dıyarbakır zındanı
dıyarbakır zındanı dıyarbakır zındanı
127 mah ke me ye gi dip ge len ar ka daş la ra çok da ha vah şi ce bir yö ne lim söz ko nu suy du. Sor gu aşa ma sın da biz de ora ya alın mış tık, vah şi iş - ken ce le rin, so ğu ğun, aç lı ğın da ha yo ğun ola rak kıs ka cın day dık. Di re ni şi sür dü rü yo ruz. “Türk lük an dı” gi bi şey le ri ka bul et me, ku - ral la ra uy ma yok, tes lim alı na bil miş de ği liz. - Ge ri de ka lan bö lüm de, 36’nın gö zal tın dan ge len ler için kul la - nıl dı ğı nı söy le miş tin. On lar için du rum ne dir? - On lar için du rum “ce hen ne min dip kö şe si ni boy la mak”tır! Uy - gu la ma la rı uzun boy lu an lat ma yı son ra ya bı ra kı yo rum, şim di lik ve - re ce ğim şu ör nek du rum la rı hak kın da bir fi kir edin me ye ye te cek tir: Bir ge ce ya rı sıy dı. Ce za e vi ne ye ni gel miş bir gru bu kal dık la rı hüc - re le rin ka pı la rı nı açıp 2. kat ara ko ri do ru na al dı lar. Ben, 2. kat 2. hüc re de kal dı ğım için, ara ko ri do ru kıs men de ol sa gö re bi li yor dum. Ora ya in di ri len ler on ki şi ka dar dı. Hep si ni çı rıl çıp lak soy du lar. Ve alt kat ta ki sa lo na gö tür dü ler. Hüc re bö lüm le riy le il gi le nen Mev lüt is min de fa şist bir ça vuş var dı. Ya nın da ki gar di yan lar la ye ni ge len gru ba yü rü yüş yap tır ma ya baş la dı. O la ğım su yu için de “yat, kalk, sü rün” ko mut la rıy la her şe yi yap tır dı lar. Çok il ginç tir; in san gö rüp ya şa ma dan ina na mı yor, nor mal ko şul lar da an la tıl sa ina nı la cak gi bi de ğil as lın da. O güç lü bün ye le riy le as ker ler, jop la rı nı olan ca hız la çıp lak ve ıs lak be den le re in di ri yor lar dı. Hiç bi ri, dö vü len ler den en kü çük inil ti bi le çı kar mı yor! Do ğal ola rak vü cut et, ke mik ve si nir - den oluş muş can lı bir ya pı… Tep ki gös ter me si ge re kir… - O in san lar ses çı kar ma mak la bir an lam da di ren miş mi olu yor - lar? - Ha yır… Adam lar za ten za val lı, içe ri ye ye ni düş müş, şaş kın lar ve her şe ye ka yıt sız şart sız uyu yor lar. On la ra, “ba ğır ma ya cak sın, ses çı kar ma ya cak sın!” ko mu tu ve ril di ği için ba ğır mı yor lar dı. Çün - kü ba ğı ran em ri çiğ ne miş sa yı lı yor; da ha be ter edi yor lar… Ses siz - lik le ri bu kor ku nun so nu cu! Ve ri len em ri çiğ ne me kay gı sı nın, kor - ku nun bo ğa za yum ruk gi bi otur ma sı nın sağ la dı ğı bir ses siz lik bu. O pis li ğe be len miş, kan-re van için de kal mış bu in san la ra el bi se le - ri ni giy dir tip hüc re le ri ne at tı lar. Ye ni ge len ler için 36 iş te bu dur… - İs ter sen di re niş sü re ci nin na sıl so nuç lan dı ğı na ge çe lim…
128 - Evet… Di re niş de vam et ti, ar tık 1981 Ma yıs’ının son la rın da - yız. Di re nen ler den dö kül me ler de sü rü yor. İra de si kı rı lan ve di re - ni şi gö tür me yen ey le mi bı ra kı yor. Sa yı mız azal dı, dar bir kad ro gru bu di re ni yor. Bu sı ra lar da ba zı la rı mız da şu ka nı oluş tu: “Bu kad ro, bu ya pıy la di re ni şi gö tü re me yiz, so nuç ala ma yız. Böy le gö tü - rüp tah rip ol mak tan sa, da ha sağ lık lı bir ka fay la du ruş ma la ra gi - de riz.” Ki, baş tan be ri si ya si sa vun ma yap ma yı önü mü ze koy muş - tuk. Ko ğuş tay ken, mah ke me ler baş la ma dan, id di a na me ler gel me - den, si ya si ola rak ne ler le suç la na ca ğı mı zı az çok bil di ği miz için Hay ri ve Maz lum la rın sa vun ma ha zır lık la rı var dı. 600 say fa lık bir sa vun ma ha zır la mış lar dı, ek sik lik ler ise id di a na me gel dik ten son ra ta mam la na cak tı. Ya ni ola ya cid di yak la şı yor duk. Düş man da bu - nun far kın day dı. Mah ke me ye ver di ği miz önem den ötü rü “du ruş - ma la ra çı kar, bir ne fes alı rız, so luk la nı rız, ay rı ca ar ka daş la rın için de olu ruz” dü şün ce si nin ya nın da, esas ola rak di re ni şin bu ha - liy le so nuç ge tir me si yö nün de ki inan cı mız za yıf la mış tı… Öz ce si, o nok ta dan son ra da ha ile ri si ne gö tür me dik, ye nil gi nin kah re di ci acı zeh ri ni tat tık. Ku ral la ra uy ma yı ka bul et me miz den son ra, oni ki ki şi lik bir grup di re ni yor du. Bu ar ka daş lar 36’ya alın dı. Di re nen in san la rın böy le si ne kü çük bir ra ka ma in di ğin den, düş man di re ni şi tüm den bi tir mek için çok da ha vah şi ce dav ra nı yor du. Biz den üçdört gün son ra bu son grup da tes lim ol du. Ve Di yar ba kır Zin da - nı’nda 1981 Ma yıs’ının son la rın da di re ni şi miz bit ti, ye nil dik… - Bu Ma yıs so nu, “tes li mi yet dö ne mi” di ye ad lan dır dı ğı nız dö - ne min baş lan gı cı mı olu yor? - Evet… 1981 ye nil gi si nin ne den le ri, ye nil gi de PKK ve di ğer si ya set le rin ro lü üze ri ne - 1981 Ma yıs’ın da ya şa nan ye nil gi nin siz ce iç sel ve dış sal ne - den le ri ne ler di? - Di re ni şi mi zin ye nil giy le so nuç lan ma sı nın ta bii ki, de ği şik ne -
- Page 78 and 79: 77 ği ni, ide o lo ji ve po li ti
- Page 80 and 81: 79 en kat la nıl maz zor luk lar p
- Page 82 and 83: 81 No lu’ya gö tür dü ler. Maz
- Page 84 and 85: 83 de ğil, an cak mev cut fa şist
- Page 86 and 87: 85 po li ti ka la rı nın bu lun m
- Page 88 and 89: 87 len me ya rat mış ol say dık,
- Page 90 and 91: 89 mek ge re kir? Yö ne lim le ri
- Page 92 and 93: 91 - Evet… 1 No lu ce za e vin de
- Page 94 and 95: 93 - Yer le şik bir tem sil ci lik
- Page 96 and 97: 95 - Şu nu söy le ye bi li riz: D
- Page 98 and 99: 97 grup lar böy le bir ey le mi ka
- Page 100 and 101: 99 Di yar ba kır As ke ri Ce za e
- Page 102 and 103: 101 koy duk ça adam lar tah rik ol
- Page 104 and 105: 103 in san ka tıl mış tı. Ay r
- Page 106 and 107: 105 yı var… Şim di ce za ev le
- Page 108 and 109: 107 kır’da yer yü zü ne mer ha
- Page 110 and 111: 109 - Di re niş di şe diş sü r
- Page 112 and 113: 111 nın sı nır ta nı ma dı ğ
- Page 114 and 115: 113 - Evet, bu ra da ki tu tum la r
- Page 116 and 117: 115 ruz…” gi bi şey ler söy l
- Page 118 and 119: 117 san’da baş la dı. Du ruş m
- Page 120 and 121: 119 kez da ha tüm hış mıy la he
- Page 122 and 123: 121 nık ol ma mız, on la rın ç
- Page 124 and 125: 123 lem de çok önem li dir. Bu nu
- Page 126 and 127: 125 şe hit le ri mi zi, ge nel de
- Page 130 and 131: 129 den le ri var dı. Ob jek tif v
- Page 132 and 133: 131 ulu sal bas kı da var dı. Dev
- Page 134 and 135: 133 Hay ri, dö ne mi, ya şa nan l
- Page 136 and 137: 135 jik-po li tik hat ve pra tik tu
- Page 138 and 139: 137 rim ci le rin bağ lı kal ma s
- Page 140 and 141: 139 le mek is ti yo ruz: Eğer bir
- Page 142 and 143: 141 man be lir le yi ci ol ma ro l
- Page 144 and 145: 143 - Öy le bir dö nem di o… Bi
- Page 146 and 147: 145 şa ra mı yor du. Al dı ğı
- Page 148 and 149: 147 Bu güç le di re ni şi ba şa
- Page 150 and 151: 149 on la ra yap tı rım la ra uyu
- Page 152 and 153: 151 pak la nıp ka pı kul lu ğu y
- Page 154 and 155: 153 tun da ara ma lar da ya ka lat
- Page 156 and 157: 155 ce za e vin de olup bi ten le r
- Page 158 and 159: 157 - Sa nı rım 1981 yı lı nın
- Page 160 and 161: 159 - Dil den çok de ne tim ve di
- Page 162 and 163: 161 ler. 4. kat ta di re nen ar ka
- Page 164 and 165: 163 ken di si ni de net le yen bir
- Page 166 and 167: 165 yaz gı lar or tak… On la ra
- Page 168 and 169: 167 sak la rın ök sür me le ri n
- Page 170 and 171: 169 bü yük me sa fe ka te dil mi
- Page 172 and 173: 171 - Hay ri hüc re sin den alı n
- Page 174 and 175: 173 bir ya şa mın; ye ni ve soy l
- Page 176 and 177: 175 miş ki, duy gu la rın yo ğun
127<br />
mah ke me ye gi dip ge len ar ka daş la ra çok da ha vah şi ce bir yö ne lim<br />
söz ko nu suy du. Sor gu aşa ma sın da biz de ora ya alın mış tık, vah şi iş -<br />
ken ce le rin, so ğu ğun, aç lı ğın da ha yo ğun ola rak kıs ka cın day dık.<br />
Di re ni şi sür dü rü yo ruz. “Türk lük an dı” gi bi şey le ri ka bul et me, ku -<br />
ral la ra uy ma yok, tes lim alı na bil miş de ği liz.<br />
- Ge ri de ka lan bö lüm de, 36’nın gö zal tın dan ge len ler için kul la -<br />
nıl dı ğı nı söy le miş tin. On lar için du rum ne dir?<br />
- On lar için du rum “ce hen ne min dip kö şe si ni boy la mak”tır! Uy -<br />
gu la ma la rı uzun boy lu an lat ma yı son ra ya bı ra kı yo rum, şim di lik ve -<br />
re ce ğim şu ör nek du rum la rı hak kın da bir fi kir edin me ye ye te cek tir:<br />
Bir ge ce ya rı sıy dı. Ce za e vi ne ye ni gel miş bir gru bu kal dık la rı hüc -<br />
re le rin ka pı la rı nı açıp 2. kat ara ko ri do ru na al dı lar. Ben, 2. kat 2.<br />
hüc re de kal dı ğım için, ara ko ri do ru kıs men de ol sa gö re bi li yor dum.<br />
Ora ya in di ri len ler on ki şi ka dar dı. Hep si ni çı rıl çıp lak soy du lar. Ve<br />
alt kat ta ki sa lo na gö tür dü ler. Hüc re bö lüm le riy le il gi le nen Mev lüt<br />
is min de fa şist bir ça vuş var dı. Ya nın da ki gar di yan lar la ye ni ge len<br />
gru ba yü rü yüş yap tır ma ya baş la dı. O la ğım su yu için de “yat, kalk,<br />
sü rün” ko mut la rıy la her şe yi yap tır dı lar. Çok il ginç tir; in san gö rüp<br />
ya şa ma dan ina na mı yor, nor mal ko şul lar da an la tıl sa ina nı la cak gi bi<br />
de ğil as lın da. O güç lü bün ye le riy le as ker ler, jop la rı nı olan ca hız la<br />
çıp lak ve ıs lak be den le re in di ri yor lar dı. Hiç bi ri, dö vü len ler den en<br />
kü çük inil ti bi le çı kar mı yor! Do ğal ola rak vü cut et, ke mik ve si nir -<br />
den oluş muş can lı bir ya pı… Tep ki gös ter me si ge re kir…<br />
- O in san lar ses çı kar ma mak la bir an lam da di ren miş mi olu yor -<br />
lar?<br />
- Ha yır… Adam lar za ten za val lı, içe ri ye ye ni düş müş, şaş kın lar<br />
ve her şe ye ka yıt sız şart sız uyu yor lar. On la ra, “ba ğır ma ya cak sın,<br />
ses çı kar ma ya cak sın!” ko mu tu ve ril di ği için ba ğır mı yor lar dı. Çün -<br />
kü ba ğı ran em ri çiğ ne miş sa yı lı yor; da ha be ter edi yor lar… Ses siz -<br />
lik le ri bu kor ku nun so nu cu! Ve ri len em ri çiğ ne me kay gı sı nın, kor -<br />
ku nun bo ğa za yum ruk gi bi otur ma sı nın sağ la dı ğı bir ses siz lik bu.<br />
O pis li ğe be len miş, kan-re van için de kal mış bu in san la ra el bi se le -<br />
ri ni giy dir tip hüc re le ri ne at tı lar. Ye ni ge len ler için 36 iş te bu dur…<br />
- İs ter sen di re niş sü re ci nin na sıl so nuç lan dı ğı na ge çe lim…