atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 47
lerin benzer örgütleri incelenmiştir. Türk Ocakları’nın deneylerinden
de faydalanılmıştır. Ama bunların hiçbiri taklit edilmemiştir” 87
demiştir. Gerçekten de her alanda ve hemen her kurumda olduğu
gibi öncelikle teşkilâtların dünyadaki benzerleri ve çalışmaları incelenmiş,
sonra da bunların Türkiye’de kendi sistemimize uygun bir
şekilde tesis edilmesine çalışılmıştır.
Bu konudaki iddia ve tartışmaların geniş bir şekilde yer aldığı
yayınların başında Ülkü dergisi gelmiştir. Selim Sırrı, o günlerde
Ülkü dergisinde yazdığı “İtalya’da Halk ve Gençlik Teşkilatı” başlıklı
yazısında Bolşevik idaresiyle Faşist yönetimin mukayesesini
yapmış, sonra da İtalyadaki bazı teşkilâtlardan bahsetmiştir. Selim
Sırrı makalesinde 5-13 yaş arasındaki erkek çocukların “Balilla”, kız
çocuklarının ise “Piccole” teşkilâtlarına dahil olduklarını, bu örgütlerin
milli olduklarını, çocuklara asker terbiyesi verdiklerini ve ayrıca
hastabakıcılık, dikiş vs. kurslar düzenlediklerini, bir de boş vakit
geçirme isimli Depo-Lavaro (işten sonra) diye bir örgütün olduğunu
yazmıştır 88 . Bu Depo-Lavarolar, müzikten beden eğitimine, çiçekçilikten
tiyatroya kadar her türlü işte eğitim vermişlerdir. Siyah gömlek
giyen Balilla’lar ile beyaz bluz giyen Piccole’ler, tatil günlerini
ve pazarlarını yurtlarda geçirirler ve oralarda beden ve fikir terbiyesi
alırlardı. İtalya’da bu örgütlere ilgi o kadar büyüktür ki, 1926 yılında
sadece Milano’da çocuk üye sayısı 826 bini bulmuştur 89 .
Avrupa’da halk eğitimi maksadıyla kurulan teşkilâtların tanıtılıp,
bunların Halkevleriyle benzerliklerinin ve bağlantılarının kurulmasına
1933’den sonraki yıllarda da devam edilmiştir. 1934 yılında
Nusret Kemal, Ülkü dergisine yazdığı “Halk Terbiyesi” başlıklı
makalesinde bu kez Meksika’daki halk terbiyesinden örnekler vermiştir.
Sonraki yıllarda ise Romen Gençlik Teşkilâtı’nın halk eğitimindeki
rolü üzerinde durulmuştur. Romenlerin Strasa Tarii isimli
gençlik örgütlerinin halk eğitimi kapsamındaki çalışmaları üzerinde
duran Vildan Aşir, yine adı geçen dergide yayımlanan makalesinde
87 Başgöz, a.g.e., s. 196.
88 Selim Sırrı, “İtalya’da Halk ve Gençlik Teşkilatı”, Ülkü, C. I, S. 3, Nisan 1933,
s. 241-243.
89 Nurhan Karadağ, Halkevleri Tiyatro Çalışmaları (1932-1951), Kültür Bakanlığı
Yay., Ankara 1998, s. 22.