Kompyuteriň düzüm bölekleri
Kompyuteriň düzüm bölekleri
Kompyuteriň düzüm bölekleri
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
düwmejikli ok gurluşyň üsti bilen oknolaryň we panelleriň, düwmejikleriň<br />
we ikonkalaryň, tekizlikdäki aýlawlaryň we programmaly menýularyň işleri<br />
ýerine ýetirýär.<br />
Ilkinji syçanjyk 1963 - ýylda<br />
döredildi. Hasaplaýjy maşynlar<br />
üçin grafiki maglumatlary girizmek<br />
üçin geçen asyryň 1960 - nji ýyllaryň<br />
ortalarynda Stentorol uniwersitetinden<br />
Duglas Engelbart<br />
tarapyndan konstrurirlendi we patentleşdirildi.<br />
Engelbart, grafiki<br />
ulanyjy interfeýsiň awtory we “niwy”gipertekstini döredijileriň biridir. Xerox<br />
PARC laboratoriýasy 1970 - nji ýyllaryň başlarynda iki tigirli korobkaly<br />
syçanjygyň konstruksiýasyny döretdiler. Häzirki döwürde olary şarikli,<br />
iki aýlanyjy rolikler bilen çalyşdylar. Syçanjygyň daşky görnüşini şweýsariýanyň<br />
ylmy barlaglar instituty (gysgaldylan EPF4) köpçülikleýin bazara<br />
goýberdiler. Syçanjygyň esasy ulgamy - Microsoft Mouse, Logitech<br />
Mouse, Genius Mouse, Mouse System. Beýleki firma - öndürijiler Microsoft<br />
Mouse (2 - düwmeli) ýa-da Mouse<br />
System (3 - düwmeli) öndürijileri üpjün ediji<br />
gurluşlar bolup hyzmat edýärler.<br />
Syçanjygyň korpusuna möhür (печатная)<br />
plata (1), şol platada mikroprosessor (2)<br />
we manipulýator mehanizimi ýerleşýär.<br />
Manipulýator agyr rezin şarikdan (1); gysyjy<br />
rolikden (2); kesikler bilen diskden (3); X we<br />
Y oslaryna berkidilen rolikden (4); jübüt optiki<br />
swetowoddan (5) - fotokabul edijiden (фотоприемник)<br />
(6) durýar. Syçanjygy tekizlik<br />
boýunça hereketlendirilende rezin rolik aýlanyp<br />
başlaýar. Onuň aýlanmasy baglanşdyrjylaryň<br />
üsti bilen rolikler arkaly kesikli diske<br />
geçirilýär. Hereketlendiriji osyň iki gapda-<br />
- 40 -