atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 41
getirmiştir. Türk Ocaklarının kapatılmasından sonra kurulacak halka
yönelik bir örgütte, onların daha bilinçli ve daha planlı bir şekilde
çalışmalarını sürdürebilmeleri için hiç vakit kaybetmeden çalışmalarına
devam etmiştir.
Atatürk aynı günlerde yaptığı konuşmalarında Halkevlerininin
kurulacağına dair bazı sinyaller vermekten de çekinmemiştir. Örneğin
Şubat 1931 tarihinde Aydın Türk Ocağı’nda yaptığı bir konuşmada
Gazi, Türk Ocaklarını Halk Partisi’nin birer kültür şubesi olarak
nitelendirmiş ve şunları söylemiştir: “...Fırka, millete mürebbilik
yapacak; ilim, iktisat, siyaset ve güzel sanatlar gibi bütün hars sahalarında
vatandaşları yetiştirmek için pişvalık edecektir. Ocaklılar,
Cumhuriyet Halk Fırkası’nın programını vatandaşlara izah etmekle
asıl vazifelerini yapmış, mefkûrelerine en büyük hizmeti ifa etmiş
olurlar. Yasanızın üçüncü maddesinde bu cihet sarahaten ifade edilmiştir.
Bu yol üzerinde milleti hemahenk olarak beraber yürütmekten
ibarettir” 79 . Mart 1931 tarihinde Hakimiyet-i Milliye gazetesine verdiği
bir demeçte ise düşüncesini daha açık bir şekilde ifade etmiştir:
“Milletlerin tarihinde bazı devirler vardır ki, muayyen maksatlara
erebilmek için maddi ve manevi ne kadar kuvvet varsa hepsini bir
araya toplamak ve aynı istikamete sevketmek lâzımgelir. Yakın senelerde
milletimiz böyle bir toplanma ve birleşme hareketinin mühim
neticelerini idrâk etmiştir. Memleketin ve inkılâbın içeriden ve dışarıdan
gelebilecek tehlikelere karşı masuniyeti için, bütün milliyetçi
ve cumhuriyetçi kuvvetlerin bir yerde toplanması lâzımdır. Teessüs
tarihindenberi ilmi sahada halkçılık ve milliyetçilik akidelerini neşir
ve tâmime sadakatle ve imanla çalışan ve bu yolda memnuniyeti
mucip hizmetleri sebketmiş olan Türk ocaklarının, aynı esasları
siyasi ve tatbiki sahada tahakkuk ettiren fırkamla bütün mânasiyle
yekvücut olarak çalışmalarını münasip gördüm. Bu kararım ise, milli
müessese hakkında duyduğum itimat ve emniyetin ifadesidir. Aynı
cinsten olan kuvvetler müşterek gaye yolunda birleşmelidir” 80 .
Görüldüğü üzere, Atatürk yaptığı bu konuşmalar ve verdiği demeçler
ile hem ocakların parti ile bütünleşmesi yönündeki isteğini
79 4 Şubat 1931 tarihli Aydın Türk Ocağında Bir Konuşma, ASD, C. II, s. 300.
80 25 Mart 1931 tarihinde Türk Ocakları hakkında Hakimiyeti Milliye gazetesine
verilen bir demeç, ASD, C. III, s. 130.