İndirmek için tıklayınız. - Galvanoteknik.org

Kaplama Banyosu Kontrolü
ÖRNEK 2 : Karışım oranı bilinmeyen sofra tuzu çözeltisinden alınan 10 ml. numunenin ağırlığı 10,707
gr. gelmektedir. Bir litre çözeltide kaç gram sofra tuzu vardır?
Çözüm : Bir litre çözeltinin toplam ağırlığı 10,707 x 100 veya 1070,7 gramdır. Şimdi çizelgeye
bakalım. 10,7 gram ağırlık bir litre çözeltide 107 gram sofra tuzu anlamına gelir. Eğer bilinmeyen tuz
çözeltisinden 2,5 litre varsa, bu çözeltiyi hazırlarken kullanılmış olan tuz miktarı 2,5 x 107 = 267,5 gramdır.
Yukarıda verilmiş olan örnekte tuz konsantrasyonu tespit edilirken örnek tartılıp, daha önceden hazırlanmış
olan çizelgeye bakılır. Çözeltinin hepsindeki toplam tuz miktarını bulmak için konsantrasyon ile tuz çözeltisinin
toplam hacmi çarpılır. Sembollerle ifade edecek olursak;
[gram/litre] x [litre] = Toplam ağırlık (gr.) = Toplam miktar
veya
konsantrasyon x hacim = ağırlık
C x V = W
veya
Çoğu durumda ilgilenilen maddenin konsantrasyonunun bilinmesi yeterli olup, toplam ağırlığının bilinmesine
gerek kalmaz.
Yukarıda anlatılmış olan ağırlık kullanılarak analitik kontrol metodu basit olmasına karşın, fiili tartım işlemi
de beraberinde yapılmak suretiyle daha da basit hale getirilebilir.
Eldeki çözelti veya maddenin ağırlığının aynı hacimdeki saf suyun ağırlığına oranına özgül ağırlık veya
yoğunluk denir. 33 Bir litre çözeltinin toplam ağırlığı ile içerdiği tuz miktarının ağırlığı arasında bir çizelge
oluşturmak yerine, özgül ağırlık – tuz ağırlığı çizelgesi oluşturabiliriz. O halde bir şişe çözeltiyi tartmak yerine
bir hidrometreyi (Şekil 14) uygun hacimde çözeltiye daldırın ve özgül ağırlığı doğrudan aletin üzerinde okuyun.
Sonra da özgül ağırlık veya yoğunluk tablosuna bakarak (bilinen kimyasalların çoğu için bu tip tablolar
hazırlanmıştır) tuz konsantrasyonunu saptayın.
Sayfa 19