atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

330
SEDA BAYINDIR ULUSKAN
bir Halk Musikisi Kitabı hazırlanmalıdır. Yine Hindemith, gözlemleriyle
ilgili yazısının bir bölümünde şu tespitlerde bulunmaktadır:
“Türkiye’deki musiki durumunun bir tablosunu bana Ankara’daki
orkestra çizdi: En istidatlı sanatçılardan oluşma bir küme, ama yetişmeleri
yetersiz olduğundan tam olarak gelişemiyorlar. Bireyler
gibi tüm orkestranın da eğitimlerindeki yetersizliğe karşın genel izlenim
gene de şaşırtacak kerte iyi”. “..Çalışma disiplini yetersiz, tınlatma
temizliğinden yoksun ve kabasaba sesler çıkararak, ...birlikte
seslendirme duygusu olmaksızın çalıyorlar..” 721 .
Hindemith bu konudaki fikirlerini sayfalar dolusu raporlar halinde
Hükümete sunmuş, ancak Onun bu önerileri uygulamaya konulamamıştır.
“Hindemith’in 1935-37 arası Milli Eğitim Bakanlığına
sunduğu ve Almanca aslını mumlu kağıtla çoğalttırarak üç kitap biçiminde
dağıttığı raporların daha 1950’lerde bile hiçbir kamu kuruluşunda
bulunamadığı, özel girişimle 1983’te Almanya’dan getirtilip
yeniden çevrilerek yayınlandığı” gözönüne alınırsa konunun ne kadar
savsaklandığı ve önem verilmediği ortaya çıkacaktır 722 .
Hindemith, 1936’daki ikinci ziyareti sonrasında Maarif
Vekâleti’ne çok sayıda rapor sunmuştur 723 . Bunlar ;
10 Mart 1936’da orkestra ve okul için gerekli enstrümanlar hakkında
bir rapor,
15 Mart 1936’da okulda görevli enstrüman yapımcıları için bir
yazı ve filârmoni orkestrasındaki müzisyenlerin durumu hakkında
bir rapor,
rulur, mandolin takımları ve orkestralar oluşturulur. Bunların içinde en çok
ses getiren ve ünü başkente kadar ulaşanlar ise Eşref Antikacı yönetimindeki
“Kadıköy Halkevi Orkestrası” ile İzmir’de Naci Gündem’in başkanlığındaki
“Mandolinata Takımı” olur (G. Oransay, “Çoksesli Musiki”, CDTA, C. VI, s.
1528).
721 Oransay, “Çoksesli Musiki”, s. 1528.
722 Oransay, “Çoksesli Musiki”, s. 1525.
723 Paul Hindemith bütün bu teklif, düzenleme, bildirilerini Berlin’de çoğaltarak
en az 2 kitap “Sarı Kitap” ve “Mavi Kitap”ta toplamıştır. Örneğin Sarı Kitap
“Türk Müzik Yaşamının Kuruluşu Üzerine Teklifler/ 1936” adıyla Otto
Strese tarafından (Berlin, Steglitz) yayımlanmıştır. Bu kitabın bir örneğinin de
Ankara’da Gültekin Oransay’ın müzik arşivinde bulunduğu söylenmektedir
(Widmann, a.g.e., s. 121).