atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 83
rektiğini savunmuş ve bunu her fırsatta dile getirmiştir. Köycülük
cereyanı aynı zamanda çeşitli kişi ve zümrelerin menfaat veya iddialarını
değil, memleketin her ferdinin “sınıf ve zümre farkı olmaksızın
memleketin kurtuluş ve yükselişi uğrunda beslediği fikirleri” 151 temsil
etmiştir. Dolayısıyla burada yapılması gereken ilk ve en büyük iş
köyün kurtarılması olmalıdır. Yani bir anlamda köycülük hareketi,
köyü kurtarma projesi olarak yürürlüğe girmiştir.
Türkiye’de başlatılan köycülük hareketi, dünyada yapılan köy
çalışmalarının örnek alınması neticesinde bir ivme kazanmıştır.
Türkiye’nin bilhassa Nusret Köymen sayesinde haberdar olduğu bu
çalışmalar, öncelikle Danimarka, Meksika, Kanada, Rusya gibi ülkelerde
yapılmış ve gelişme göstermiştir. Şöyle ki, dünyada ilk ve
devamlı köy hareketi Danimarka’da görülmüştür. Danimarka’da
1849 yılında demokrasinin oluşmaya başlaması ile birlikte gündeme
gelmiş, yarım asır gibi bir sürede de güzel sonuçlar alınmıştır. N.
Kemal’e göre, bu hareketin neticesinde Danimarka halkı yeni asıra
dünyanın en kültürlü milletlerinden biri olarak girmiştir. İkinci köycülük
hareketi ise 1910 ihtilâlini takiben 1912 yılında Meksika’da
görülmüş ve burada da başarıyla gelişme imkânı bulmuştur. Yine
1917 Rus inkılâbı da bir anlamda köylü ve işçi hareketi olarak başlamış,
ancak sonra yoluna sadece işçiler ile devam etmiştir. Köycülük
hareketinin gelişme gösterdiği başka bir ülke de Kanada’dır.
Burada 1928 yılında bir “Köy Ergin Terbiyesi Fakültesi” açılmıştır.
Fakültenin amacı, köy erginlerini köylerinin dertlerini anlayan ve
bunlara çareler arayan kafaları işler insanlar haline getirmek olarak
belirlenmiştir. Gerçekten de fakülte işe, köyleri uyandırma, açılan
halk mekteplerinde faydalı olabilecek köylüleri köy rehberi olarak
yetiştirip köylerine gönderme ve bunlara köylerinde başladıkları işlere
yardım etme gibi faaliyetler yürütmüştür152 . N. Köymen dünyada
yapılan köycülük çalışmalarını inceledikten sonra, köycülüğün
geleceği konusunda bazı tahminlerde de bulunmuştur. Avrupa’nın
birçok ülkesinin “metropol” medeniyetine girmiş bulunduğunu, on-
151 Mehmet Saffet Engin, “Köycülük Nedir?”, Ülkü, C. I, S. 6, Temmuz 1933, s.
422.
152 Kanada’da yapılan köycülük çalışmaları hakkında ayrıntılı bilgi için bk. N.
Kemal, “Büyük Kurultaydan Dilekler ve Kanada’da Köycülük”, s. 225-229.