İndirmek için tıklayınız. - Galvanoteknik.org

Kaplama Banyosu Kontrolü
ara yüzeyi bulunmaktadır, peki öbür tarafta? Başka deyişle banyonun asıl bileşimine ulaşmak için ne kadar
gitmemiz gerekir? 16 Şekil 6’ ya bakarak ne denmek istendiğini anlayabilirsiniz. Bu zorluğun üstesinden gelmek
için kalınlığı tamamen keyfi bir yolla, şekilde gösterilmiş olan iki düz çizginin arasını eşdeğer kalınlık kabul
ederek tanımlarız.
Bu yolla tanımlanmış olan katot tabakası kalınlığı karıştırmaya (ajitasyon), sıcaklığa, akım yoğunluğuna ve
bileşime bağlıdır.
Buna bağlı olarak aklınıza gelmiş olabilecek önemli bir sorunun cevabını verelim: Film kalınlıklarındaki
farklılığın sebebi nedir? Direnç farkı ve süreye bağlı olarak kalınlık değişir.
Filmi banyo çözeltisi ile kaplanan metal yüzeyi arasındaki bir engel olarak düşünebilirsiniz. Bir manada
engeldir çünkü içinde metal iyonlarının katot yüzeyine ulaşmadan önce aralarından kendine yol açarak geçmesi
gerekli olan şeyler vardır. Eğer 2. Ders’ te bu iyonlar hakkında anlatılanları hatırlamayacak olursanız
şaşıracağınız bir şey daha söyleyelim: Engeli geçen metal iyonları yalnız değildir. Aslında kaplama çözeltisinin
hiçbir yerinde yalnız değildir.
Etrafında üzerine tutkal gibi yapışmış su moleküllerinden oluşan bir zırh vardır. Bunun nedeni Şekil 7’ den
kolayca anlaşılabilir. Metal iyonu pozitif yüklüdür. Etrafındaki su moleküllerinin elektriksel olarak nötr olduğu
söylenebilir, geometrik açıdan ele alındığında ise çubuk mıknatıs gibi (N) Kuzey Kutbu ve (S) Güney Kutbu’ na
sahiptir. Bu nedenle su molekülünün eksi yüklü tarafına artı yüklü metal iyonu bağlanır. Metal iyonu ile su
molekülünün bu bileşimine sulu (hidratlı) metal iyonu denir. Kaplama banyosundaki tüm metal iyonları 17 sulu
(hidrat) metal iyonu şeklindedir.
Sulu metal iyonunun etrafındaki su moleküllerinden oluşmuş zırh, güçlü elektriksel itme kuvvetleriyle
karşılaşacağı ve metal iyonundan uzaklaştırılacağı katot yüzeyine ulaşana kadar iyonun etrafını çevirmiştir. O
nedenle çıplak metal iyonuna göre daha hacimli olan sulu metal iyonunun difüzyon filmi engelini geçmesi
gerekmektedir. Yolu tıkayan bu filmin yapısında aşağıdaki bileşenler bulunur:
Sayfa 10