Kompyuteriň düzüm bölekleri

(Inter, AMD, Cyrix we başgalar firmalaryň prosessorlarynyň esasynda
öndürilýän esasy platalar). Hakykatdanam, merekezi prosessor
ýa-da prosessorlar, olaryň maşgalalary, tipleri, arhitekturasy we ulanylyşy
esasy platanyň ulanyş arhitekturasynyň görnüşleri boýunça kesgitlenýär.
Merkezi prosessoryň düzüm bölekleri, olaryň sanlaryna, bir prosessorly
ýa-da köpprosessorly (multiprosessor) esasy platalar boýunça
tapawutlanýarlar. Köplenç personal kompýuterler bir prosessorly ulgam
we bir prosessorly esasy platada jemlenýärler.
Takyk elektron komponentlere görä esasy platany gurnamak açarjyklaryň
(jumpers) kömegi bilen ýola goýulýar. Hususanam, bu açarjyklar
prosessoryň taktly ýygylygyny we naprýaženiýesini dolandyrmak üçin
prosessoryň takyk modelinde gurnalýar.
Esasy plata ulgamlaýyn blogyň korpusuna iki wintli izolirlenen plastmass
berkidijiler bilen berkidilýär.
Häzirki döwür esasy platalar Energi Star programmasynyň talaplaryna
laýyk gelýär. Bu energosaklaýjy programma, amerikanyň daştöweregi
goraýyş agentligi tarapyndan girizilendir (EPA - Environment
Pratection Agency).
EPA-nyň talaplaryna laýyklykda, eger energiýa ulanyş boş režimde
30 BT köp bolmadyk halatynda, bu platalar ’’ýaşyl’’(green motherboard)
razrýada degişlidirler.
Konfigurasiýa:
1. USB razýomlar (USB
header).
2. Dikeldiji bölümler.
3. Keýboardyň barlaýjylary
(kontroller, keýboard controller).
4. BIOS mikroshemasy
(flash BIOS ROM).
5. ISA şinanyň razýomy
(ISA bus slot).
6. PCI şinanyň razýomy
(PCI bus slot).
- 9 -