atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

498
SEDA BAYINDIR ULUSKAN
yosunu Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu yapmıştır. Film görüntü
ve ses itibarıyla çok beğenilmiş, Muhsin Ertuğrul buradaki performansıyla
da büyük takdir toplamıştır 1121 ..
Aynı günlerde yabancı rejisörlerin de Türkiye’deki film çalışmalarına
tanık oluyoruz. Örneğin, 1933 yılında Macar rejisör M.
Baki’nin çektiği Boğaziçi Şarkısı isimli film bunlardan biridir. Filmde,
Alman sinema artisti Gustave Frolich, M. Bovany, Mel Grautoff,
M. Wagner, Kurt Heinz ve film operatörü M. Krien bulunmaktadır.
Adı geçen sanatçılar 13 Nisan 1933 günü İstanbul’a gelerek Perapalas
oteline yerleşirler. Macar rejisörün filmin dış manzaralarını
İstanbul’da Galata Köprüsü, Galata Kulesi, Sultanahmet Meydanı,
Çamlıca gibi mekânlarda çekeceği, gereken kadın-erkek figüranın
da buradan tamamlanacağı bildirilir. Örneğin, Bir Millet Uyanıyor
filminde rol alan Ferdi Bey bu filmde de rol alır. Gazetede çıkan
bu sinema haberinin devamında, M. Baki’nin Ankara için bir “propaganda
ve kültür filmi” çekeceği, bunun için de bir iki günlüğüne
Ankara’ya gidip geldiği yazılmıştır 1122 .
1932 yılında çekilen bu filmleri sonraki yıllarda çekilen birer
ikişer film takip etmiştir. 1933’te Ertuğrul’un çektiği Karım Beni
Aldatırsa, Söz Bir Allah Bir, Nazım Hikmet’in Cici Berber ile
Türk-Yunan ortak yapımı Fena Yol; 1934’te Muhsin Ertuğrul’un
Milyon Avcıları, Leblebici Horhor Ağa, Nazım Hikmet’in İstanbul
Senfonisi-Bursa Senfonisi ile Sovyet sinemacıların çektiği uzun belgesel
film Türkiye’nin Kalbi Ankara.
Sözü edilen filmler içinde, özellikle Leblebici Horhor Ağa filminin
Türk sinema tarihinde çok özel bir yeri vardır. Şöyle ki; 1930’larda
operet türü filmlere yönelen M. Ertuğrul, 1934 yılında aynı türe devam
etmiş ve Leblebici Horhor Ağa filmini çekmiştir. Daha önce sessiz
film olarak çektiği Leblebici Horhor’u, bu kez sesli-sözlü-şarkılı
ve Türkiye güzeli Feriha Tevfik’in 1123 de aralarında bulunduğu geniş
bir kadroyla çekmeyi başarmıştır. Nalyan-Çuhacıyan ikilisinin operetinden
uyarlanan filmin senaryosunu Mümtaz Osman takma adıy-
1121 Son Posta, 8 Aralık 1932, s. 2.
1122 Milliyet, 14 Nisan 1933, s. 1.
1123 Feriha Tevfik, Semiha Berksoy’un halasının kızıdır.