dıyarbakır zındanı

163
ken di si ni de net le yen bir ta kım fak tör ler ta şı yor… Hüc re ler kıs -
mın da ise, her hüc re nin ko ri do ra ba kan yü zün de de mir par mak lık -
lar var dır. Hüc re le rin kar şı sın da ki du var da gö zet le me de lik le ri bu -
lu nur, o de lik ler den hüc re le rin içi sü rek li gö zet le ni yor du. Ay rı ca
hüc re le rin önün de bir met re enin de bir ko ri dor var, gar di yan lar
ora da sü rek li ge zi yor du. Ko ğuş la rın ka pı ve maz gal la rın dan içe ri si
nö bet çi ler ce sü rek li gö zet le ni yor…
- Ko ğuş lar da ve hüc re ler de bü yük bir gö zal tı ya şa nı yor ya ni…
- Evet… Su bay lar da ay rı ca nö bet çi le ri göz lü yor, de net li yor; zul -
mün nö bet çi li ğin de “kay tar ma var mı yok mu” an la mak is ti yor. De -
net le me işi ya şa ma ya yıl mış, ko ğuş iç le ri ne de ğin uzan mış. Giz li
yön tem le ri nin ya nın da ko ğuş lar da tu tuk lu lar dan nö bet çi ler de var.
Ge ce le ri iki şer sa at aray la nö bet tu tu lu yor. Ay rı ca is pi yon cu la rın ol -
du ğu nu da söy le miş tik. Ko ğuş la ra is pi yon cu lar yer leş ti ri li yor, ki ba zı
ko ğuş lar da ar tık ken di le ri ni sak la ma ge re ği bi le duy ma ya cak den li
fu tur suz la şı yor, açık tan is pi yon cu luk ya pı yor lar. Ko ğuş ta ki ler bun la -
rın is pi yon cu luk yap tı ğı nı, bil gi ver di ği ni bi li yor ve is ter is te mez bu
du ru ma gö re ken di le ri ni ayar la mak zo run da ka lı yor lar. Ay rı ca ge ce
nö bet çi le ri nin nö bet le ri sı ra sın da “vu ku at var!” ya da “vu ku at yok”
di ye rek gar di yan la ra ver dik le ri ra por lar var. Nö bet çi le rin, ku ral la ra
ay kı rı dav ra nan la rı bil dir me le ri zo run lu lu ğu ge ti ril miş. Ama ge nel de
nö bet çi le rin ço ğu bu nu yap ma sa lar da, yi ne de ge liş ti ri len de net le me
me ka niz ma sı nın bir fak tö rü ola rak işa ret et mek ge re ki yor. Kı sa ca sı
hem nö bet, hem is pi yon cu la rın du ru mu, hem gö zet le me de lik le ri,
maz gal lar ve hem de as ker le rin is te di ği sa at te is te di ği ko ğu şa gi rip
çık ma sı nın ge tir di ği avan taj lar baş lı ba şı na ya şa mın her yö nü nü de -
net le ye bi len bir me ka niz ma ya rat ma la rı nı sağ la dı.
- Pe ki si zin ko ğuş lar ara sı iliş ki le ri niz olu yor muy du? İda re nin
ya sak la ma sı na rağ men bir bi çim de iliş ki kur ma yön tem le ri ge liş -
tir miş miy di niz?
- Di re ni şin ol du ğu dö nem ler de iliş ki kur ma nın ko şul la rı tü müy le
or ta dan kal dı rıl mış tı. Biz hüc re de ki ler için he le hiç yok tu. Ke sin lik le
dı şa rı çı ka rıl mı yor duk. An cak mah ke me ye gi diş ge liş ler de di ğer ko -
ğuş lar da ge len ler le ay nı ara ba ya bin di ril me gi bi bir fır sat olur sa on -