dıyarbakır zındanı
dıyarbakır zındanı dıyarbakır zındanı
205 ma dö ne min de de yay gın ola rak kul lan dı lar. İs pi yon cu laş tır ma ile iti raf et tir me de yön tem ler ça kı şı yor du. Yer li-yer siz ko ğuş tan adam alıp gö tü rü yor ki, ko ğuş ona gü ven duy ma sın, is pi yon cu bil sin… Bun lar çok ol du. Ba yan lar ko ğu şun da bir ar ka da şı mız üze rin de böy le bir kuş ku ya rat mak is te di ler… Ta bii oy na nan oyu nun far kı - na va rıl dı. - Açık tan, ko ğuş için de is pi yon cu luk ya pan, ken di ni giz le me ge - re ği duy ma yan in san lar var mıy dı? - Evet, böy le le ri var dı… Sü ley man ve Ce lal Öğer isim li iki kar - deş tam da sor du ğu nuz tip ten in san lar dı. Di yar ba kır’lıy dı lar. Zen - gin ai le ço cuk la rı, ku yum cu luk ya par lar mış… Bi ri si ko ğuş so rum - lu suy du. Her kes is pi yon cu ol duk la rı nı bi li yor du. On lar da kim se - den çe kin me den ya pa cak la rı nı ya pı yor du. Giz le me ge re ği de duy - mu yor lar. Özel lik le bi le şi mi za yıf olan ko ğuş lar da, kim se nin kim - se den he sap sor ma dı ğı bir or ta mın ol ma sı, böy le şey le rin açık tan ya pıl ma sı nın ze mi nin ha zır lı yor du. - Sa nı rım ola yın de ği şik bir bo yu tu da, ida re nin zor la is pi yon - cu laş tır dı ğı in san la rın “gö rev iğ fa eder ken” ya şa dık la rı du rum ol - sa ge rek… Her hal de on la rın ara sı na “ca nı gö nül den” ça lış ma yan var dır… - Ba zı ko ğuş lar da, özel lik le bi le şi mi za yıf olan bir-iki ko ğuş ta, ne re dey se her ke se bir is pi yon cu dü şü yor. Ama adam zor la bu işe gir miş ve he men ya nı ba şın da ya tan ar ka da şı nın za ten ce hen ne me dön müş ya şa mı nı da ha da be ter et mek is te mi yor. Bil dik le ri ni ida re - ye söy le mi yor… Böy le dav ra nan da var. Fa kat onun ida re ye an lat - ma dık la rı nı baş ka bir is pi yon cu he men ida re ye ulaş tı rı yor. Za man za man is pi yon cu la rın bir bi ri le ri ni ih bar et tik le ri de olu yor. Ta bii böy le bir du rum da, gö re vi ni yap ma yan is pi yon cu ida re ce ce za lan - dı rı lı yor, he sap so ru lu yor. - Gö re vi ni iyi ya pıp yap ma dı ğı nı kon trol et mek için as ke rin as - ke ri de net le me si gi bi, is pi yon cu da is pi yon cu yu mu de net li yor?.. - Ta bii… Ka ba bir ben zet me ya par sak, di ye bi li rim ki, bu ko nu - da is pi yon cu lar di ğer le rin den da ha fa na tik ve gözü ka ra dır. Uy gu - la ma ve yön te mi ne olur sa ol sun, is pi yon cu is pi yon cu dur!.. Onun
206 bil gi ver me si ne sü rek li lik ka zan dı ran fak tör ler de var. Ör ne ğin, ay - nı ko ğuş ta bir den faz la is pi yon cu nun ol ma sı, de ği şik ne den ler le is - te me ye rek bu ağa ta kı lan la rın is pi yon cu lu ğu na sü rek li lik ka zan dı - rı yor ve ar tık ge ri dö nül mez bir nok ta ya ka dar sü rük le ye bi li yor. Sis tem bir kez ku rum la şın ca, o ağ için de bu lu nan lar bir da ha ko lay ko lay ken di ni kur ta ra maz. Kur tar mak is ter se di ğer le ri nin ih bar la rı - na he def olur. - Böy le si ne her şe yin baş tan çık tı ğı, in sa ni olan her şe yin bom - bar dı ma na tu tul du ğu, mü da ha le et me nin, dev rim ci di sip li nin ve oto ri te nin ko şul la rı nın gi de rek da ha da or ta dan kalk tı ğı, çö züm le - yi ci ol ma gü cü nün çok za yıf la dı ğı bir or tam da is pi yon cu lu ğu na sıl ön lü yor du nuz, na sıl sı nıf lan dı rı lı yor du, yak la şı mı nız ve çö züm gü - cü nüz ney di? - Bu nu az çok koy duk. So run biz le rin ik na gü cü ne bağ lı ol du ğu ka dar in san la rın di ren ci nin, ki şi li ği nin, ka rar lı lı ğı nın da ko nu su, eğer, iş ken ce ye da ya na bi li yor ve bas kı la rı gö ze ala bi li yor sa so run yok. Kan dı rıl mış ol sa bi le ik na ede bil me nin ko şul la rı hep var. Çünkü vah şet ay yu ka çık mış. Ken di si gö rü yor, ya şı yor. Ay rı ca ar ka daş - lar bu lun duk la rı her yer de an la tı yor lar: “Kür dis tan lı yız. Dev rim ci - yiz, in sa nız. Bun dan ötürü içe ri atıl mı şız. Ve bu ra da he pi miz vah şe - te ma ruz bı ra kı lı yo ruz. Bu bi lin di ği hal de düş ma na yar dım et mek in san lı ğa kar şı suç iş le mek tir…” İs pi yon cu luk ya pan lar da ay nı ko - şul lar da dır. Düş ma nın bu vah şi li ği nin, ya pıp et ti ği iş le rin ne den le ri - nin ko nul ma sı, on la ra so ru nun in sa ni ya nı nın bi raz cık ol sun kav ra - tıl ma sı, gü ven ve ril me si, sı cak ve in sa ni iliş ki ler içi ne çe kil me si, cay dır ma da, is pi yon cu laş ma yı ön le me de en bü yük ve te mel si lah… Baş ka yön tem ler yok muy du? Ta bii ki, var dı. Ba zı la rı nın açık tan açı ğa teh dit edil me si, bu işin böy le git me ye ce ği, kar şı-dev ri min bu sal dı rı la rı nın son su za ka dar sür me ye ce ği, fa şiz me ve sö mür ge ci li ğe kar şı mü ca de le nin düş ma nın yap tık la rı nın he sa bı nı so ra cak şe kil de güç le ne ce ği gün le rin hiç de uzak ol ma dı ğı, dev rim ci le rin bu ku ral - la rı, tes li mi yet ko şul la rı nı par ça la yıp yır ta ca ğı ve böy le ge liş miş mü ca de le ko şul la rı için de bu gün is pi yon cu lu ğa, iha ne te va ran la rın o gün mutk la ka he sap ve re ce ği, üzer le ri ne dü şen bu ka ra le ke yi si -
- Page 156 and 157: 155 ce za e vin de olup bi ten le r
- Page 158 and 159: 157 - Sa nı rım 1981 yı lı nın
- Page 160 and 161: 159 - Dil den çok de ne tim ve di
- Page 162 and 163: 161 ler. 4. kat ta di re nen ar ka
- Page 164 and 165: 163 ken di si ni de net le yen bir
- Page 166 and 167: 165 yaz gı lar or tak… On la ra
- Page 168 and 169: 167 sak la rın ök sür me le ri n
- Page 170 and 171: 169 bü yük me sa fe ka te dil mi
- Page 172 and 173: 171 - Hay ri hüc re sin den alı n
- Page 174 and 175: 173 bir ya şa mın; ye ni ve soy l
- Page 176 and 177: 175 miş ki, duy gu la rın yo ğun
- Page 178 and 179: 177 çe şit li ce za ev le rin de
- Page 180 and 181: 179 Kad ro la rı mı zın, kit le
- Page 182 and 183: 181 - Sö zü nü et ti ğin tüm b
- Page 184 and 185: 183 lar dı. Böy le yar dım laş
- Page 186 and 187: 185 ni bu so ru ya yü zey sel bir
- Page 188 and 189: 187 ma da sı nır sız, en uç nok
- Page 190 and 191: 189 per va sız dav ra nı yor du.
- Page 192 and 193: 191 ce le rin psi ko lo ji siy le c
- Page 194 and 195: 193 yor du. Ye ni ge len ler ko ğu
- Page 196 and 197: 195 güç lü bir si ya si or tam l
- Page 198 and 199: 197 Hep si ad li mah kum sta tü s
- Page 200 and 201: 199 lı yor du. Ba zı la rı nı E
- Page 202 and 203: 201 ve gü zel lik ge rek ti ren i
- Page 204 and 205: 203 İs pi yon cu luk tan şe hit l
- Page 208 and 209: 207 le me ye cek le ri yö nün de
- Page 210 and 211: 209 - Ta cet tin Arat… - Böy le
- Page 212 and 213: 211 sa, sı ra da yak la rın da ol
- Page 214 and 215: 213 mış. İda re 14. ve 38. ko ğ
- Page 216 and 217: 215 1983 Ey lül di re ni şin de,
- Page 218 and 219: 217 dö ne min de ki uy gu la ma la
- Page 220 and 221: 219 Şa kir Ayav’a söy le di. Bu
- Page 222 and 223: 221 şin mer ke zi bu ra sı ol du.
- Page 224 and 225: 223 - Dü şü yor lar!.. Ama bu ra
- Page 226 and 227: 225 yor, kar şı lı ğın da hay
- Page 228 and 229: 227 - Böy le si açı ğa çık m
- Page 230 and 231: 229 rat ma sı ve üret me si müm
- Page 232 and 233: 231 sat ranç yap mış lar, onu ya
- Page 234 and 235: 233 bir kı yas la ma ya gi dil me
- Page 236 and 237: 235 duy duk la rı bir çok yönü
- Page 238 and 239: 237 rım la rı na sıl de ğer len
- Page 240 and 241: 239 siz kal mak suç or tak lı ğ
- Page 242 and 243: 241 ra lır ken Di yar ba kır As k
- Page 244 and 245: 243 esas ola rak bu de ğil. Böy l
- Page 246 and 247: 245 leş me si, cid di, güçlü bi
- Page 248 and 249: 247 şi lik le rin, kad ro la rın
- Page 250 and 251: 249 me ve ken di ni kat ma ol maz d
- Page 252 and 253: 251 si açı dan ge ri le til di. D
- Page 254 and 255: 253 II. Bö lüm Tes li mi yet Dö
205<br />
ma dö ne min de de yay gın ola rak kul lan dı lar. İs pi yon cu laş tır ma ile<br />
iti raf et tir me de yön tem ler ça kı şı yor du. Yer li-yer siz ko ğuş tan adam<br />
alıp gö tü rü yor ki, ko ğuş ona gü ven duy ma sın, is pi yon cu bil sin…<br />
Bun lar çok ol du. Ba yan lar ko ğu şun da bir ar ka da şı mız üze rin de<br />
böy le bir kuş ku ya rat mak is te di ler… Ta bii oy na nan oyu nun far kı -<br />
na va rıl dı.<br />
- Açık tan, ko ğuş için de is pi yon cu luk ya pan, ken di ni giz le me ge -<br />
re ği duy ma yan in san lar var mıy dı?<br />
- Evet, böy le le ri var dı… Sü ley man ve Ce lal Öğer isim li iki kar -<br />
deş tam da sor du ğu nuz tip ten in san lar dı. Di yar ba kır’lıy dı lar. Zen -<br />
gin ai le ço cuk la rı, ku yum cu luk ya par lar mış… Bi ri si ko ğuş so rum -<br />
lu suy du. Her kes is pi yon cu ol duk la rı nı bi li yor du. On lar da kim se -<br />
den çe kin me den ya pa cak la rı nı ya pı yor du. Giz le me ge re ği de duy -<br />
mu yor lar. Özel lik le bi le şi mi za yıf olan ko ğuş lar da, kim se nin kim -<br />
se den he sap sor ma dı ğı bir or ta mın ol ma sı, böy le şey le rin açık tan<br />
ya pıl ma sı nın ze mi nin ha zır lı yor du.<br />
- Sa nı rım ola yın de ği şik bir bo yu tu da, ida re nin zor la is pi yon -<br />
cu laş tır dı ğı in san la rın “gö rev iğ fa eder ken” ya şa dık la rı du rum ol -<br />
sa ge rek… Her hal de on la rın ara sı na “ca nı gö nül den” ça lış ma yan<br />
var dır…<br />
- Ba zı ko ğuş lar da, özel lik le bi le şi mi za yıf olan bir-iki ko ğuş ta,<br />
ne re dey se her ke se bir is pi yon cu dü şü yor. Ama adam zor la bu işe<br />
gir miş ve he men ya nı ba şın da ya tan ar ka da şı nın za ten ce hen ne me<br />
dön müş ya şa mı nı da ha da be ter et mek is te mi yor. Bil dik le ri ni ida re -<br />
ye söy le mi yor… Böy le dav ra nan da var. Fa kat onun ida re ye an lat -<br />
ma dık la rı nı baş ka bir is pi yon cu he men ida re ye ulaş tı rı yor. Za man<br />
za man is pi yon cu la rın bir bi ri le ri ni ih bar et tik le ri de olu yor. Ta bii<br />
böy le bir du rum da, gö re vi ni yap ma yan is pi yon cu ida re ce ce za lan -<br />
dı rı lı yor, he sap so ru lu yor.<br />
- Gö re vi ni iyi ya pıp yap ma dı ğı nı kon trol et mek için as ke rin as -<br />
ke ri de net le me si gi bi, is pi yon cu da is pi yon cu yu mu de net li yor?..<br />
- Ta bii… Ka ba bir ben zet me ya par sak, di ye bi li rim ki, bu ko nu -<br />
da is pi yon cu lar di ğer le rin den da ha fa na tik ve gözü ka ra dır. Uy gu -<br />
la ma ve yön te mi ne olur sa ol sun, is pi yon cu is pi yon cu dur!.. Onun