Kompyuteriň düzüm bölekleri

OPERATIW HUŞ
Häzirki döwür kompýuterlerinde
operatiw huş:
1. Erkin saýlawy dinamik tipli
mikroshemalar (DRAM - Dynamik Random Access Memory),
2. Statiki tipli mikroshemalar (SRAM - Statiki RAM) ulanylýar.
Dinamiki we statiki huşlaryň aratapawudy – maglumatly saklanyş
düzgünindedir. Statiki huşlarda maglumatlar maglumatlaryň täze blogyna
çenli saklanýarlar. Haçanda täze blok gelende köne blok ýerini boşatmaly
bolýar. Statiki huşuň elementler ýaçeýkasy bolup ştatiki triggerler ulanylýar.
Statiki huş ýokary tizligi eýeleýär we huşy dolandyrmakda ulanylýar. Dinamiki
huş elmydama sorag - jogapda işläp durýar. Onuň düzümi elmydama
regenerasiýanyň gaýtalanmagynyň ýygylygy bilen täzelenip durýar.
Onuň işleýiş tizligi pesräkdir.
Operatiw husuň modullary
Dinamiki huşuň elementleri SIMM (Single - In - Line - Memory
Module) we DIMM (Dual - In - line Memory Module) görnüşindäki
modullarda işleýärler. DIMM modulynyň SIMM modulyndan tapawutlygy,
onuň kontaktlarynyň platanyň gapma garşylykly tarapynda ýerleşdirilmegidir,
ýöne bu kontaktlar elektrk taýdan biri - birine baglanyşykly
däldir. DIMM - iň kantaktlary SIMM - iň kantaktlaryndan iki esse diýen
ýaly köpeldilendir. DIMM - bu iki taraplaýyn moduldyr.
DDR
DDR (Double Data Rate) – maglumatlary alyş - çalyş tizligi
ikeldilen huşdyr. SDRAM II (ýagny, SDRAM ikinji nesli) – DR - iň başgaça
belleniş tipidir. Onuň işleýiş prinsipi SDRAM - a meňzeşdir, tapawutly
ýeri, maglumatlary iki tarapdan taktly impulsyň üsti bilen alyş - çalyş edýär.
Bu maglumatlary geçirmekde tizligi iki esse diýen ýaly köpeldýär. Mundan
başga - da DDR RAM maglumatlaryň çykyş alamatlarynyň hakyky wagt
aralygyny (interwal) süýşürmäge mümkinçilik berýän DLL (Delaý Locked
- 19 -