atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 441
aralarında Bedia Hanım’ın da bulunduğu bir grup sanatçıyı İzmir’de
kabul ederek, onların verdikleri temsile iştirak etmesinin ve böylelikle
Türk kadınlarının sahnelerdeki yerini almasının bir sonucudur.
Atatürk’ün verdiği cesaret ve teşvik sonucu, 1930 yılında bir Türk
kadın tiyatro sanatçısının, sanatında bu kadar başarılı olması ve yurt
dışında ülkemizi temsil etmesi kesinlikle onur verici bir olaydır. Bedia
Muvahhit’in âdeta bir sanat elçisi olarak görev yaptığı bu gezi
ve oynadığı oyun, Türk tiyatro tarihi açısından da büyük önem taşımaktadır.
Türkiye’deki tiyatronun gelişimi yurt dışında da dikkat çekmiş
ve Avrupa’da bunu konu alan bazı konferanslar düzenlenmiştir.
Brüksel’de Liege Darülfünun’u profesörlerinden M. Bricteux (Britkö)
“Türk Halk Tiyatrosuna Dair” konulu konferansında karagözden
ortaoyununa, ortaoyunundan Darülbedayi’ye kadar geçen bütün
tiyatro tarihçemizi anlatmıştır. Brüksel’de Fondation Universitaire
isimli üniversiteye bağlı bir müessesede verilen konferansa yoğun
ilgi gösterilmiştir. Profesör Türkiye’de tiyatroların artık Avrupaî bir
şekil aldığını, ülkede garp tiyatro şeklinin hâkim olduğunu ve halkın
da bundan büyük zevk aldığını söylemiştir 990 . 1930’larda bu tür
haberlere geniş yer veren bir yayın organı olan Son Posta gazetesi,
bizde salonları doldurmak için okullardan öğrencilerin götürüldüğünden
bahisle, Brüksel’de dinleyicilerin böyle bir konferansa üstelik
para ödeyerek gelmelerine ayrıca dikkat çekmiştir.
Darülbedayi’nin başarısı başka ülkelerin basınında da yer almıştır.
Örneğin 22 Aralık 1928 tarihli Cumhuriyet gazetesinin Giornale
d’İtalia isimli bir İtalyan gazetesinden yaptığı bir alıntıda şu ifadelere
rastlıyoruz: “...Türkiye kendi ananesinden alınmış hakiki bir milli
tiyatroya asla malik olmamıştır. Fakat bugün İstanbul’da hüsnü niyyet
sahibi genç artistlerden mürekkep bir grup, bir tiyatro edebiyatından
mahrum olmamakla beraber, ecnebi şaheserleri lisanlarına
adapte etmek suretiyle mucizeler yaratmaktadırlar”. Yalnız bu haberin
İtalyan Dışişleri Bakanı Senyör Grandhi’nin Türkiye’ye yaptığı
bir ziyaret esnasında çıkmış olduğunu da gözardı etmemek gerekir.
Sadece Avrupa’da değil Amerikan basınında da buna benzer
990 Son Posta, 19 Şubat 1931, s. 5.