atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

356
SEDA BAYINDIR ULUSKAN
Bir başka isim de Necil Kâzım Akses’tir. 1926’da Viyana’ya giderek
eğitim gören ve 1934’te yurda dönen müzik adamının özellikle
Bay Önder isimli bir perdelik operası meşhurdur. Adı geçen eser,
27.12.1934 akşamı A. Adnan Saygun yönetiminde Ankara’da halka
gösterilmiştir. 1936’da Ankara Müzik Öğretmen Okulu’nun adının
Ankara Devlet Konservatuarı’na çevrilmesi üzerine Akses de okula
öğretim üyesi olarak atanmıştır 784 .
Viyana Müzik Akademisi’nde müzik öğrenimi alan Ferit Alnar
ise bestecilik ve orkestra şefliği bölümlerini başarıyla bitirdikten sonra
1932 yılında Türkiye’ye dönmüştür. Dört yıl Şehir Tiyatrosu’nda
orkestra yöneticiliği, Belediye Konservatuarı’nda da müzik tarihi
öğretmenliği yapan Alnar, 1936 yılında Cumhurbaşkanlığı Senfoni
Orkestrası şefi Dr. E. Praetorius’un yanında şef yardımcılığına
atanmış ve burada opera oyunlarının hazırlanmasında büyük emek
harcamıştır. Yıllarca Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası ile yurt
içinde ve dışında pek çok konser yöneten ve Ankara Operası oyunlarının
şefliğini yapan Ferit Alnar’ın başta İstanbul Suiti, Viyolonsel
Konçertosu olmak üzere çok sayıda eseri mevcuttur 785 .
Türk Beşleri’nin son ismi ise Ulvi Cemal Erkin’dir. 1925 yılında
Paris’e giden Ulvi Cemal, burada aldığı eğitim sonunda 1930 yılında
ülkeye geri dönmüştür. Gelir gelmez Ankara’da bulunan Musiki
Muallim Mektebi’ne armoni ve piyano öğretmeni olarak atanan sanatçı
çok sayıda esere imza atmıştır. Bülbül, Ayın Ondördü, Konçertino
(1932-36) ile 1935’te bestelediği Yaylılar-Dörtlüsü, Beş Damla,
Köçekçe bunlardan sadece birkaçını oluşturmaktadır 786 .
Yurt dışında eğitim aldıktan hemen sonra yurda dönen ve önemli
çalışmalara imza atan bu sanatçılar, tüm çabalarına rağmen çok sesli
müziğin arzu edilen noktaya ulaşmaması ve ortaya bazı problemlerin
çıkması yüzünden sert eleştirilere de maruz kalmaktadırlar. Çünkü
pek çok müzik adamı bu dönemle ilgili maalesef olumlu bir tablo
çizememekte ve başarısızlıktan dönemin müzik adamları ile sanatçılarını
sorumlu tutmaktadır. Örneğin G. Oransay, bugün hedeflenen
noktaya tam anlamıyla ulaşamamamızı, kendilerinden toplumun ya-
784 Ayrıntılı bilgi için bk. Saydam, a.g.e.,.s. 223-227.
785 Saydam, a.g.e., s. 210-212.
786 Saydam, a.g.e., s. 214-217.