dıyarbakır zındanı
dıyarbakır zındanı dıyarbakır zındanı
279 rın da önü müz den ge çer ken gö rüp ça ğı rı yor ve öy le gö rüş ya pı yor - duk. Gö rüş sü re si çok kı say dı, en faz la bir bu çuk da ki ka sü rü yor - du. Sa de ce “na sıl sın-iyi mi sin?” içe rik li ko nu şa bi li yor duk. Ya şa - mın bü tün alan la rın da tu tuk lu yu ku şat ma, zu lüm çem be ri ni yet kin - leş tir me ola yı gi de rek zi ya re te de yan sı ma ya baş la dı. Di ye lim tu - tuk lu, gö rüş çüy le ko nu şur ken, el kol ha re ke ti ya pı yor sa he men ye - ni bir ya sa çı ka rı yor lar. “Tu tuk lu bun dan böy le el kol ha re ke ti yap - ma ya cak. Ve her kes zi ya ret çi siy le gö rü şür ken el le ri ar ka da esas du ruş ta ola cak!” Gö rüş ka bi nin de bi le esas du ruş ta sın ve el ler ar - ka da, bir bi ri ne ya pı şık, ya ni el le rin “esas du ruş”ta. Bu ya sa ğın man tı ğın da da –ya da man tık sız lı ğın da– tu tuk lu nun el kol işa re tiy - le gö rüş çü sü ne me saj ve re bi le ce ği dü şün ce si ya tı yor du. On lar için bu nu ön le me nin de ça re si var dı… Ge ti rir sin bir ya sak, tu tuk lu eli - ni ko lu nu kı pır da ta maz! Öte si, bu sa de ce tu tuk lu lar için de ğil, zi - ya ret çi ler için de ge çer liy di. - Ama bu zi ya ret çi le rin hak kı na huk ku na sal dı rı an la mı na gel - mi yor mu? - Han gi hu kuk tan söz edi yor su nuz? Or ta da hak-hu kuk, in san lık mı bı ra kıl mış! Ay rı ca bu nun öte si de var. Gö rüş çü le re dı şar da, ce - za e vi önün de da ha be ter şey ler ya pı lı yor. Hep si ni an la ta ca ğız, ama ön ce şu ka bin işi ni ta mam la ya lım. Çok il ginç bir nok ta var; zi ya ret sa lo nu nun du va rı na bü yük harf ler le şun lar ya zıl mış tı: “Türk çe ko - nuş, çok ko nuş!” Böy le den di ği hal de, biz yıl lar ca zi ya ret ler de Türk çe ko nuş tuk, ama bir türlü çok ko nuş ma yo lu nu bu la ma dık! Tes li mi yet dö ne min de gö rüş en faz la bir da ki kay dı. Dü dük çal dı ğı an cüm len ya rım kal sa bi le ke sil mek zo run da, o nok ta da du ra cak - sın. Eğer dü dük se si ne rağ men ko nuş ma yı sür dü rür sen gar di yan gö rüş çü nün önün de tek me yi ya pış tı rı yor. Ka bin den atı yor. Ka za ra ağ zın dan Kürt çe bir cüm le, bir söz cük ka çı rır san, ya da zi ya ret çin far kı na var ma dan dal gın lık la Kürt çe ko nu şur sa, ke sin lik le zi ya ret o an da bi ter ve ya ka pa ça gö rüş ye rin den dö vü le rek alı nır, gö tü rü - lür sün. Hüc ren de ya da ko ğu şun da ar tık su çu nun de re ce si ne gö re esas ce za ney se ay rı ca ve ri lir. Ba zen se nin gö rüş te iş le di ğin “suç” yü zün den bü tün ko ğuş ce za lan dı rı lır dı.
280 - Pe ki gö rüş günü ko ğuş lar da ki tu tuk lu lar gö rü şe na sıl gö tü rü - lü yor du? - İşin ba şın da ida re gö rüş ko nu sun da tam bir ku şat ma yı, de ne ti mi he nüz yer leş tir me miş ti, ba zı boş luk lar var dı ve bu boş luk bir ay ka - dar sürdü. Son ra ki dö nem le re gö re kıs men ra hat –bir bu çuk da ki ka da ol sa– gö rüş ler ya pı la bi li yor du, ama sis tem yet kin leş ti ril di ve boş - luk lar dol du rul du. 35. ko ğu şu te mel ala rak sis te mi in ce le ye lim. Gar - di ya nın bi ri gö rü şe ge len tu tuk lu la rın hüc re ka pı la rı nı açar ve ko ri - do ra çı kan lar alt ka tın sa lo nun da top la nır dı. On la rın ba şın da gar di - yan lar bek ler, tu tuk lu nun hüc re den çık ma sıy la bir lik te iş ken ce, kü - für, ha ka ret baş lar dı. Da yak at mak için ne den ya rat mak ko lay. “Ni ye öy le yü rü dün? Ni ye o ta ra fa bak tın? Ni ye ya vaş gel din? Ni ye as ke re bak tın?…” Her şey iş ken ce ko nu suy du. Ama sen gö rü şe git ti ğin için iş ken ce gör dü ğünü bi li yor sun. Ney se, ora da da yak baş lı yor. Çık ma iş le mi de şöy le: Gö rüş çüsü ge len le rin lis te si oku nu yor, o ar ka daş lar bu lun duk la rı hüc re yi be lirt mek için par mak lık lar dan eli ni dı şa rı çı - ka rı yor. Ve gar di yan 1. kat tan baş la ya rak gö rüş çüsü ge len tu tuk lu la - rın hüc re le ri nin ka pı la rı nı açı yor du. Gö rüş gün le ri iş ken ce nin en yo - ğun ol du ğu gün ler di. Gö rüş çüsü ge len ler ko ğuş lar dan çı ka rı lır ve ka pı da yak la şık ya rım sa at ka dar bek le ti lir di. 35’te de alt kat sa lo - nun da… İş te bu bek let me sü re sin ce iş ken ce ara lık sız sü rer di. Ka bin - le re ka dar as ke ri yü rü yüş ve marş lar eş li ğin de gi der dik. Ka bin le re gir di ği miz de zi ya ret çi ler he nüz içe ri alın ma mış olur du. Her ka bin de bir gar di yan bek li yor ve tu tuk lu ka bin den içe ri adı mı nı at tı ğı an esas du ru şa ge çip gar di ya na kün ye si ni, ya ni do ğu mu nu, adı nı, so ya dı nı, mem le ke ti ni bir çır pı da söy lü yor du. Son ra da sır tı nı ka bi ne dö nüp bek le me em ri ve ri li yor du. Tu tuk lu sır tı dö nük bek ler ken ka bi nin öte ta ra fı na gö rüş çü ler ge ti ri lip tek tek yer leş ti ri li yor, bu iş lem de bit tik - ten son ra dü dük se siy le, bir lik te gar di yan “ge ri ye dön!” ko mu tu nu ve ri yor –as ke ri ni za ma uy gun ge ri ye dö ne cek sin– ve gö rüş me baş lı - yor. O bir-bir bu çuk da ki ka lık gö rüş sü re sin de be lir le nen söz cük ler et ra fın da ko nu şu yor sun. Son ra ki gün ler de gö rüş sü re si da ha da kı - sal dı, gir me miz le çık ma mız bir olu yor du. Sü re ya rım da ki ka ya ka - dar in di. Da ha “na sıl sın” bi le di ye me den gö rü şün bit ti ği ni ha ber ve -
- Page 230 and 231: 229 rat ma sı ve üret me si müm
- Page 232 and 233: 231 sat ranç yap mış lar, onu ya
- Page 234 and 235: 233 bir kı yas la ma ya gi dil me
- Page 236 and 237: 235 duy duk la rı bir çok yönü
- Page 238 and 239: 237 rım la rı na sıl de ğer len
- Page 240 and 241: 239 siz kal mak suç or tak lı ğ
- Page 242 and 243: 241 ra lır ken Di yar ba kır As k
- Page 244 and 245: 243 esas ola rak bu de ğil. Böy l
- Page 246 and 247: 245 leş me si, cid di, güçlü bi
- Page 248 and 249: 247 şi lik le rin, kad ro la rın
- Page 250 and 251: 249 me ve ken di ni kat ma ol maz d
- Page 252 and 253: 251 si açı dan ge ri le til di. D
- Page 254 and 255: 253 II. Bö lüm Tes li mi yet Dö
- Page 256 and 257: 255 yor. Beş ki şi lik hüc re ye
- Page 258 and 259: 257 “si ze kim otu run de di lan!
- Page 260 and 261: 259 lık ola rak ce za e vin de ge
- Page 262 and 263: 261 ta ri he bel ge ola rak dü ş
- Page 264 and 265: 263 ne gel me di, çünkü sa lo na
- Page 266 and 267: 265 yor. Tu tuk lu lar ıs la tı l
- Page 268 and 269: 267 rek va ha la ra koş ma sı gi
- Page 270 and 271: 269 Za na, mil let ve ki li Ce lal
- Page 272 and 273: 271 olur. Ola yın et ki si ni ve a
- Page 274 and 275: 273 len in san la ra ban yo da fa l
- Page 276 and 277: 275 Eğer tes li mi yet, ör güt s
- Page 278 and 279: 277 Ho ca da “öy ley se ben bu g
- Page 282 and 283: 281 ren dü dük se si ni duy du ğ
- Page 284 and 285: 283 - Bu nun iğ renç de ol sa, bi
- Page 286 and 287: 285 - Olu yor iş te. Kür dis tan
- Page 288 and 289: 287 top lu mun her ke si mi ne yay
- Page 290 and 291: 289 bu yö ne li miy le halk la ola
- Page 292 and 293: 291 mek ti. Ya ban cı laş ma duy
- Page 294 and 295: 293 ba ğı, ev lat sev gi si, bağ
- Page 296 and 297: 295 ye ni ölüm le re ta ham mül
- Page 298 and 299: 297 - Kaç ta ri hin de olu yor bu
- Page 300 and 301: 299 len me si ni gör me si, an la
- Page 302 and 303: 301 Di yar ba kır Zin da nı’nda
- Page 304 and 305: 303 ta nım di ye cek si niz. İs t
- Page 306 and 307: 305 dün ya ka mu o yu na yan sıt
- Page 308 and 309: 307 ler, bu ce hen nem den kur tu l
- Page 310 and 311: 309 nir di. Tu tuk lu nun, ta nı n
- Page 312 and 313: 311 re ita at et me me, ya sak la r
- Page 314 and 315: 313 di yan lar sa ta şı yor, laf
- Page 316 and 317: 315 ya ça lı şır lar. Ama bu uy
- Page 318 and 319: 317 hi de ğe ri olan şey le rin y
- Page 320 and 321: 319 yor lar. Tu tuk lu yu can der d
- Page 322 and 323: 321 ve duy gu sal dün ya sı açı
- Page 324 and 325: 323 ren bir an la yış var dı kar
- Page 326 and 327: 325 bi çi mi var, onu da bu ra da
- Page 328 and 329: 327 - Bu iğ renç iş ler de mi ya
280<br />
- Pe ki gö rüş günü ko ğuş lar da ki tu tuk lu lar gö rü şe na sıl gö tü rü -<br />
lü yor du?<br />
- İşin ba şın da ida re gö rüş ko nu sun da tam bir ku şat ma yı, de ne ti mi<br />
he nüz yer leş tir me miş ti, ba zı boş luk lar var dı ve bu boş luk bir ay ka -<br />
dar sürdü. Son ra ki dö nem le re gö re kıs men ra hat –bir bu çuk da ki ka<br />
da ol sa– gö rüş ler ya pı la bi li yor du, ama sis tem yet kin leş ti ril di ve boş -<br />
luk lar dol du rul du. 35. ko ğu şu te mel ala rak sis te mi in ce le ye lim. Gar -<br />
di ya nın bi ri gö rü şe ge len tu tuk lu la rın hüc re ka pı la rı nı açar ve ko ri -<br />
do ra çı kan lar alt ka tın sa lo nun da top la nır dı. On la rın ba şın da gar di -<br />
yan lar bek ler, tu tuk lu nun hüc re den çık ma sıy la bir lik te iş ken ce, kü -<br />
für, ha ka ret baş lar dı. Da yak at mak için ne den ya rat mak ko lay. “Ni ye<br />
öy le yü rü dün? Ni ye o ta ra fa bak tın? Ni ye ya vaş gel din? Ni ye as ke re<br />
bak tın?…” Her şey iş ken ce ko nu suy du. Ama sen gö rü şe git ti ğin için<br />
iş ken ce gör dü ğünü bi li yor sun. Ney se, ora da da yak baş lı yor. Çık ma<br />
iş le mi de şöy le: Gö rüş çüsü ge len le rin lis te si oku nu yor, o ar ka daş lar<br />
bu lun duk la rı hüc re yi be lirt mek için par mak lık lar dan eli ni dı şa rı çı -<br />
ka rı yor. Ve gar di yan 1. kat tan baş la ya rak gö rüş çüsü ge len tu tuk lu la -<br />
rın hüc re le ri nin ka pı la rı nı açı yor du. Gö rüş gün le ri iş ken ce nin en yo -<br />
ğun ol du ğu gün ler di. Gö rüş çüsü ge len ler ko ğuş lar dan çı ka rı lır ve<br />
ka pı da yak la şık ya rım sa at ka dar bek le ti lir di. 35’te de alt kat sa lo -<br />
nun da… İş te bu bek let me sü re sin ce iş ken ce ara lık sız sü rer di. Ka bin -<br />
le re ka dar as ke ri yü rü yüş ve marş lar eş li ğin de gi der dik. Ka bin le re<br />
gir di ği miz de zi ya ret çi ler he nüz içe ri alın ma mış olur du. Her ka bin de<br />
bir gar di yan bek li yor ve tu tuk lu ka bin den içe ri adı mı nı at tı ğı an esas<br />
du ru şa ge çip gar di ya na kün ye si ni, ya ni do ğu mu nu, adı nı, so ya dı nı,<br />
mem le ke ti ni bir çır pı da söy lü yor du. Son ra da sır tı nı ka bi ne dö nüp<br />
bek le me em ri ve ri li yor du. Tu tuk lu sır tı dö nük bek ler ken ka bi nin öte<br />
ta ra fı na gö rüş çü ler ge ti ri lip tek tek yer leş ti ri li yor, bu iş lem de bit tik -<br />
ten son ra dü dük se siy le, bir lik te gar di yan “ge ri ye dön!” ko mu tu nu<br />
ve ri yor –as ke ri ni za ma uy gun ge ri ye dö ne cek sin– ve gö rüş me baş lı -<br />
yor. O bir-bir bu çuk da ki ka lık gö rüş sü re sin de be lir le nen söz cük ler<br />
et ra fın da ko nu şu yor sun. Son ra ki gün ler de gö rüş sü re si da ha da kı -<br />
sal dı, gir me miz le çık ma mız bir olu yor du. Sü re ya rım da ki ka ya ka -<br />
dar in di. Da ha “na sıl sın” bi le di ye me den gö rü şün bit ti ği ni ha ber ve -