284<br />
la ra da ya pı lı yor. 1- Esas du ruş ta ol mak zo run da lar. 2- As ker le re<br />
“ko mu ta nım” di ye hi tap et mek zo run da lar. Ör ne ğin, ai le ler içe ri<br />
alın dık tan son ra, bir den bi re as ker ko mut ve ri yor ve “ye re yat!” di -<br />
yor. Ye re ya tı yor! “Sü rün!” di yor, sü rün me ye baş lı yor lar…<br />
- Na sıl olur? Ger çek ten ulu sal zu lüm bu!<br />
- Ce za e vin den bir tu tuk lu mah ke me ye gö tü rü lü yor sa, on la rın<br />
önün den geç mek zo run da dır. As ker, zi ya ret çi le re “her kes du va ra<br />
dön sün, el ler en se ye ko nul sun” em ri ni ve ri yor. O an da ku cak la rın -<br />
da kun dak lık be bek ler var sa ye re bı rak mak zo run da lar. Yağ mur -<br />
muş, ça mur muş, be bek ıs la nır mış, ağ lar mış bun lar önem li de ğil.<br />
Önem li olan gö rüş çüy le mah ke me ye gi de ni bir an lı ğı na bi le ol sa<br />
göz gö ze ge tir me me yi be ce re bil mek tir, sağ la ya bil mek tir. O an da<br />
zi ya ret çi le rin ge ri ye bak ma sı ke sin lik le ya sak tır. Ama ba kış ma yı,<br />
göz ler den ta şan sev gi yi ak tar ma yı en gel le me le ri müm kün mü?<br />
Ço ğu kez zi ya ret çi le rin yan la rın dan ge çen tu tuk lu la rı gör me is te ği<br />
bas kın ge lir. Du var di bin de sır tı dö nük, esas du ruş ta, el le ri en se de<br />
bek le yen gö rüş çü ler den ba zı la rı kü çük ço cu ğu nun ya ra maz lı ğı nı<br />
ba ha ne ede rek dö nüp bak ma ya ça lı şır, ya da ba zı la rı has ta dır, yaş -<br />
lı dır, ba yıl ma nu ma ra sı ya pa rak ye re yı kı lır ve o an da yan la rın dan<br />
ge çen tu tuk lu la ra ka ça mak bir ba kış fır la tır, ara la rın da var sa ya kı nı<br />
gör müş olur. Gö rüş çü le rin bu sı ra lar da ya ra tı cı lık la rı ol duk ça faz -<br />
la dır, ama tüm bu ya ra tı cı lık la rın da bir be de li var dır ve ke sin lik le<br />
ha ka ret tir, iş ken ce dir. Zi ya ret çi ler ni za mi ye ka pı sın dan içe ri alın -<br />
dık tan son ra ni za mi yü rü yüş le ce za e vi ka pı sı na, ora dan da ka bi ne -<br />
le re ka dar ge ti ri lir. Gö rüş çü le re yap tı ğı bu iş ken ce ler ba zen ida re -<br />
ye yet mez olur ve (E Ti pi ce za e vi le rin de, gi riş ka pı sı nın he men<br />
ya nın da bir ka pı sı da dı şa rı ya açı lan bir ha va lan dır ma var dır. Bu -<br />
ra sı di ğer ha va lan dır ma lar dan bü yük tür. İdam ce za la rı nın in fa zı<br />
için özel ya pıl mış tır) zi ya ret çi le rin hep si ni; ço luk-ço cuk, ka dın, er -<br />
kek, yaş lı de me den ge ti rip bu ha va lan dır ma ya dol du rur lar. On dan<br />
son ra da gar di yan lar jop lar la ha va lan dır ma ya da lar dı.<br />
- Na sıl, gö rüş çü le re mi sal dı rı yor lar?<br />
- Evet… Gö rüş çü le re sal dı rı yor lar.<br />
- Ama na sıl olur?