atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

340
SEDA BAYINDIR ULUSKAN
ün yapmış ve Beşler diye anılan kişilerin eserlerini dinleyerek çalışmalarını
sürdürmüş, faaliyete geçirttiği müzik kongrelerinde konu
bütün detaylarıyla tartışılmış ve uzmanlarca raporlar hazırlanmıştır.
Müzik ve tiyatro kısmı için ilk kabul sınavı 6 Ekim 1936 günü
yapılmıştır. Sınava giren 25 öğrenciden ancak 5 tanesi okula kabul
edilmiştir. Muhsin Ertuğrul, şan öğretmeni Lohmann ve korrepetitör
Markowitz’ten oluşan bir komisyon talebin azlığı dolayısıyla
İstanbul’da ikinci bir sınav daha yapmıştır. Hindemith bazı sebeplerden
ötürü konservatuarın açılışını ilkbahara bırakmak istediyse de
1936 Kasım başında derslere başlanmıştır 744 . Mayıs ve Ekim 1936
tarihlerindeki giriş sınavlarıyla, geçici ADK 1 Kasım 1936’da çalışmalarına
başlamıştır. Cebeci’de eski MMM alanı üzerine kurulan
konservatuarın yeni binaları ise kısmen Hindemith’in önerileri doğrultusunda
1937 yılında İsviçreli mimar Prof. Egli tarafından yapılmıştır
745 .
Konservatuarın açıldığı günlerde Batı’dan müzik alanında tanınmış
uzmanların Türkiye’ye gelip, kendi müzisyenlerimizle birlikte
müzik alanında yapılacak reform hareketlerine yardımcı olmalarına
imkân sağlanmıştır 746 . Bilindiği gibi ADK’nın kuruluşunda Almanya
ve Avusturya’dan gelen uzmanlar çok önemli rol oynamışlardır. Önceleri
Berlin Yüksek Müzik Okulu Profesörlerinden Paul Hindemith
ile işe başlayan Ankara, ardından Carl Ebert ile okulun örgütlenip
gelişmesini sağlamıştır. Okulda Hindemith ve Ebert haricinde faşizm
zulmünden kaçan onbeş kadar müzisyen daha Türk sanatçılarla
birlikte çalışmıştır. Devlet Konservatuarında bulunan öğretim üyelerinden
bazıları şunlardır; Elisabeth Arden (ritmik jimnasti), Licco
Amar (keman ve şef), Gilbert Back (keman), Ludwig ve Dally Czackes
(1938’de Viyana’dan iltica ederler), Walter Gerhard (Avusturyalı,
1938’de iltica eder, viyolonist), Handscke (violo ve konzertmeister),
H. Markowitz (opera diksiyon öğretmeni, 1955’de Ankara’da
ölür) 747 .
Konservatuarda ismi zikredilmesi gereken kişilerin başında
özellikle Eduard Zuckmayer gelmektedir. Tiyatro yazarı Carl
744 Gökyay, a.g.m., s. 54.
745 Widmann, a.g.e., s. 118.
746 Altar, “Müzikte Neden Çokseslilik?”, s. 754.
747 Perin, a.g.e., s. 60.