İndirmek için tıklayınız. - Galvanoteknik.org

Kaplama Banyosu Kontrolü
47. Bu konuda artık herhangi bir sıkıntı yaşanmamaktadır. Çünkü yıllarca önce hidrojen ve oksijen atomlarına göre yapılmış atom
ağırlıkları tablosunun yerine artık karbon atomu esaslı atom ağırlıkları tablosu kullanılmaktadır. Sayfa 22’ deki tablo da karbon
atomuna göre düzenlenmiştir.
48. Bir atomik kütle birimi 1,66x10 –24 gramdır.
49. İzotoplar, bir elementin çok az farklı varyasyonları olup, çekirdeğinde fazladan bir veya birkaç nötron daha bulunur.
50. Bazen molal çözelti deyimiyle karşılaşırsınız. Bir molal çözelti ifadesiyle, bir moleküler ağırlıkta maddenin bir litre saf suda çözündüğü
anlaşılır. Aradaki farka dikkat edin! Molar çözeltide bir litre çözeltide bir mol (moleküler ağırlığın kısaltması) çözünürken, molal
çözeltide bir litre saf suda çözünmektedir. Oldukça benzer olmalarına rağmen ikisi aynı şey değildir. Molal konsantrasyon burada
kullanılmayacaktır.
51. Elementlerin iyonik bağ yaparak oluşturduğu bileşiklerde, bu bağ belirli bir moleküler oluşuma izin vermediği için molekül oluşmaz. Bu
tip bileşiklerden bahsederken molekül ağırlığı deyimi yerine formül ağırlığı deyimi kullanılır. Genellikle bu iki deyim aynı anlamda
kullanılır.
52. Normal çözeltiyi tarif etmenin bir başka yolu da gram cinsinden formül ağırlığının iyonun valans sayısına (değerliğine) bölünmesidir.
Mesela, AgNO3 (gümüş nitrat) bileşiğinde gümüş iyonu bir değerliklidir (valanslıdır). Karbonattaki CO3 iyonu iki değerliklidir. Redoks
reaksiyonları gibi bazı reaksiyonlarda bir iyonun valans sayısı değişebilir. Bu gibi durumlarda, o özel reaksiyondaki iyonun normalitesi,
bileşiğin formül ağırlığı valanstaki (değerlikteki) değişime bölünerek bulunur. Bu ince detay için şimdilik kaygılanmanız
gerekmemektedir.
53. Titrant, kimya dilinde bilinmeyeni titre etmek (tanımlamak) için kullanılan kimyasala verilen isimdir.
54. Pipet, tam olarak belli miktardaki sıvıyı doğru şekilde nakletmek için kullanılan cam alettir.
55. pH ve tampon hakkındaki bilgilerinizi tazelemek isterseniz 2. Ders’ e göz atın.
56. Aynı katotta olduğu gibi, eğer bir reaksiyon Faraday Kanunu’ nun gerektirdiği yükü sağlayamıyorsa bir başkası onun yerini alır.
57. Ünlü bir elektrokimyacının dediği gibi, “Katot anotta ne olduğunu bilmez.” Belli bir süre için bu doğrudur, fakat günümüzde yüksek hızlı
kaplamalar ve türbülanslı karıştırmadan dolayı katot anotta olanlardan daha kısa sürede etkilenmektedir.
58. Bir kez kullanımlık kağıt yöntemi ile ölçülen pH, elektrometrik pH metre ile ölçülenden 0,5 pH daha yüksek çıkar. Bunun nedeni renk
reaksiyonunun doğasından ileri gelir. Bu kağıt şeritler elektrometrik pH okuması ile artık düzeltilmiştir.
59. Kapilar (ince kılcal boru) yüksekliği yöntemi bir başka yöntem olup burada anlatılmayacaktır.
60. Bütün kaplama işleri düşünerek yapmayı gerektirir. Fakat kirlenme kontrolünde daha farklı ve yabancı durumla karşılaşıldığından
daha fazla gayret sarfetmeniz gerekir.
61. Kaplamada banyo bir kez kötü gitmeye başladığında %100’ e doğru artar. Burada ise bunu engelleyerek %100 iyi kaplama yapmanız
için gereken şeyler anlatılmaktadır.
62. Eğer kaplama tesisinde yönetici konumuna gelirseniz çalışanlarınızın şikayetlerini dikkate almalısınız.
63. Bazen bu doğal işleme kafasının dikine giden bir kaplamacı da yardımcı olur.
64. Hava karıştırması sağlamak için sıradan hava kompresörleri kullanılmamalıdır. Bunlar, en iyi filtreler de kullanılsa kaplama veya
durulama banyosuna yağ püskürtür. Yalnızca bu iş için özel olarak imal edilmiş, havanın yağ ile temas etmediği (fan tipi) kompresörler
kullanılmalıdır.
65. Zararlı maddeler yüzünden nikel kaplamanın yapısında oluşan gerilme nedeniyle. Bazı hayvan formunda canlı kirleticilerin de yapısal
gerilmeye neden olduğu gözlenmiştir.
66. İnsan vücudunun da yaklaşık %70’ i sudan oluşur.
67. Joseph B. Kushner ve Arthur S. Kushner, Water and Waste Control For The Plating Shop, 3. Basım, Hanser-Gardner Yayınevi.
68. Sıcak banyolardaki buharlaşma işlemi ile.
69. Az miktarda doğal, işlenmemiş su. Aksi kanıtlanmadıkça kaplama tesisi için bütün sular kötü su olarak kabul edilir.
70. Süt ve bal örneğini hatırlayın.
71. Askıya tam dikkat gösterldiğinde bunlardan çoğu engellenebilir.
72. Daha önce düşünmemiş olsanız biler, aynısını su için de yapmalısınız. Analiz ettirin!
73. Bu dersin önceki bölümlerine ve 2. Ders’ e bakın.
74. Kaplama banyolarının analizinde polarografi kullanılması hakkında daha detaylı bilgi edinmek isterseniz EG&G Princeton Applied
Research (Uygulamalı Araştırma) Laboratuvarı’ ndan uygulama notları ve tekniklerini de içeren geniş bilgi edinebilirsiniz. Bilgilerin
çoğu ücretsizdir.
Sayfa 48