İndirmek için tıklayınız. - Galvanoteknik.org
İndirmek için tıklayınız. - Galvanoteknik.org
İndirmek için tıklayınız. - Galvanoteknik.org
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kaplama Banyosu Kontrolü<br />
Birincisi, eğer kaplama çözeltisindeki normalde çökelen küçük parçacıkları filtre etmezseniz bunlar<br />
karıştırmayla tekrar yükselir ve katoda yerleşerek pürüzlü kaplamaya neden olabilirler. Öyle ise, eğer<br />
karıştırmayı artırmak suretiyle üretimi hızlandırmak istiyorsanız, filtrasyon hızının yeterli olmasına dikkat<br />
etmelisiniz. 29<br />
İkincisi, eğer banyoda kirleticiler mevcut ise bunlar karıştırma olmayan veya daha az olan durumdakine<br />
nazaran katoda daha büyük miktarlarda gidecektir. Eğer kirlenmenin kaplama üzerinde zararlı etkisi varsa (ki<br />
genellikle vardır!) elde edeceğiniz kaplama çok kötü olacaktır. Bununla birlikte, biraz sonra ele alacağımız<br />
zararlı kirleticilerin kontrolü konusunda göreceğiniz üzere eğer kirlenme giderilebilir veya kontrol altına alınırsa<br />
bu tehlike ortadan kaldırılmış olur.<br />
Üçüncüsü, bazı hallerde uniform olmayan bir tabaka üretilmiş olabilir. Bu sıkıntı oluşturabilir. Örneğin,<br />
yüzey boyunca türbülanslı akışla akan bir sıvı, yukarısı aşağısından daha ince bir laminar film oluşturur (Şekil<br />
10). 30 Her ne kadar çoğu durumda kalınlık farkı önemsiz olsa da sonuca çok az da olsa etki eder. Bazen kalınlık<br />
farkı önemlidir. Örneğin, karıştırma ses dalgalarıyla yapılıyorsa (genellikle yüksek frekanslı ses dalgalarıyla -<br />
ultrasonik yapılır) 31 çözeltide titreşmeyen, sabit kalan düğüm noktaları oluşur. Eğer bu düğüm noktaları yüzey<br />
işlem yapılan malzemenin yüzeyine yakın ise, bu noktadaki katot filmi diğer yerlerdekinden daha kalın olur ve<br />
sonuç olarak kaplamanın bu düğüm noktalarına denk düşen kısımları diğer kısımlarına nazaran daha koyu ve<br />
yanık olur. Aynı biçimde, pervaneli veya pompa yardımı ile karıştırma uygulanıyorsa, katot filminin uniform<br />
olmamasına bağlı olarak elde edilen kaplama da uniform değil hatalı olur. Hava püskürtmeli karıştırmada “hava<br />
kabarcıklarının” malzeme yüzeyine sürtünmesi kaplama hatalarını artırır. Bu konular kaplama banyolarından<br />
bahsederken gerekli olduğu yerlerde ayrı ayrı ele alınacaktır.<br />
Her olayda, eğer neler olup bittiğini anlarsanız hataları veya karşılaşılabilecek zorlukları engelleyebilirsiniz.<br />
UYARI<br />
Akım yoğunluğu kontrolü ve bileşim (kompozisyon) kontrolü konusuna geçmeden önce bir tavsiye vermek<br />
yerinde olacaktır.<br />
Eğer işe yeni başlamış, henüz kaplamacılık ve yüzey işlemleri öğrenme aşamasındaysanız, hatta deneyimli<br />
bile olsanız, bir kaplama odasına girdiğinizde çalışma sıcaklıklarını, çözelti konsantrasyonlarını veya karıştırma<br />
yöntemlerini bu dersten öğrendiklerinize dayanarak değiştirmeye kalkışmayın. Herhangi bir şey yapmadan önce<br />
normal yöntemle kaplama yapılmakta iken neler olduğunu gözlemleyin ve en önemlisi bunun üzerinde düşünün.<br />
İzleyeceğiniz yolu belirledikten ve problemlerin üzerinde iyice düşünüp öğrendikten sonra, derslerde<br />
öğrendiğiniz bilgiler ve öneriler ışığında banyonun daha iyi çalışması <strong>için</strong> gerekli gördüğünüz ayarlamaları<br />
yapmaya başlayabilirsiniz. Umarım bu uyarıyı yeterince dikkate alırsınız!<br />
AKIM YOĞUNLUĞUNUN KONTROLÜ<br />
2. Ders’ te de öğrendiğiniz üzere, akım yoğunluğunun kontrolü zor bir girişimdir. Çok basit şekilli ve birbirine<br />
benzer parçaların kaplanması hariç, yeteri derecede kontrolün devam ettirilmesinde karşılaşılan güçlüklerin<br />
önlenmesi neredeyse imkansızdır. Bu konuda size en çok faydalı olacak şey, çoğu kaplama banyosunun<br />
oldukça geniş bir akım yoğunluğu sahasında çalışabiliyor olmasıdır. Bu sayede akım yoğunluğundaki<br />
değişimlere kaplamanın sonucuna fazla bir olumsuz etkisi olmadan müsaade edilebilir. Bu durum özellikle<br />
kaplamanın dış görünüşünün önemli olduğu dekoratif kaplamada geçerlidir. Teknik amaçlı yapılan kaplamalarda<br />
ise kaplama kalınlığı da en az kaplama yüzeyi ve özellikleri kadar önemli olduğundan, akım yoğunluğu kontrolü<br />
<strong>için</strong> daha fazla çaba sarfedilmesi gereklidir.<br />
Sayfa 16