dıyarbakır zındanı

167
sak la rın ök sür me le ri nin ara mız da bir ha ber leş me ara cı ol du ğu nu
öne sür dü ler!.. Ök sü ren ar ka da şın ya ka sı na ya pı şıp, “ni ye ök sür -
dün? Ki me ne me saj ver din?” di yor lar dı. “Has ta ol du ğum için ök -
sür düm” den me si hiç bir şe yi çöz mü yor du. Gel de ni ye ök sür dü ğü -
nü is pat la!
- Ko nuş ma ya sa ğı nın hüc re ler kıs mın da ki uy gu la ma ça ba la rı nı
bi raz da ha an la tır mı sın?
- Gar di yan lar sık sık “çıt çık ma sın!..” em ri ni yi ne ler di. Bir fı sıl tı
işit tik le rin de ce za lan dır ma he men pe şin den ge li yor du. O an uy gun
gör dük le ri “ce za”lar la, “suç iş le yen le ri”, ba zen salt ko nu şa nı, ba zen
o hüc re de ki le ri, ba zen de her ke si bir den ce za lan dı rır lar dı. Bir fı sıl tı,
bir ses duy duk la rın da “ko ğuş, ni ye ses çı kı yor? Da yak dü ze ni al!”
di ye rek bü tün hüc re le ri iş ken ce den ge çi rir ler di. Ar dın dan, “bu öğün
–ya da bu gün– si ze ye mek ya sak” gi bi ek ce za lar ve ri lir di. Ba zen de
eğer ko nu şan lar “su çüs tü” ya ka lan mış sa iş ken ce ler den ge çi ri lir di,
ya da on la rın hüc re sin de ki le rin hep si he def le nir di. Gar di yan lar sık
sık giz li ce hüc re ön le rin de ge ze rek ses siz, fı sıl tıy la, giz li ce ko nu şa nı
ya ka la ma ya ça lı şır dı. Ör ne ğin; sa bah kah val tı sı sı ra sın da, marş söy -
le me işi baş la ma dan ön ce, o ses siz lik te bir kaç gün üs tüs te ya pı lan
böy le giz li din le me ler de 2. kat 8. hüc re ya ka yı ele ver di! Bu ra da
Meh di Za na, Zül fi kar Tak, S. Gün ye li’nin de bu lun du ğu beş ki şi ka -
lı yor du. Ara la rın da fı sıl tıy la ko nu şur lar ken giz li ce din le yen gar di -
yan ca “su çüs tü” ya pıl dı(!) Ko nuş ma ya sa ğı kat lar ara sı, hüc re le ra ra -
sı de ğil, hüc re iç le ri ne ka dar uza nıp bi ra ra da ka lan in san la rın ya nın -
da kiy le ko nuş ma ma sı nok ta sı na ka dar var dı rıl mış tı. Ta bii so run sa -
de ce ko nuş ma ya sa ğıy la sı nır lı de ğil di.
Ko nuş ma ya sa ğı nın göl ge sin de
ha zır la nan ha in bir komp lo:
“Hay ri Dur muş iti raf çı ol du!…”
- 200 ki şi nin bu lun du ğu bir ko ğuş ta, gü nün yir mi dört sa a tin de
in san la rın tek ke li me ko nuş ma ma sı nı sağ la ma ya ça lış mak, dev le -