dıyarbakır zındanı

186
aley hi mi ze dön me si, olum suz öge le rin, kar şı-dev rim le iş bir li ği
için de olan la rın gi de rek art ma sıy dı… Tek rar di ril me si nin, güç lü,
kit le sel bir di re niş ve çı kış yap ma nın bi zim için da ha zor ol du ğu nu,
bu nun için ölüm ler dü ze yin de öde ne cek ağır bir fa tu ra nın ol ma sı
ge rek ti ği ni çok açık bir bi çim de gö rü yor duk. Zor lu ğu muz buy du.
Ya ni ne dü zey de, na sıl bir çı kış ya pa ca ğız? Di ren me az mi mi zin,
ken di mi ze olan gü ve ni mi zin za yıf la ma sı var dı, ama geç miş ten
1981 Ölüm Oru cu’nun o şe kil de bı ra kıl ma sın dan da ders ler çı kar -
mış tık. Ya ni ola ya eleş ti rel yak laş ma mız ge re ki yor du, bu nu yap tık.
Akın tı ya kü rek çek me dik. Tes li mi ye ti dü şün ce ve ruh dü ze yin de
ka bul et me di ği miz için ara yış için de ol ma mız, tar tış ma la rı mız hep
sür dü… “Biz de ölüm ler ola cak, çok olur ama bir sı nı ra ka dar olur,
on dan son ra yap tı rım lar mut la ka püs kür tü lür” di yor duk. Bu yo ru -
mun ve ko şul la rın öz gün bi çim de de ğer len di ril me sin de bu kes ti ri -
min bi zim için bir çı kış yo lu ola ca ğı gi de rek içi miz de da ha da net -
le şip pe kiş ti…
- Pra tik te as ker le rin da yat mış ol du ğu o yap tı rım lar dan her han -
gi bi ri ni ke sin lik le hiç yap ma dı ğı nız söz ko nu su ol du mu? Bu nu,
şu nun için so ru yo rum: Ör ne ğin Ma mak As ke ri Ce za e vi’nde bir yı -
ğın yap tı rım gel miş tir de, ama ne den se ta ba şın dan iti ba ren tu tuk -
lu lar ses li ba ğır ma ma ko nu sun da ken di li ğin den de ol sa “ba ğı ra -
ca ğız” yol lu or tak bir ta vır ka rar al ma şek lin de de ğil, zım men ser -
gi le miş tir. İda re nin tüm is te ği ne rağ men, nor mal ses le ba ğır mak
san ki tah kim edil miş bir te pey di. Ka zan san da, kay bet sen de hiç bir
öne mi ol ma yan bir te pe ve on lar açı sın dan da, tu tuk lu lar açı sın -
dan da he men her şey bu te pe nin et ra fın da dö nüp dur du. Siz de de
böy le pra tik te fi i len ya şa nan du rum lar ol du mu?
- Şu nu gör mek ge rek: Da ha ön ce de söy le dik, biz de ki uy gu la -
ma la rı, plan ve he def le ri Ma mak’la ya da baş ka bir ce za e viy le kı -
yas la mak doğ ru ol maz. Çün kü amaç, he def ve prog ram fark lı bo -
yut ta, da yat ma ve uy gu la ma lar da ona gö re ger çek le şi yor. Ya pı lan -
la rın or tak ya nı ol mak la be ra ber ara da ki fark ve ay rım gö rül me li.
Düş man Di yar ba kır’da hiç bir şey de sı nır ta nı ma mış, ken di ni diz -
gin le mek için önü ne bağ la yı cı hiç bir sı nır koy ma mış, her uy gu la -