dıyarbakır zındanı
dıyarbakır zındanı dıyarbakır zındanı
161 ler. 4. kat ta di re nen ar ka daş lar, 1. kat ta ölüm oru cun da olan lar, or - ta da da ku ral la ra uyan lar var. İlk ön ce yu ka rı ya çı kıp, kü für ve ha - ka ret ler yağ dır dı, ar ka daş lar hüc re le rin den çı ka rı lıp dö vül dü, on - dan son ra da alt ka ta in di ler. - Sar hoş ça do la şı yor lar ve her is te dik le ri ni tam bir key fi lik için - de ya pı yor lar, öy le mi? - Sar hoş, sal la nı yor, ayak ta zor du ru yor… Ölüm oru cun da olan ar - ka daş la rın hüc re le ri ne gir me den, ka pı ön le rin de kü für ve ha ka ret ede rek bu lun du ğu muz hüc re ye ka dar gel di ler. Bi zim ora da bir tar tış - ma çık tı. A. Ba yar, “si zin ka fa nız ça lış mı yor! Siz hiç bir şey bil mi yor - su nuz!” gi bi sin den bir şey ler söy le di. Biz de ne yap tı ğı mı zı iyi bil di - ği mi zi söy le dik. - Mü dür si ze ne de miş ti de ho şu na git me yen ya nıt lar al dı? - “Ke ma liz mi bil mi yor su nuz. Ko mü nis tiz di yor su nuz, ko mü niz mi de bil mi yor su nuz…” gi bi şey ler. Biz de, “ko mü niz mi de, ke ma liz mi de bi - li yo ruz. Bu yo lu bi linç li seç tik ve bu yol da yü rü ye ce ğiz” de dik. Bu nu haz me de me di. Hüc re ka pı sı nı aç tır dı, Rı za ta kat sız düş müş ve ka pı nın önün de yü züs tü uzan mış tı. A. Ba yar tek me si ni olan ca hız la Rı za’nın yü zü ne sa vur du. Son ra da tek tek he pi mi zi yum ruk la ma ya, tek me le - me ye baş la dı. Ke mal ayak ta du ra mı yor, ye re dü şü yor du. İki gar di yan onu kal dı rı yor, ayak ta tu tu yor, Ba yar da yum ruk lu yor du. Elin de bir fe ner var dı; bü yük çe bir şey di. Ar ka kıs mıy la ka fa mı za, ne re miz rast - ge lir se vu ru yor du. Ya rım sa at ka dar böy le dö vül dük. Ama hır sı nı ala - ma dı, ya tak la rı mı zı, el bi se le ri mi zi al ma la rı nı em ret ti, al dı lar… 35-40 gün dür ölüm oru cun da ol ma mı za rağ men biz le ri el bi se siz, bat ta ni ye - siz, ya tak sız, çıp lak be ton da bı rak tı lar. Uzun sü re böy le git ti… O ge - ce ki bas kın da ya nın da ki ler de sar hoş tu. Ey lül son ra sı sü reç te ida re nin tu tuk lu la ra ba kış açı sı ve iz le di ği po li ti ka lar üze ri ne - İda re ko ğuş lar ara sı iliş ki le ri ve ko ğuş içi ya şa mı na sıl de net - li yor du, yön tem le ri ne ler di?
162 - Di re niş sü re sin ce ku ral la ra uyan ko ğuş la ra ağır bir yö ne lim ya - şan ma dı… Ye mek du a sıy la, zi ya re te gi der ken kol uza tıl ma sıy la, gün - de bir iki marş söy let mey le, bi raz yü rü yüş yap tır may la ye ti nil di. Bü - tün do ğal, sos yal, kül tü rel ih ti yaç la rın de ne tim al tı na alın ma sı, ya sak - lan ma sı, ağır iş ken ce ler le gü nün yir mi dört sa a ti nin dol du rul ma sı he - nüz yü rür lü ğe ko nul ma mış tı. Di re niş sür dü ğün den, tes li mi ye ti çe kim mer ke zi ha li ne ge tir me ça ba la rı var dı. İda re di re ni şi ce za e vin de bir bü tün ola rak kır dık tan son ra, bu de fa da ha per va sız ca ko ğuş la ra yö - nel me ye baş la dı. Ya sak lar bir bi ri pe şi sı ra ge li yor du. Ga ze te yi kes me - den çay ya sa ğı na, ye mek kıs ma, marş ade di ni, “eği tim” sü re si ni ar tır - ma, gi de rek ide o lo jik-dü şün sel de ğer le re yö nel me, ha ka ret, si ya si kim li ğin dü şü rül me si ne yö ne lik sal dı rı la ra ka dar tır man dı… Öy le bir nok ta ya ge lin di ki, ya şam, gü nün yir mi dört sa a ti ida re ta ra fın dan de - net le nir, be lir le nir ol du. Tu tuk lu sa ba hın erin de kal kı yor; traş ol mak zo run da dır, aç lık, su suz lu ğa rağ men sa yım dü ze ni ne ge çi yor, mar şa baş lı yor, sa yı mı ve ri yor, sa yım dan son ra öğ le ne ka dar tek rar marş; öğ le den son ra ak şa ma ka dar –tu tuk lu lar ha va lan dır ma ya çı ka rı lıp eği ti me alın ma dı ğı sü re için de da hi– ko ğuş ve ya marş so rum lu su de - ne ti min de ko ğuş için de ye rin de sa ya rak as ke ri dü zen de marş söy lü - yor lar… İzin siz tu va le te gi de me me, otu ra ma ma, si ga ra içe me me ya - şa nı yor. Ku ral la rın ih la li nin açı ğa çık ma sı du ru mun da, ör ne ğin marş söy le me sı ra sın da, gö zet le me de li ğin den iki tu tuk lu nun ara la rın da ko nuş tu ğu nun gö rül me si ha lin de bü tün ko ğuş iş ken ce den ge çi ri li yor, ye mek ce za sı ve ri li yor, sü rün dü rü lü yor, ran za al tı ya pı lı yor, dü şür - mek için özel lik le ko ğuş so rum lu la rı da ha faz la he def le ni yor. Bü tün ce za e vin de ko ğuş so rum lu la rı nın ida re ce atan ma sı ve on la ra is pi yon - cu lu ğun da ya tıl ma sı, ko ğuş ta olan bi ten her şe yin on lar dan öğ re nil - mek is ten me si söz ko nu su… - Ko ğuş içi ya şam na sıl de net le ni yor du? Pen ce re ler den, ka pı maz gal la rın dan, her anı, her da ki ka yı iz le ye bi li yor lar mıy dı? - Bu de net le me yön tem le ri var… Gö zet le me de lik le rin den as - ker ler nö bet le şe içe ri yi gö zet le ye bi li yor lar. Bu nun dı şın da uy gu la - ma la rın ken di si, ken di için de bir de net le me me ka niz ma sı nı ge ti ri - yor. Öy le bir ayar la nı yor ki her şey, o uy gu la ma nın için de ken di
- Page 112 and 113: 111 nın sı nır ta nı ma dı ğ
- Page 114 and 115: 113 - Evet, bu ra da ki tu tum la r
- Page 116 and 117: 115 ruz…” gi bi şey ler söy l
- Page 118 and 119: 117 san’da baş la dı. Du ruş m
- Page 120 and 121: 119 kez da ha tüm hış mıy la he
- Page 122 and 123: 121 nık ol ma mız, on la rın ç
- Page 124 and 125: 123 lem de çok önem li dir. Bu nu
- Page 126 and 127: 125 şe hit le ri mi zi, ge nel de
- Page 128 and 129: 127 mah ke me ye gi dip ge len ar k
- Page 130 and 131: 129 den le ri var dı. Ob jek tif v
- Page 132 and 133: 131 ulu sal bas kı da var dı. Dev
- Page 134 and 135: 133 Hay ri, dö ne mi, ya şa nan l
- Page 136 and 137: 135 jik-po li tik hat ve pra tik tu
- Page 138 and 139: 137 rim ci le rin bağ lı kal ma s
- Page 140 and 141: 139 le mek is ti yo ruz: Eğer bir
- Page 142 and 143: 141 man be lir le yi ci ol ma ro l
- Page 144 and 145: 143 - Öy le bir dö nem di o… Bi
- Page 146 and 147: 145 şa ra mı yor du. Al dı ğı
- Page 148 and 149: 147 Bu güç le di re ni şi ba şa
- Page 150 and 151: 149 on la ra yap tı rım la ra uyu
- Page 152 and 153: 151 pak la nıp ka pı kul lu ğu y
- Page 154 and 155: 153 tun da ara ma lar da ya ka lat
- Page 156 and 157: 155 ce za e vin de olup bi ten le r
- Page 158 and 159: 157 - Sa nı rım 1981 yı lı nın
- Page 160 and 161: 159 - Dil den çok de ne tim ve di
- Page 164 and 165: 163 ken di si ni de net le yen bir
- Page 166 and 167: 165 yaz gı lar or tak… On la ra
- Page 168 and 169: 167 sak la rın ök sür me le ri n
- Page 170 and 171: 169 bü yük me sa fe ka te dil mi
- Page 172 and 173: 171 - Hay ri hüc re sin den alı n
- Page 174 and 175: 173 bir ya şa mın; ye ni ve soy l
- Page 176 and 177: 175 miş ki, duy gu la rın yo ğun
- Page 178 and 179: 177 çe şit li ce za ev le rin de
- Page 180 and 181: 179 Kad ro la rı mı zın, kit le
- Page 182 and 183: 181 - Sö zü nü et ti ğin tüm b
- Page 184 and 185: 183 lar dı. Böy le yar dım laş
- Page 186 and 187: 185 ni bu so ru ya yü zey sel bir
- Page 188 and 189: 187 ma da sı nır sız, en uç nok
- Page 190 and 191: 189 per va sız dav ra nı yor du.
- Page 192 and 193: 191 ce le rin psi ko lo ji siy le c
- Page 194 and 195: 193 yor du. Ye ni ge len ler ko ğu
- Page 196 and 197: 195 güç lü bir si ya si or tam l
- Page 198 and 199: 197 Hep si ad li mah kum sta tü s
- Page 200 and 201: 199 lı yor du. Ba zı la rı nı E
- Page 202 and 203: 201 ve gü zel lik ge rek ti ren i
- Page 204 and 205: 203 İs pi yon cu luk tan şe hit l
- Page 206 and 207: 205 ma dö ne min de de yay gın ol
- Page 208 and 209: 207 le me ye cek le ri yö nün de
- Page 210 and 211: 209 - Ta cet tin Arat… - Böy le
161<br />
ler. 4. kat ta di re nen ar ka daş lar, 1. kat ta ölüm oru cun da olan lar, or -<br />
ta da da ku ral la ra uyan lar var. İlk ön ce yu ka rı ya çı kıp, kü für ve ha -<br />
ka ret ler yağ dır dı, ar ka daş lar hüc re le rin den çı ka rı lıp dö vül dü, on -<br />
dan son ra da alt ka ta in di ler.<br />
- Sar hoş ça do la şı yor lar ve her is te dik le ri ni tam bir key fi lik için -<br />
de ya pı yor lar, öy le mi?<br />
- Sar hoş, sal la nı yor, ayak ta zor du ru yor… Ölüm oru cun da olan ar -<br />
ka daş la rın hüc re le ri ne gir me den, ka pı ön le rin de kü für ve ha ka ret<br />
ede rek bu lun du ğu muz hüc re ye ka dar gel di ler. Bi zim ora da bir tar tış -<br />
ma çık tı. A. Ba yar, “si zin ka fa nız ça lış mı yor! Siz hiç bir şey bil mi yor -<br />
su nuz!” gi bi sin den bir şey ler söy le di. Biz de ne yap tı ğı mı zı iyi bil di -<br />
ği mi zi söy le dik.<br />
- Mü dür si ze ne de miş ti de ho şu na git me yen ya nıt lar al dı?<br />
- “Ke ma liz mi bil mi yor su nuz. Ko mü nis tiz di yor su nuz, ko mü niz mi de<br />
bil mi yor su nuz…” gi bi şey ler. Biz de, “ko mü niz mi de, ke ma liz mi de bi -<br />
li yo ruz. Bu yo lu bi linç li seç tik ve bu yol da yü rü ye ce ğiz” de dik. Bu nu<br />
haz me de me di. Hüc re ka pı sı nı aç tır dı, Rı za ta kat sız düş müş ve ka pı nın<br />
önün de yü züs tü uzan mış tı. A. Ba yar tek me si ni olan ca hız la Rı za’nın<br />
yü zü ne sa vur du. Son ra da tek tek he pi mi zi yum ruk la ma ya, tek me le -<br />
me ye baş la dı. Ke mal ayak ta du ra mı yor, ye re dü şü yor du. İki gar di yan<br />
onu kal dı rı yor, ayak ta tu tu yor, Ba yar da yum ruk lu yor du. Elin de bir<br />
fe ner var dı; bü yük çe bir şey di. Ar ka kıs mıy la ka fa mı za, ne re miz rast -<br />
ge lir se vu ru yor du. Ya rım sa at ka dar böy le dö vül dük. Ama hır sı nı ala -<br />
ma dı, ya tak la rı mı zı, el bi se le ri mi zi al ma la rı nı em ret ti, al dı lar… 35-40<br />
gün dür ölüm oru cun da ol ma mı za rağ men biz le ri el bi se siz, bat ta ni ye -<br />
siz, ya tak sız, çıp lak be ton da bı rak tı lar. Uzun sü re böy le git ti… O ge -<br />
ce ki bas kın da ya nın da ki ler de sar hoş tu.<br />
Ey lül son ra sı sü reç te ida re nin tu tuk lu la ra<br />
ba kış açı sı ve iz le di ği po li ti ka lar üze ri ne<br />
- İda re ko ğuş lar ara sı iliş ki le ri ve ko ğuş içi ya şa mı na sıl de net -<br />
li yor du, yön tem le ri ne ler di?