Kompyuteriň düzüm bölekleri

SCSI interfeýsi
SCSI (Small Computer System Intertace, „scuzzy“ - okalýar ). 1986
ýylda standartlaşdyryldy we ulanyp başlanyldy, ol daşky gurluşlary çatmak
üçin ulanylýar. Dürli kompýuter ulgamlarynda SCSI barlaýjylary ulanylýar.
fl SCSI gurluşyň şinasyna esasy (Initiator ( ведущий)) we
goşmaça (Target (ведомый)) görnüşde çatyp bolýar. Şol bir gurluş esasy
bolmagy mümkin, şol bir wagtda goşmaça bolmagy hem mümkindir.
Çatmagyň 4 shemasy: “bir esasy - bir goşmaça”, “bir esasy - birnäçe
goşmaça”, „birnäçe esasy - bir goşmaça”, “ birnäçe esasy - birnäçe
goşmaça”.
fl Şina 8 çenli gurluş çatylýar, olaryň biri - esasy SCSI (host -
adapter) adapteridir. 28 daşky gurluş üçin 4 host - adapter çenli ulanmaga
mümkinçilik berýär. Host - adapteriň ölçegi 16 Kbayta deň bölek şahsy
BIOS –y bardyr. Her gurluşyň SCSI ID adresi bardyr. Host - adapter
üçin SCSI ID =7 ulanylýar. Ýükleýji disk ID=0, ikinji disk üçin ID=1.
fl Ulanylýan ulgamlaýyn resurslar - giriş - çykyş porty, IRQ üzülme,
DMA kanaly. Käwagtlar UMB (Upper Memory Blocks) huşuň ýokarky
oblastynyň registrleri ulanylýar.
fl SCSI - niň fiziki şinasy 50 - kontaktly razýomly tekiz kabeli
hödürleýär.
fl Şinanyň häsiýetnamasy: 8 sany maglumatlar liniýasy, maglumatlary
geçirmegiň sinhron we asinhron (iberiji we kabul ediji signallary bilen)
režimi, 1, 5 Mbaýt/sek (asinhron režim üçin ) we 3 - 4 Mbaýt/sek (sinhron
režim üçin) maglumatlary geçiriş tizligi.
SCSI - 2 standarty.
SCSI - 2 standarty 1994 ýylda girizildi.
fl CD-ROM-y, skanery, kommunikasion gurluşlary, optiki
göterijileri (optiki diskler) goldaýjy komandalar girizilen.
fl Goşmaça 24 sany maglumatlar liniýasy göz öňüne tutulan,
giňeldilen maglumatlar şinasy (Wide SCSI - 2) girizilen. Bu gurluşda 8
- 25 -