İndirmek için tıklayınız. - Galvanoteknik.org

Kaplama Banyosu Kontrolü
HULL CELL KABI
Hull Cell kabından daha önce de bahsetmiştik. Şimdi nasıl kullanıldığı ile ilgili bazı bilgiler vereceğiz.
Şekil 22’ de bir Hull Cell kabının şematik görüntüsü gösterilmiştir. Kabın içinde düz bir anot levhası ve
katodun karşısına yerleştirilmiş belli bir açıyla eğik duran düz bir katot levhası vardır. Katot genellikle olduğu gibi
çelikten veya başka metallerden yapılmış olabilir. Test edilecek kaplama çözeltisi küçük bir kaba konur
(genellikle 267 ml.lik olan kap kullanılır) ve akım verilir.
Enerjinin 5 numaralı niteliği uyarınca A noktasındaki akım yoğunluğu B noktasındakinden daha büyüktür ve
bu iki nokta arasında kalan yerlerde akım yoğunluğu A’daki ve B’ deki değerlerin arasındaki tüm akım
yoğunluğu aralığını içerir. Hull Cell Kabı ile birlikte verilen bir cetvel, kaptan geçirilen toplam akım değerine
karşılık A ve B noktalarındaki ve ikisi arasındaki belli noktaların akım yoğunluğu değerlerini gösterir.
Katodun üzerinde genellikle aynı akım yoğunluğuna maruz kalmış yerleri belli eden şeritler veya bölgeler
oluşur.
Bu cihazın çok değerli bir araç olmasının sebebi belli bir aralıktaki akım yoğunluklarında kaplamanın nasıl
yapıldığını bir kerede ve birarada görebilmemize imkan tanımasıdır. Bu şekilde daha hassas gözlem yapılabilir.
Basit bir örnek olarak, nikel kaplamada kullanılan bir banyoda malzemeye bir miktar da bakır kaplandığını
varsayaklım. Kaplanan parçalardan birini banyodan aldınız ve kaplamaya bakır da karıştığını gösteren herhangi
şüpheli bir durumla karşılaşmadınız. Akım yoğunluğunun düşükten yükseğe doğru çeşitli değerler aldığı Hull
Cell kabı katot levhasında, düşük akım yoğunluğu bölgesinde hafif bir kararma olduğunu görebilirsiniz. Böylece
banyoya bakır karışmış olabileceği ihtimalini derhal anlar ve gerekli tedbirleri alırsınız. Normal koşullarda,
banyodan çıkarıp incelediğiniz parça, bakırın tespit edilebilmesine yetecek kadar düşük akım yoğunluğunda
kaplanmış olmayacağından bunun farkına varmayacaktınız. Bu yöntemle kaplamaya bakır karıştığını tespit
etmenin tek yolu, gerekli koşulların oluşup daha yüksek akım yoğunluğu bölgelerinde de bakır kaplanmaya
başlaması olacaktı.
Yeni hazırlanmış ve mükemmel çalışan bir banyodan çekilen hull Cell’ den elde edilen katodun renkli
resmini çekmek iyi bir fikir olur. Daha sonra yapılacak Hull Cell testleri için karşılaştırma yapılacak bir standart
elde edilmiş olur. Aynı zamanda iyi bir pratik yapmış olursunuz.
Hull Cell katodu üzerindeki şeritlerin simgelerini (şeritler siyah beyaz görünümlü verilmiştir) kadmiyum
kaplamanın anlatıldığı derste bulabilirsiniz. Ayrıntılı bilgi ve bu çok faydalı kontrol düzeneği hakkındaki yayınlar
için bu dersin sonundaki referans listesine başvurun.
Şimdilik bu konuda anlatacaklarımız bu kadar. Tıpkı balayına çıkacak oğlunu yaşayabileceği görünmez
tehlikeler hakkında uyaran aşırı korumacı bir babanın yaptığı gibi, kaplamada meydana gelebilecek hatalar
hakkında yaptığımız uyarıları sakın aklınızdan çıkarmayın. Hemen şimdi kaplama yapmaya başlamak
istediğinizden eminim. Bir sonraki derste artık kaplama uygulamalarını gerçekleştirmeye başlayacaksınız.
Uygulama yapmadaki hevesiniz biraz yatıştıktan sonra kaplama hatalarına sebebiyet verebilecek konular
üzerinde biraz kafa yormanızı tavsiye ederim. Bununla beraber bir şeyden eminim ki, kaplamacılıkla bir kez
evlendiğinizde, ondan boşanmak artık size çok zor gelecektir!
Sayfa 39