atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

542
SEDA BAYINDIR ULUSKAN
yaklaşık 8 gün açık kalmış, son gün sergiyi Kiev Güzel Sanatlar
Okulu profesörleri ile öğrencileri de gezmişlerdir. Yaklaşık 7 bin kişinin
ziyaret ettiği belirtilen Kiev sergisinde yine Çallı ve Cimcoz ziyaretçilere
eserler hakkında gereken izahatı vermişlerdir 1229 . Burada
dikkat çeken husus sergiyi gezen ve binlerle ifade edilen, Moskova
18 bin (ya da 13 bin)- Kiev 7 bin, ziyaretçi sayısıdır. Örneğin, 8 günlük
Kiev sergisini 7 bin kişinin gezdiği belirtilmektedir. Aslında bu
çok büyük bir rakam ve ciddi bir sonuçtur. O tarihte Kiev’in nüfusu
kaçtı ya da nüfusun kaçta kaçı bu sergiye iştirak etmişti bilinmez
ama yine de bu rakamların ihtiyatla ele alınmasında fayda olacağını
düşünüyoruz. Türk basınında bu tarz rakamların yer almasını
ise serginin başarısını ve Türk sanatına gösterilen ilgiyi göstermek
ile bu katılımın Türk sanatseverlere örnek teşkil etmesini sağlamak
şeklinde yorumlayabiliriz.
Rusya’daki Türk Resim Sergisi hakkında yayın organlarında
çeşitli sanat eleştirmenlerinin yazıları da çıkmıştır. Örneğin,
Journal de Moscau’da sanat eleştirmeni olan Olga Boubnova’nın
“Moskova’daki Türk Resim Sergisi” isimli makalesini Ülkü dergisi
yayımlamıştır. Boubnova Türk resim sanatı hakkındaki görüşlerine
yer verdiği makalesinde, bu serginin plâstik sanatların Türkiye’de
geldiği noktayı göstermesi açısından önem taşıdığını, sergide eserlerin
başta Milli Mücadele olmak üzere sosyal meseleleri konu edindiğini
ve Türk kadın ressamların da sergiye katılmasının kayda değer
bir hadise olduğunu belirtmiştir. Ondan sonra da sergiye katılan
sanatçıları ve onların tablolarını tanıtmıştır 1230 . Bu tarz yazılar Türk
sanatçıların kendilerini ve eserlerini gözden geçirmeleri, yapılan sergilerin
eksik yanlarının tespit edilebilmesi ve katılımın artırılması
açısından önem taşımaktadır.
İkinci Dünya Savaşı öncesi VOKS’un son faaliyetleri ise 1937
tarihinde İstanbul, Ankara ve İzmir’de Puşkin’in 100. yıldönümü
için düzenlediği etkinlikler ile açtığı fotoğraf sergileridir. Türkiye
ile VOKS teşkilâtının işbirliği neticesinde sadece resim ve heykel
sergileri değil, fotoğraf sergileri de açılmıştır. Bunlardan biri
de 1930’ların sonlarında Güzel Sanatlar Akademisi Müdürlüğü ile
1229 Son Posta, 16 Şubat 1936, s. 3.
1230 Olga Boubnova, “Moskova’daki Türk Resim Sergisi”, Ülkü, C. VI, S. 36, Şubat
1936, s. 443-445.