atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

574
SEDA BAYINDIR ULUSKAN
gereçlerin gümrük işlemlerini kolaylaştırmak, vergi, harç ve resimleri
azaltmak, özel kişi ve kuruluşların çalışmalarına maddi destek
sağlamak gibi. Özellikle bu son belirtilen tedbirler daha önce Paul
Hindemith tarafından ısrarla söylenmiştir. Ancak bugüne kadar çok
fazla bir gelişme olmamıştır. Bu olumsuzlukta, ülkenin içinde bulunduğu
ekonomik koşulların ve yaşanan krizlerin yanı sıra, yönetimde
bulunan kadroların kültür düzeylerinin de etkili olduğu söylenebilir
1278 .
Gerçek olan şudur ki, manevi inkılâplar maddi inkılâplardan daha
zordur. Musiki duygulara hitap ettiğine göre, bu inkılâbı da manevi
inkılâplara dahil edebiliriz. Bu tür sosyal değişimlerde toplumun
her kesiminin tüm gelişmeleri hemen benimsemesi söz konusu olamadığı
gibi, bir müzik türünün toplumun tamamına hitap etmesi de
beklenemez. Nitekim müzik inkılâbında da durum böyle olmuş, bir
dönem yasaklanmasına rağmen alaturka müziğin yerini radyolarda
hiçbir şey dolduramamıştır. Ama herşeye rağmen bu çabaların en
olumlu yönü, Atatürk’ün topluma bir hedef göstermesi ve özellikle
de Türk gençlerine müzik, tiyatro, resim vs. alanlarda yeni ufuklar
açmasıdır. Türkiye Cumhuriyeti’nde kültürel yapının yeniden inşa
edilmesi sürecinde, en uç değişme alanı olarak gösterilen müzik, artık
gelişime ve değişime son derece açık hale gelmiştir. Bu arada bu
tür inkılâplarda kısa sürede istenen seviyelere gelebilmenin zorluğu
bilinen bir gerçektir, hatta bu kimilerine göre bir mucizeden ibarettir.
Ancak asıl mucizeyi yaratan Atatürk’ün bizzat kendisidir. Çünkü O,
Türk milletinin içine işlemiş bir lider olarak, gerçek inkılâbı insanların
yüreklerinde ve beyinlerinde gerçekleştirmiştir.
Atatürk’ün hayal ettiği gibi, artık Türkiye’de çok sesli Türk müziği
adına operadan oratoryoya, senfoniden konçertoya, oda müziğinden
(çeşitli oturumlarından, Üçül, Dördül, Beşil vs.) sonatlara
kadar her türde sınırlı da olsa eserler bestelenmekte, Türk sanatçılar
dünyanın her yerinde konserler vermekte, sergiler açmaktadırlar.
Aynı şekilde Türk bestecilerin eserleri de dünyaca ünlü sanatçılar
tarafından seslendirilmektedir. Yalnız bu noktada bazı problemler
ortaya çıkmakta ve ülkede yerli eserlere ve bestecilere karşı tuhaf bir
1278 Oransay, “Çoksesli Musiki”, s. 1527.