TEKNOLOJİ MÜHENDİSLİK - Galvanoteknik Yüzey İşlemler ve ...
TEKNOLOJİ MÜHENDİSLİK - Galvanoteknik Yüzey İşlemler ve ...
TEKNOLOJİ MÜHENDİSLİK - Galvanoteknik Yüzey İşlemler ve ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>TEKNOLOJİ</strong> <strong>MÜHENDİSLİK</strong><br />
Bekir EJDER<br />
Teknik Müşavir<br />
ENDÜSTRİYEL TASARIM <strong>ve</strong> EKİPMAN<br />
<strong>MÜHENDİSLİK</strong> HİZMETLERİ<br />
ELEKTRO GALVANİZ TESİSLERİ<br />
SICAK GALVANİZ TESİSLERİ<br />
HİGH& LOW CARBON WIRE PRODUCTİON<br />
EQUİPMENT<br />
HOT-DIP GALVANIZING<br />
NEW TECHNOLOGİES<br />
GSM:0532 308 01 09<br />
bekir_ejder@hotmail.com<br />
ELEKOSAL UYGULAMALARI<br />
ELEKTROLYISCHE OXIDATION DES ALUMINUMS<br />
Günümüzde elekosal uygulamalarında uygun yağ alma prosesi kullanılmamakta <strong>ve</strong><br />
elektropolisaj işlemleri yapılmamaktadır. Keçe ile yapılan polisaj işlemlerinde sonra elekosal<br />
<strong>ve</strong> boyama işlemleri yapılmakta <strong>ve</strong> uygun neticeler alınmamaktadır.<br />
Yağı alınmış, yüzeyi elektropolisaj işlemi ile aynı parlaklığı sağlanmış alüminyum<br />
malzemeler üzerinde elekosal <strong>ve</strong> boyama proseslerinde süper neticeler alınmaktadır.<br />
Enerji, kimyasal, arıtma <strong>ve</strong> işçiliklerin pahalı olduğu bir dönemdeyiz. Dünya<br />
standartlarına uygun teknolojilerin kullanıldığı üretim hatlarında, çok seri <strong>ve</strong> ucuz maliyet<br />
sağlanabilmektedir.<br />
BU YAZIM ELEKOSAL SEKTÖRÜNE VE ÇALIŞANLARINA SUNULUR<br />
YAPILACAK İŞLER<br />
1- ALKALİ YAĞ ALMA PROSESİ<br />
Alüminyum malzemelerin üretim aşamasında kullanılan yağlar <strong>ve</strong> mazot v.s. gibi<br />
temizlemesinde kullanılır. 70 0 C sıcaklıkta öze bir yağ alma prosesidir. Alüminyum <strong>ve</strong><br />
magnezyumu yemez , bu uygulamalarda kesinlikle kostik kullanılmaz. Çünkü alüminyumu<br />
aşındırır.<br />
2- AKARLI YIKAMA<br />
3-NÖTRLEME<br />
Nitrit <strong>ve</strong> florik asit kullanılan bir prosestir. Alkali yağ alma banyosunda gelen<br />
kimyasalları <strong>ve</strong> silisyum, mangan ihtiva eden alüminyum üzerinde gri <strong>ve</strong> siyah film tabakasını<br />
yok eder.
4-AKARLI YIKAMA<br />
5-ELEKTRO POLİSAJ<br />
Alüminyum malzemeler profil halinde işlenirken oluşan izleri <strong>ve</strong> üretim aşamasında<br />
torna <strong>ve</strong> testere çapakları için kullanılan bir prosestir. D.C. akım uygulamasıyla metalin<br />
anodik olarak çözülmesi sonucu yüzey parlatılmış olur.<br />
Oysa mekanik polisaj (keçe) yüzeydeki pürüzler kazınıp, çukurlara dolmaktadır.<br />
Elektro polisajın amacı. Anodik akım (DC) uygulanmasıyla metal yüzeyindeki tümsek<br />
yerlerin, çukur yerlere oranla hızla çözülmesidir. Güzel bir parlaklık kazanılır.<br />
Böyle bir yüzey üzerine yapılan elekosal ayna parlaklığında olur.<br />
6-AKARLI YIKAMA<br />
7-NÖTRLEME<br />
Bu prosesin amacı elektro polisaj banyosundan gelen asidik ortamın nötrlenmesi <strong>ve</strong><br />
kimyasalın elekosal banyosuna taşınmamasıdır.<br />
8-AKARLI YIKAMA<br />
9-ELEKOSAL (ANODİK ASİDASYON)<br />
a-) Anodik asidasyon yapılacak aluminyum malzemeler anoda asılmalıdır. Katot olarak<br />
aluminyum <strong>ve</strong> kurşun plakalar kullanılır. Kurşun plakalar %93 PB, %7Sn olmalıdır.<br />
b-) Kullanılan askılar aluminyum olmalı, katoda dik değil paralel bakmalıdır. İyi bir<br />
kontaklama yapılması lazımdır.<br />
c-) (DC) akım 30-40 volt 1500-200 Amp seçilmelidir.<br />
d-) Anot-katot mesafesi 15-25 cm<br />
e-) Anot-katot oranı ½<br />
f-) sıcaklık 18-22 0 C<br />
10-AKARLI YIKAMA<br />
11- NÖTRLEME<br />
Elekosal banyosunda gelen asidik ortamın , boya prosesine taşınmaması için yapılır.<br />
12-AKARLI YIKAMA<br />
13-BOYAMA
14-AKARLI YIKAMA<br />
15-TESPİT BANYOSU<br />
Elektrolit %20 H2So4 çözeltisidir. Diyonize su kullanılmalıdır. Önce banyonun ¾ üne<br />
su konur. Yavaş yavaş H2So4 katılmalıdır. Soğumayı sağlamak için <strong>ve</strong> banyo çalışırken<br />
H2So4 dibe çökmemesi için Blower’la hava <strong>ve</strong>rilmelidir.<br />
Sıcaklık 22-25 0 C çıktığında kalite bozulur. Bunun için banyonun içi Pb borular<br />
geçirilerek soğutma sağlanmalı sıcaklığı sabit tutmak için su regulatörü kullanılmalıdır.<br />
Banyolar içi tamamen kurşun kaplı <strong>ve</strong>ya Ptfe malzemeden olmalıdır. Alekosal tabakası<br />
oluşurken elektrolide Aluminyum geçer. Yüksek alüminyum miktarı voltajın daha da<br />
yükselmesine daha fazla enerji sarfiyatına <strong>ve</strong> banyonun çok ısınmasına sebep olur.<br />
Banyo analizleri 10-15 günde bir yapılmalı, analize göre eksik olan H2So4 miktarı ila<strong>ve</strong><br />
edilmelidir. Banyodaki Al. ++l miktarı 18-20 gr/lt ulaştığında, banyo yenilenmelidir.<br />
Kullanılan askılar her elekosal işleminden sonra temizlenmelidir.<br />
Boya üreten firmalar istenilen renklerde hazırlar. Bunun için ağzı kapaklı paslanmaz<br />
kazanlar kullanılır. Kullanılmadıkları zaman güneş ışığı <strong>ve</strong> tozdan korunmalıdır. Boya üretici<br />
firmaların <strong>ve</strong>rdiği Ph <strong>ve</strong> ısı değerlerinde çalışılmalıdır.<br />
Elekosal banyolarında kullanılan aluminyum %99,5 saflıkta olmalıdır. Elekosal<br />
kalitesini Al. kimyasal kompozisyonuna bağlıdır.<br />
ELEKTRO POLİSAJ (ELEKTROLİT PARLATMA)<br />
Metaller mekanik olarak keçeler <strong>ve</strong> özel fırçalarla polisaj yapılarak yüzeyleri<br />
parlatıldığı gibi;<br />
1-) Elektrolit proseslerle parlatma (elektro polisaj)<br />
2-) Kimyasal proseslerle parlatma (elektro polisaj)<br />
yapılabilmektedir. Günümüzde yaygın olarak kullanılmayan, bu prosesler kaplama sektörünce<br />
bilinmemektedir.<br />
Oysa A.B. ülkelerinde pek çok firmada uygulanmakta <strong>ve</strong> iyi neticeler alınmaktadır.<br />
Hepimizin bildiği gibi kaplamanın can damarı iyi bir yağ alma prosesidir. Sonraki<br />
aşama istenilen pürüzsüz, parlak <strong>ve</strong> polisaj yapılmış bir yüzeydir. Böyle bir yüzeyde yapılan<br />
kaplama proseslerinde, daha az enerji, daha az işçilik, daha az kimyasal kullanılmaktadır.<br />
Günümüzde enerji, işçilik <strong>ve</strong> kimyasal fiyatları ele alındığında maliyetler uygulamayı<br />
yapan firmalara düşük maliyetler sağlamaktadır.
Elle yapılan mekanik polisaj çalışmalarında tam bir hassasiyet sağlanmaz <strong>ve</strong> bazı<br />
makine parçalarına elle polisaj mümkün değildir.<br />
Oysa elektro polisaj prosesleri ile metaller üzerindeki çalışmalarda çok iyi neticeler<br />
alınmaktadır.<br />
1-) Rulman yatağı<br />
2-) Kol saati<br />
3-) Hassas dişler<br />
4-) Çelik <strong>ve</strong> krom profiller<br />
5-) Çelik <strong>ve</strong> krom saclar <strong>ve</strong> teller<br />
6-) Çelik <strong>ve</strong> krom borular<br />
7-) Bakır <strong>ve</strong> prinçten imal edilmiş çeşitli mamuller<br />
8-) Alüminyumdan imal edilmiş menteşe <strong>ve</strong> mobilya aksesuarları<br />
9-) Kromdan mamul banyo aksesuarları<br />
10-) Denizcilikte bilhassa yat sektöründe kullanılan, küpeşte <strong>ve</strong> aksesuarları<br />
11-) Paslanmaz çelikten imal edilen çatal, kaşık, çaydanlık tencere<br />
12-) Sağlık sektöründe kullanılan ameliyat aletleri , ortopedide kırık, çıkıkta vücut içerisinde<br />
kalan protezler<br />
İmal edilen parçaların üzerindeki lehim, kaynak <strong>ve</strong> şekillendirmeden doğan matlık <strong>ve</strong><br />
renk farkı bu özel proseslerle malzemeler üzerinde hiçbir zaman kaybolmayacak bir parlaklık<br />
kazanılır.<br />
Her metal için özel prosesler mevcuttur. Elektro polisajda metaller anoda bağlanır. D.C<br />
uygulaması ile metalin anodik çözülerek, metal üzerindeki tümsek yerlerin, çukur yerlere<br />
oranla hızla çözülmesi<br />
Oysa mekanik polisajda, yüzeydeki pürüzler kazınıp, çukur yerler dolmaktadır. Çukur<br />
yerler aşındırıcı tozlarla dolar. Buda metalin yüzey görünümünü etkiler.<br />
Yalnız ön işlemlerde meydana gelen ezikler <strong>ve</strong> derin çizgiler düzeltilemez.<br />
Elektro Polisaj Uygulanan Prosesler<br />
1-) Alüminyum <strong>ve</strong> alaşımlar<br />
2-) Bakır <strong>ve</strong> alaşımları<br />
3-) Demir, çelik <strong>ve</strong> alaşımları<br />
4-) Krom <strong>ve</strong> nikelli çelikler<br />
5-) Gümüş<br />
6-) Altın
Change language