atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

448
SEDA BAYINDIR ULUSKAN
temin edilmeli ve Münir Hayri, yabancı memleketlerde tetkiklerde
bulunarak bize lâzım olan mütehassısları getirmelidir”. Atatürk’ün
direktifi üzerine bir hafta içinde TBMM’de yapılan görüşmeler sonunda
Milli Temsil Akademisi Kanunu kabul edilmiş 1001 ve söylenildiği
gibi adı geçen şahıs da kurumun müdürlüğüne getirilmiştir 1002 .
Y. Hikmet Bayur döneminde çıkarılan bu yasa ile Musiki Muallim
Mektebi de akademinin bünyesine alınmıştır. Yasayla akademi 1)
Musiki Muallim Mektebi, 2) Riyaseticumhur Filârmonik Orkestrası
1003 , 3) Temsil Şubesi şeklinde üç kurumdan meydana getirilmiştir.
1935 yılının en önemli gelişmesi ise dönemin Milli Eğitim Bakanı
Abidin Özmen’in yaptığı uzmanlar toplantısıdır. Bakan Özmen’in
çok sayıda uzmanın katılımı ile gerçekleştirdiği bu toplantı sonunda
bazı encümenlerin kurulması kararlaştırılmıştır. Ayrıca “Türkiye
Devlet Musikisi ve Tiyatro Akademisi’nin Ana Çizgileri” başlıklı bir
de rapor hazırlanmıştır. Yapılan çalışmalar neticesinde komisyonun
aldığı ilk kararlar ise;
“1) Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’nün kurulması
2) Devlet Musiki ve Tiyatro Akademisi’nin kurulması
3)Musiki Muallim Mektebi’nde Musiki Pedagojisi Şubesi’nin
açılması” olmuştur. Bu gelişmeleri 1935 yılında MEB’na bağlı bir Ar
Genel Direktörlüğü (Güzel Sanatlar Umum Müdürlüğü)nün açılması
takip etmiştir. Bu kurumun vazifesi de “okullarda ve okullar dışında
dramatik sanatlarla müzik ve plastik sanat işlerinin ulusal ülküye
uygun yürümesine ve yayılmasına, ulusun bu yönden yetişmesine ve
yücelmesine çalışmak ve bu çalışmanın sosyal eğitim bakımından
gereği gibi verimli olması yollarını aramak ve göstermek” 1004 olarak
belirlenmiştir. Ancak bu kuruluşun daha çok müzik alanında başarılı
olduğu görülmüştür.
Bahsedilen Musiki ve Temsil Akademisi’nin gayeleri ise şu şe-
1001 Sakaoğlu, “Atatürk’ün Türk Sanatına Verdiği Değer”, s. 24-25.
1002 Ankara Cebeci’de açılan Konservatuar binasında kurumun bir şubesi olarak
varlığını sürdürmeye başlayan Ankara Tiyatro Mektebi’nin müdürlüğüne Münir
Hayri Egeli’nin tayin edilmiş olduğunu ve Alman uzmanla birlikte çalıştıklarını
görüyoruz (Son Posta, 26 Aralık 1936, s. 4).
1003 12 Haziran 1936 günü 3045 sayılı kanun ile Riyaseticumhur Filârmonik Orkestrası
akademiden ayrılmıştır.
1004 Ay, a.g.m., s. 22.